Skip to main content

သေသော်မှတည့် သြော်ကောင်း၏

သုန်း နဲ့ သုဉ်း ရှင်းပြပါဆရာ
တုံး တုန်း သုဉ်း
၁။ ဆရာ မျိုးသုဉ်း နှင့် မျိုးတုန်း အဓိပ္ပါယ် ပြောပြစေချင်ပါတယ် ခင်ဗျာ။ မျိုသုဉ်း လား မျိုးသုဉ် လား
၂။ မျိုးတုန်းလား မျိုးတုံးလား ဆိုတာ သိချင်လို့ပါရှင် ဆရာအားရင် ဖြေပေးပါဖို့ တောင်းဆိုပါတယ်ရှင့်။
တုံး
ကိုယ်တုံးလုံး
စဉ်းတီတုံးမှာ ဓားတုံးတုံးနဲ့ မသုံးပါနဲ့။
စိတ်နှလုံး ဒုံးဒုံး (တုံးတုံး) ချလိုက်ပါ။
ဉာဏ်တုံး
တုံးချင်း (ဒုံးချင်း)
တုံးတိတိ ပြောချလိုက်တယ်။
တုံးတိုက်တိုက် ကမ်းတိုက်တိုက်မလုပ်ပါနဲ့။
တုံးတေတုံးတေ
တုံးပြေးသည်
တုံးပေကတ်သတ် လုပ်မနေပါနဲ့။
တုံးပေတုံးပေ
တုံးလုံးပက်လက်
တုံးလုံးအိပ်သည်
တောင်ကတုံး
ထွန်တုံး
ဓါးတုံးတုံး
ပညာပေတုံး
ဘယ့်နှယ်တုံးဗျ သစ်တုံးပေါ်ထိုင်နေပါလား။
ဘယ်ကြောင့်တုံး
ဘာ့ကြောင့်တုံး
မြီးတုံးစပါး
ရွှေတုံး
လူညွန့်မတုံးစေပါနဲ့။
လူနာ တုံးလုံးလဲနေတယ်။
သစ်တုံး
သရက်သီး တုံးသွားပြီလား။
အချစ်တုံး
အတုံးအရုံး
တုန်း
ကတုန်းကတိုက်
စိတ်တုန်းရွာ
စိတ်တုန်းလှေတော်
တညတုန်းက
တုန်းရွာ
ပညာသင်တုန်း
ပျားပိတုန်း
ပြုတုန်း
ပွင့်တုန်းသီးတုန်း
မင်းတုန်းမင်း
မြည်သံတုန်းတုန်း
မူတုန်း
ရှေးရှေးတုန်းက
လေသင်တုန်း
သွားတုန်းလာတုန်း ပြောရဦးမယ်
သုဉ်း 
သုဉ်း = ပျက်စီးသည်။ တိမ်ကောသည်။ ကောင်းတည်လက္ခဏာ၊ ကြမ္မာမသုဉ်း၊ ဘုန်းလည်းအရှိ။ 
ထီသုဉ်းနန်းသုဉ်း
ဝါးသုဉ်း
ဆီးပန်းနီဆရာတော်ရေးစပ်ထားခဲ့တဲ့ လင်္ကာကို မှားရေးနေကြတာ ခဏခဏတွေ့တယ်။ ရန်ကုန်ဘဆွေရဲ့ စာအုပ်ပြန်ထုတ်တော့လည်း အဖုံးမှာ 'တို့တတွေ' ကို မှားရေးထားတယ်။ ကြာတော့ အဟုတ်မှတ်ကြပြီ။
သုညလင်္ကာ
ကုန်းဘောင်ခေတ် မင်းတုန်းမင်းကြီးလက်ထက်မှာ ထင်ရှားခဲ့တဲ့ ဆီးပန်းနီဆရာတော်ရှိခဲ့တယ်။ ဆီးပန်းနီ၊ ဆီးဘန်းနီ နဲ့ ဇီးဗနီလို့ ဘွဲအမည် မူကွဲတွေရေးနေကြတယ်။ မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်းမှာ ဆီးပန်းနီဆရာတော် ဖြစ်ပါတယ်။ ဆရာတော် ရေးသားခဲ့တဲ့လင်္ကာကိုလည်း မူကွဲတွေနဲ့ ရေးနေကြတယ်။
