Skip to main content

ပန်းကံ့ကော်

- ဂန်ကော်ပန်းလေးတွေပွင့်လာပြီပေါ့ - ကံ့ကော်ပန်းလို့ ရေးရ။

- ကန့်ကော်ပန်း မွှေးမြမြ - ကံ့ကော်ပန်းလို့ ရေးရ။

- ကံကော်တောစာကြည့်တိုက်လို့ တွေ့တယ်။ လိုဂိုကတော့ ကံ့ကော်ပန်း။ ကံကော် နဲ့ ကံ့ကော် မတူပါ။

- ကံကော်က စားသောက်ဆိုင် (ချိန်း) တခု အမည်ဖြစ်ပါတယ်။

- တချို့က အတိတ်နဲ့ နိမိတ်ဆောင်ပြီး ကံကော်ပန်းလို့ ရေးကြသုံးကြတော့ ကံ့ကော်ပန်းဆိုတဲ့ အမည်ကို အမှတ်မှားကုန်ကြတယ် ဆရာ

- ဆရာ ကံကော်ပန်းလား၊ ကံ့ကော်ပန်းလားရှင့်။

ကံ့ကော်ပင်၊ ကံ့ကော်ပန်းဖြစ်တယ်။ ကိုယ်ထင်သလို လွဲရေးတာတွေ မနည်းမနောရှိတယ်။ မှားတယ်။ လူအမည်၊ ဆိုင်အမည်တွေကို ကိုယ့်သဘော မှည့်ခေါ်နိုင်တယ်။ အမည်ရင်းတွေကို မပြင်အပ်ပါ။ မြန်မာကို အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ကြတယ်။ မြန်တယ်၊ မာတယ်တဲ့။ မဟုတ်ပါ။ အရင်က မြမ္မာလို့ရေးခဲ့တာရှိတယ်။ ဗမာလို့လည်း ရှိတယ်။

တန်ခူးမိဿ၊ စိတြ၊ လနှင့်ယှဉ်ပြိုင်ထွန်း။ ရင်းခတ် ကံ့ကော်၊ ထုံသင်းပျော်၊ ပွဲဲတော်အတာညွှန်း။ (ကင်းဝန်မင်းကြီး)

ဟောင်းရွက်ညှာ ခါလစ်လို့၊ တာသစ်ကယ်တဲ့နံ့ကြိုင်၊ သုတ်ဖြူး လေဆော်က၊ ပန်းကံ့ကော် ဝတ်မှုံကျင်း၊ သင်းပျံ့လှိုင်လှိုင်၊ ကြယ်နှစ်ပြိုင် သွယ်ဆိုင်ပဝင်း၊ စိတြငယ်နှင့် ငွေသော်တာတို့၊ ယုဂန်ချာေ တာင်တော်စွန်းမှာ၊ ထွန်းထိန်လို့လင်း။ (စာဆိုတော် ဦးမင်း)

ပန်းကံ့ကော် ရွှေစကား၊ ငွေသားနု စပယ်မှန်၊ မြတ်လေး ခေတ္တာနှင့်၊ ရွှေယင်းမာ ကြာ ခဝဲ၊ ဖွဲစနှင်းလျှံ၊ သဇင်ကျန်၊ ခွါတံနှင့် ပေါက်လဲ၊ ပွင့်ဝတ်ကယ် ရွှေဖီနှင်း သင်းထုံနံ့ကဲ။ (ကင်းဝန်မင်းကြီး)

ကံ့ကော်လို့ရေးပြီး၊ ကံ့သံ ထွက်လေ့မရှိပါ။ ဂန့်ဂေါ်သံထွက်တယ်။ အဲတာမျိုးကသာ ရေးတော့အမှန်၊ ဖတ်တော့အသံ ထုံးနဲ့ ညီတယ်။ တစ်ခါတစ်ရံကို တခါတရံသံထွက်ခိုင်းတာ မှားတယ်။ လွဲတယ်။ မမှန်။ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်ရာပြည့်ရန်ပုံငွေ ကံ့ကော်(တစ်)ရာ အနုပညာပွဲတော်လို့ တွေ့တယ်။ တက္ကသိုလ်က (တစ်ကသိုလ်) တွေ ဖြစ်နေပြီး၊ ပညာမှာ တစ်နေတော့တယ်။

Indian rose chestnut, 

Ceylon ironwood (Mesua ferrea)

Petaling Jaya, Selangor, Malaysia.

Mesua ferrea L. Calophyllaceae, also placed in Clusiaceae. 