မူကွဲ (၁)
သိင်္ဃတန်ဆောင်၊ ဘုန်းတော်မှောင်၍၊
ကုန်းဘောင်နေမီး၊ မထိန်ငြီးက၊
တိုင်းကြီးပြည်ကြီး၊ အချည်းနှီးလျှင်၊
ထီးသုဉ်း နန်းသုဉ်း၊ မြို့သုဉ်းသုည၊
သုဉ်းသုံးဝနှင့်၊ သုဉ်းရပြန်လှစ်၊
သုညခေတ်တွင်၊ ဖြစ်လာရပေ၊
တို့တတွေသည်၊ သေသော်မှတည့် သြော်ကောင်း၏။
မူကွဲ (၂)
သိင်္ဃတန်ဆောင်၊ ဘုန်းတော်မှောင်၍၊
ကုန်းဘောင်နေမီး၊ မထိန်ညီးက၊
တိုင်းကြီးပြည်ကြီး၊ အချည်းနှီးလျှင်၊
ထီးသုဉ်း နန်းသုဉ်း၊
မြို့သုဉ်းသုည၊ သုဉ်းသုံးဝဖြင့်၊
ကြုံရပြန်လစ်၊ သုညခေတ်ဝယ်၊
ဖြစ်လာရလေ၊ တို့တတွေသည်၊
သေသော်မှတည့် သြော်ကောင်း၏။
သီပေါမင်းပါတော်မူပြီး ဆီးပန်းနီဆရာတော်က သံဝေဂရတု ဧကပိုဒ်ကို စပ်ဆိုတယ်။
မိုက်မှားလှစွာ၊ ကိုယ်မှီရာကို၊ ကိုယ်သာဖျက်ဆီး၊ ဘိကာစီးသည်၊ မှူးကြီးမတ်ငယ်၊ မာလောနွယ်တို့၊ စသည်။
မှူးကြီးမတ်ငယ်ထဲက တဦးဖြစ်တဲ့ ကင်းဝန်မင်းကြီးက မန်းမကိုဋ်မှာမှ အစချီ လေးချိုးနဲ့ ပြန်ရေးသားတယ်။ 
ဆရာတော်က ဒုတိယတဖန် ရေးတဲ့လင်္ကာမှာ ပါတာဖြစ်ပါတယ်။
ထီးသုဉ်းနန်းသုဉ်း၊ မြို့သုဉ်းသုည၊
သုဉ်းသုံးဝဖြင့်၊ သုဉ်းနှင့် ရလစ်၊
သုည ခေတ်တွင်၊ ဖြစ်လာရလေ၊
တို့တတွေသည်၊ သေသော်မှတည့်၊ သြော်ကောင်း၏။ (မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း အတွဲ ၄၊ စာမျက်နှာ ၁၅၃)
"သူတို့တစ်တွေ သေသော်မှတည့် သြော်ကောင်း၏။"
ဗရုန်းသုန်းကား
ကမ္ဘာ ပျက်သုန်း ခြင်း အကြောင်း = မှား။
သင်္ခါရတွေဆိတ်သုန်းပါစေ = မှား။
အာရုံစိတ်သုန်းခြင်းသည် ဉပုသ် = မှား။
ပျက်သုန်းခြင်း  ဇော်ဝင်းထွဋ် = မှား။
လိုတဲ့သူများသုန်းနိုင်ပါသည် = မှား။
မျိုးသုန်းသွားတဲ့ တိရစ္ဆာန် နဲ့ မျိုးသုန်းလုနီးပါး တိရစ္ဆာန်များ = မှား။
ပျက်သုန်းခြင်းခေတ်ကို ကျော်လွန်၍ = မှား။
ကမ္ဘာပျက်သုန်း အဆုံးထိတိုင် = မှား။
ပျက်သုန်း ~ တေးရေး - သက်ဇော် = မှား။
ဒေါက်တာတင့်ဆွေ