Cobra's saffron, Na, Nahar, Nahor. Native to Indian Subcontinent (India, Nepal), Indo-China (Myanmar, Thailand, Vietnam), Malesia (Indonesia, Malaysia). Tree can grow up to ca 30 m height; leaf simple, narrow, oblong, dark green leaves 7–15 cm long, with a whitish underside; the emerging young leaves are red to yellowish pink and drooping. The flowers are 4–7.5 cm diameter, with four white petals and a center of numerous yellow stamens. Uses as timber and folk medicine.

မြန်မာစာ ကံ့ကော်ပန်းလို မွှေးပါစေသတည်း။

ဒေါက်တာတင့်ဆွေ

Comments

Popular posts from this blog

ပဲ နဲ့ ဘဲ ဋီကာ

၁။ ပဲမှန်သမျှ ဘဲလား ဆရာခင်ဗျ အငြင်းအနေနဲ့မှ ဘဲ သုံးရတာလားဗျ ခွဲခြားမသိလို့ပါဆရာ ၂။ ဆရာခင်ဗျာ 'ပန်းပန်လျက်ပဲ' မှားတယ်ဆိုတော့ ပဲနဲ့ဘဲ အသုံးလေးရှင်းပြစေလိုပါတယ်ခင်ဗျာ ၃။ ပဲ နဲ့ ဘဲ သုံးတာ ပုံထဲကအတိုင်း မှန်လား မှားလား ဆိုတာ သိချင်ပါတယ် ဆရာ။ ၄။ ချောင်းအစွယ်လား ချောင်းအဆွယ်လားဆရာ မူကွဲတွေကလည်း ကွဲဘဲကွဲနိုင်လွန်း ၅။ မနက်စာ စားပဲဖြစ်ဖြစ် အဆာပြေလေးဖဲဖြစ်ဖြစ် - ဖဲဆိုတာ ဖဲရိုက်တာ။ ၆။ အထင်ကရအစားအစာ တစ်ခုဖဲလေနော် - တခုပဲ (ဘဲ) လေနော်လို့ ရေးရ။ ‘တစ်ခု’ ဆိုရင် မျိုမကျတဲ့အစားအစာ။ ဖဲဆိုတာ ဖဲရိုက်တာ။ ၇။ ငါပဲလုပ်မယ်လားဗျ ပဲ လား ဘဲ လား ဇဝေဇဝါဗျ ၈။ ပဲနဲ့ဘဲကို အမြဲမှားပါတယ် ဒါပဲလို့ပြောယင် အမှားပါလားရှင် - ပန်းပန်လျက်ပဲ မှားတယ်။ ဆိတ်အုပ်ကဗျာ။ - သူငယ်ချင်းလို့ပဲ ဆက်၍ခေါ်မည်ခိုင် မှားတယ်။ သူငယ်ချင်းလို့ပဲ ဆက်၍ခေါ်မည် ဆိတ်မ။ ဗေဒါလမ်း ညိုပြာပြာ လတာပြင်ခြေရင်း လှိုင်းတက်ရာ ဗေဒါတက်၊ လှိုင်းသက်ရာဆင်း။ ဆင်းရလဲ မသက်သာ အုန်းလက်ကြွေရေပေါလော၊ မျောစုန်လို့လာ အဆင်းနဲ့အလာ၊ ဗေဒါမ အထွေး အုန်းလက်ကြွေ သူ့နံဘေး၊ ဆောင့်ခဲ့ရသေး။ ဆောင့်ခဲ့လဲ မသက်သာ နောက်တချီ ဒီတလုံးက၊ ဖုံးလိုက်ပြန်ပါ မြုပ်လေပေါ့ ပေါ်မလာ၊ မဗေဒါအလှ တလံကွာ လှ

ရှေးရေစက်

ရေး - ရွှေတိုင်ညွန့် ဆို - ဝင်းဦး + မာမာအေး လူမြင်ရင် ချစ်ချင်ဖွယ် ရူပါရုံ ချောလှတယ် သဘောကောင်းတဲ့ သူကလေးရယ် အတူဆုံဖို့ နဖူးစာရေးတယ် ယုံကြည်ဖွယ် မာယာနှောကာ ပြောတတ်တဲ့သက်လှယ်ရယ် နောင်ခါဝယ် မေရှင်ကလေးကို အရေးမစိုက်မှာ အလွန်စိုးတယ် ချစ်မှာလားကွယ်  မေတ္တာထားတယ်  ရှေးရေစက် ကံဆုံတယ် တူနှစ်သွယ် ဆုံဆည်းရတယ် ချစ်စရာကောင်းသူကလေးရယ် မောင့်စိတ်ထဲမှာ စွဲလန်းတယ် အဟုတ်ကိုပြောတာလားကွယ် လိမ်ဉာဏ်တွေပိုတယ်  ကရုဏာထားတာ အဟုတ်ပါပဲ မေတ္တာထားတယ် တကယ့်ကိုပဲ မင်းအလိုရှိရင်မောင့်အသည်း ခွဲကာပေးမယ်  တွေ့ရင်တော့ဖြင့် လွမ်းအောင်ချွဲ နောက်ကွယ်ကျရင်မေ့မှာပဲ အသည်းမှာစွဲတဲ့ ပျိုမေရှင်ကို အလိုလိုက်ရလိမ့်မယ်  တူမောင်မယ် မေတ္တာအကြောင်းနဲ့ ပေါင်းဖို့ရာ ဆုတောင်းမယ်  ခင်နဲ့မောင် သစ္စာထား သိကြားနတ်တွေ အကုန်သိတယ် တူမောင်မယ် မေတ္တာအကြောင်းနဲ့ ပေါင်းဖို့ရာ ဆုတောင်းမယ်  ခင်နဲ့မောင် သစ္စာထား သိကြားနတ်တွေ အကုန်သိတယ်  ချစ်တဲ့သူရယ်  ကြိုက်တဲ့သူရယ်  ရာသက်ပန်ရွယ်ကိုးလို့သာ အရိုးကျအောင် ပေါင်းပါ့မယ်  စိုးရိမ်ဖွယ် စိုးရိမ်ဖွယ် ယောက်ျားများဟာ ဖောက်ပြားလွယ် တကယ်ကြောက်အားပိုတယ် ယုံဘူး ယုံဘူး ချစ်ဦးပျိုသက်လှယ်  လူမြင်ရင် ချစ်ချင်ဖွယ် ရူပါရုံ

ယတိဘေဒ ခေါ် မြန်မာစာရေးနည်း

ကျွန်တော် ညက အိပ်မက် မက်ပါတယ်။ ဆောင်းအိပ်မက်က အကျအန။ နေ့ခင်းတုန်းက မိတ်ဆွေတဦးကနေ ဆရာ မြန်မာစာ ပန်ကျူယေးရှင်းအကြောင်း ကျမ်းတစောင်ရေးပါလားတဲ့။ ဟာ - ရာရာစစ၊ ကျွန်တော်က မြန်မာစာကို ဆရာလုပ်နိုင်တဲ့အထိ မတတ်ကျွမ်းပါ။ ဒါပေမဲ့ အိပ်မက်ထဲမှာ ကျမ်းတစောင် ရေးခဲ့တယ်။ မြန်မာစာရေးနည်းထဲက ယတိဘေဒ။ လက်ထဲမှာ လယ်တီဆရာတော်ဦးကေလာသ  (လယ်တီဒီပနီကို ရေးသားတော်၏မူတဲ့ လယ်တီဆရာတော်ကြီး မဟုတ်ပါ) ရေးတဲ့ ယတိဘေဒ ခေါ် မြန်မာစာရေးနည်း “ပီဒီအက်ဖ်” ဖိုင်ကို ရှေးစာကဗျာများနေရာကနေ ရထားတယ်။ ကျေးဇူး။ ယတိ (၁) = ရပ်ခြင်း။ ရပ်တန့်ခြင်း။ ချုပ်တည်းခြင်း။ စောင့်စည်းခြင်း။ ယတိ (၂) = ရဟန်း။ မြန်မာလိုမှာ ယတိပြတ်လို့ ရှိတယ်။ တစုံတခုကို တိတိကျကျ ဆုံးဖြတ်တာမျိုး။ သတ်မှတ်တာမျိူး။ ပိုင်းခြားလိုက်တာမျိုး။ မြန်မာစာရေးသားနည်းမှာ ယတိဆိုတာ စားလုံးတခုနဲ့တခု၊ စကားစုတခုနဲ့တခုကို ပိုင်းခြားခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ အလွယ်ဆုံးနဲ့ အများဆုံးက ပုဒ်ထီးနဲ့ ပုဒ်မ။  ကွန်ပြူတာစာရိုက်နည်းမပေါ်ခင် လက်နှိပ်စက်ရိုက်နည်းမှာ စနစ်တကျသင်ကြရပါတယ်။ ပုဒ်ထီး၊ ပုဒ်မ မဟုတ်ဘဲ တကွက်ခြာ ရိုက်ရတာလည်းရှိတယ်။ အခုခေတ်မှာတော့ “စပေ့စ်ဘား” ခေါ်တယ်။ တကွက် ဆိုတာ နှစ်ကွက် သုံးကွက် မဟုတ်ရပါ။ စာ