Comments

Popular posts from this blog

ပဲ နဲ့ ဘဲ ဋီကာ

၁။ ပဲမှန်သမျှ ဘဲလား ဆရာခင်ဗျ အငြင်းအနေနဲ့မှ ဘဲ သုံးရတာလားဗျ ခွဲခြားမသိလို့ပါဆရာ ၂။ ဆရာခင်ဗျာ 'ပန်းပန်လျက်ပဲ' မှားတယ်ဆိုတော့ ပဲနဲ့ဘဲ အသုံးလေးရှင်းပြစေလိုပါတယ်ခင်ဗျာ ၃။ ပဲ နဲ့ ဘဲ သုံးတာ ပုံထဲကအတိုင်း မှန်လား မှားလား ဆိုတာ သိချင်ပါတယ် ဆရာ။ ၄။ ချောင်းအစွယ်လား ချောင်းအဆွယ်လားဆရာ မူကွဲတွေကလည်း ကွဲဘဲကွဲနိုင်လွန်း ၅။ မနက်စာ စားပဲဖြစ်ဖြစ် အဆာပြေလေးဖဲဖြစ်ဖြစ် - ဖဲဆိုတာ ဖဲရိုက်တာ။ ၆။ အထင်ကရအစားအစာ တစ်ခုဖဲလေနော် - တခုပဲ (ဘဲ) လေနော်လို့ ရေးရ။ ‘တစ်ခု’ ဆိုရင် မျိုမကျတဲ့အစားအစာ။ ဖဲဆိုတာ ဖဲရိုက်တာ။ ၇။ ငါပဲလုပ်မယ်လားဗျ ပဲ လား ဘဲ လား ဇဝေဇဝါဗျ ၈။ ပဲနဲ့ဘဲကို အမြဲမှားပါတယ် ဒါပဲလို့ပြောယင် အမှားပါလားရှင် - ပန်းပန်လျက်ပဲ မှားတယ်။ ဆိတ်အုပ်ကဗျာ။ - သူငယ်ချင်းလို့ပဲ ဆက်၍ခေါ်မည်ခိုင် မှားတယ်။ သူငယ်ချင်းလို့ပဲ ဆက်၍ခေါ်မည် ဆိတ်မ။ ဗေဒါလမ်း ညိုပြာပြာ လတာပြင်ခြေရင်း လှိုင်းတက်ရာ ဗေဒါတက်၊ လှိုင်းသက်ရာဆင်း။ ဆင်းရလဲ မသက်သာ အုန်းလက်ကြွေရေပေါလော၊ မျောစုန်လို့လာ အဆင်းနဲ့အလာ၊ ဗေဒါမ အထွေး အုန်းလက်ကြွေ သူ့နံဘေး၊ ဆောင့်ခဲ့ရသေး။ ဆောင့်ခဲ့လဲ မသက်သာ နောက်တချီ ဒီတလုံးက၊ ဖုံးလိုက်ပြန်ပါ မြုပ်လေပေါ့ ပေါ်မလာ၊ မဗေဒါအလှ တလံကွာ လှ

ရှေးရေစက်

ရေး - ရွှေတိုင်ညွန့် ဆို - ဝင်းဦး + မာမာအေး လူမြင်ရင် ချစ်ချင်ဖွယ် ရူပါရုံ ချောလှတယ် သဘောကောင်းတဲ့ သူကလေးရယ် အတူဆုံဖို့ နဖူးစာရေးတယ် ယုံကြည်ဖွယ် မာယာနှောကာ ပြောတတ်တဲ့သက်လှယ်ရယ် နောင်ခါဝယ် မေရှင်ကလေးကို အရေးမစိုက်မှာ အလွန်စိုးတယ် ချစ်မှာလားကွယ်  မေတ္တာထားတယ်  ရှေးရေစက် ကံဆုံတယ် တူနှစ်သွယ် ဆုံဆည်းရတယ် ချစ်စရာကောင်းသူကလေးရယ် မောင့်စိတ်ထဲမှာ စွဲလန်းတယ် အဟုတ်ကိုပြောတာလားကွယ် လိမ်ဉာဏ်တွေပိုတယ်  ကရုဏာထားတာ အဟုတ်ပါပဲ မေတ္တာထားတယ် တကယ့်ကိုပဲ မင်းအလိုရှိရင်မောင့်အသည်း ခွဲကာပေးမယ်  တွေ့ရင်တော့ဖြင့် လွမ်းအောင်ချွဲ နောက်ကွယ်ကျရင်မေ့မှာပဲ အသည်းမှာစွဲတဲ့ ပျိုမေရှင်ကို အလိုလိုက်ရလိမ့်မယ်  တူမောင်မယ် မေတ္တာအကြောင်းနဲ့ ပေါင်းဖို့ရာ ဆုတောင်းမယ်  ခင်နဲ့မောင် သစ္စာထား သိကြားနတ်တွေ အကုန်သိတယ် တူမောင်မယ် မေတ္တာအကြောင်းနဲ့ ပေါင်းဖို့ရာ ဆုတောင်းမယ်  ခင်နဲ့မောင် သစ္စာထား သိကြားနတ်တွေ အကုန်သိတယ်  ချစ်တဲ့သူရယ်  ကြိုက်တဲ့သူရယ်  ရာသက်ပန်ရွယ်ကိုးလို့သာ အရိုးကျအောင် ပေါင်းပါ့မယ်  စိုးရိမ်ဖွယ် စိုးရိမ်ဖွယ် ယောက်ျားများဟာ ဖောက်ပြားလွယ် တကယ်ကြောက်အားပိုတယ် ယုံဘူး ယုံဘူး ချစ်ဦးပျိုသက်လှယ်  လူမြင်ရင် ချစ်ချင်ဖွယ် ရူပါရုံ

ယတိဘေဒ ခေါ် မြန်မာစာရေးနည်း

ကျွန်တော် ညက အိပ်မက် မက်ပါတယ်။ ဆောင်းအိပ်မက်က အကျအန။ နေ့ခင်းတုန်းက မိတ်ဆွေတဦးကနေ ဆရာ မြန်မာစာ ပန်ကျူယေးရှင်းအကြောင်း ကျမ်းတစောင်ရေးပါလားတဲ့။ ဟာ - ရာရာစစ၊ ကျွန်တော်က မြန်မာစာကို ဆရာလုပ်နိုင်တဲ့အထိ မတတ်ကျွမ်းပါ။ ဒါပေမဲ့ အိပ်မက်ထဲမှာ ကျမ်းတစောင် ရေးခဲ့တယ်။ မြန်မာစာရေးနည်းထဲက ယတိဘေဒ။ လက်ထဲမှာ လယ်တီဆရာတော်ဦးကေလာသ  (လယ်တီဒီပနီကို ရေးသားတော်၏မူတဲ့ လယ်တီဆရာတော်ကြီး မဟုတ်ပါ) ရေးတဲ့ ယတိဘေဒ ခေါ် မြန်မာစာရေးနည်း “ပီဒီအက်ဖ်” ဖိုင်ကို ရှေးစာကဗျာများနေရာကနေ ရထားတယ်။ ကျေးဇူး။ ယတိ (၁) = ရပ်ခြင်း။ ရပ်တန့်ခြင်း။ ချုပ်တည်းခြင်း။ စောင့်စည်းခြင်း။ ယတိ (၂) = ရဟန်း။ မြန်မာလိုမှာ ယတိပြတ်လို့ ရှိတယ်။ တစုံတခုကို တိတိကျကျ ဆုံးဖြတ်တာမျိုး။ သတ်မှတ်တာမျိူး။ ပိုင်းခြားလိုက်တာမျိုး။ မြန်မာစာရေးသားနည်းမှာ ယတိဆိုတာ စားလုံးတခုနဲ့တခု၊ စကားစုတခုနဲ့တခုကို ပိုင်းခြားခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ အလွယ်ဆုံးနဲ့ အများဆုံးက ပုဒ်ထီးနဲ့ ပုဒ်မ။  ကွန်ပြူတာစာရိုက်နည်းမပေါ်ခင် လက်နှိပ်စက်ရိုက်နည်းမှာ စနစ်တကျသင်ကြရပါတယ်။ ပုဒ်ထီး၊ ပုဒ်မ မဟုတ်ဘဲ တကွက်ခြာ ရိုက်ရတာလည်းရှိတယ်။ အခုခေတ်မှာတော့ “စပေ့စ်ဘား” ခေါ်တယ်။ တကွက် ဆိုတာ နှစ်ကွက် သုံးကွက် မဟုတ်ရပါ။ စာ