Skip to main content

စုန်းပြူး


(၁)

ျမန္မာစာ ျမန္မာစကား  

" စုန်းပြူး"ကို မြန်မာအဘိဓာန်က

ဒီလိုဖွင့်ပါတယ်။ ရင်းမြစ်မပါပါ။

စုန်းပြူး၊ ကြိ -၁၊ အများနှင့်မတူ 

တစ်မူကွဲလွဲဖောက်ပြန်သည်။ 

၂၊ ပဲစေ့ကို ရေစိမ်ရာတွင် မပွဘဲနေသည်။

ဒီတော့ စုန်းပြူးမှာပါတဲ့ စကားလုံးတွေကို ခွဲကြည့်ပြီးအဓိပ္ပါယ် ပြန်ပေါင်းစပ်လိုက်ရင် ယုတ္တိရှိတဲ့ ရင်းမြစ်တစ်ခုထွက်လာမလား၊ ခွဲကြည့်ရအောင်ပါ။

(စုန်း+ ပြူး)

စုန်း၊ န- ပြုစားတတ်သည်ဆိုသော လောကီအတတ်ပညာသည်။

ပြူး၊ နဝိ- အပြင်သို့စွန်းထွက်နေသော၊ ထင်ရှားမြင်သာအောင်ကြီးသော။

(ဒီနေရာမှာကျွန်တော့်ကောက်ချက်နဲ့ဆီလျော်နိုင်တဲ့ ဖွင့်ဆိုချက်ကိုသာယူတာပါ) ကျွန်တော်တို့များသောအားဖြင့် "စုန်းပြူး" ဆိုတာကိုဒီလိုသုံးလေ့ရှိပါတယ်။

"စုန်းပြူး" ပါနေတာကိုး။

"စုန်းပြူး" ပါနေတာ မင်းမတွေ့ဘူးလား။ စသည်...

ဒီတော့ " စုန်း" ဆိုတာရဲ့ ဂယက်အနက်ကို အားလုံးသိပြီးသားပါ။ အကောင်းမြင်အနက်မရှိပါဘူး။ အဘိဓာန်ဖွင့်ဆိုချက်ကလဲ ဒီသဘောပါပဲ။ ဒါကြောင့်ကျွန်တော်ကတော့ စာပေအဘိဓာန်အထောက်အထားအရ ဒီလိုထင်ပါတယ်။ စုန်းပြူးပါနေတယ်၊ စုန်းပြူးဆိုတာ စာလုံးအဓိပ္ပါယ်အရ၊ " စုန်း" က နာမ် "ပြူး"ဆိုတာ နာမဝိသေသနလို့ဆိုထားတော့ {စုန်း (နာမ်)+ ပြူး( နာမဝိသေန)= စုန်းပြူး (ပေါင်းစပ်နာမ်) ဖြစ်ပြီးတော့ အဓိပ္ပါယ်က "မနှစ်သက်ဖွယ် အများနဲ့မတူ ထင်သာမြင်သာရှိနေသော ပုဂ္ဂိုလ်,ပစ္စည်း" စသည်ကို ဥပစာစကားလုံးအနေနဲ့ သုံးတာလို့ ကောက်ချက်ချကြည့်လိုပါတယ်။ ရင်းမြစ်ကလဲ ဒီကပဲလာတာလို့ ယူဆလိုပါတယ်။ (ဟုတ်,မဟုတ် မေးတာမဟုတ်ပါ။ ကျွန်တော့် အတ္တနောမတိ သာပါ။ ကြိုက်ရင်ယူပါ။ မကြိုက်ရင်ပယ်ပါ။ ကျွန်တော် ရှာဖွေ့ကြည့်သလောက် ခိုင်မာတဲ့ သက်ဆိုင်ရာနယ်ပယ် ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ပညာရှင်ရဲ့ ရင်းမြစ်ဖွင့်ဆိုချက် မတွေ့လို တင်ပြခြင်းသာပါ။)

(၂)

Thein Myat

စုန်းဟာ စွန်းတာ၊ စူးတာကိုပြောတာလို့ယူဆပါတယ်။ စူးတယ်ဆိုတာဟာ စူတာနဲ့လည်း တူပါတယ်။ ဆိုတော့ ချွန်ထွက်နေတယ်။ ကွဲပြားနေတယ်ဆိုတဲ့သဘောပါပဲ။ အဲဒါကြောင့် စုန်းပြူးပါတယ်ဆိုတာဟာ အများနဲ့မတူဘဲ ချွန်ထွက်နေတဲ့ကွဲပြားနေတဲ့အရာဟာ ပြူးပြူးကြီးထင်ထင်ရှားရှားကြီးဖြစ်နေတယ်လို့ပြောတာပါပဲ။ စုန်းဟာ စွပ်တယ်၊ စွဲတယ်ဆိုတဲ့အဓိပ္ပာယ်လည်းရပါတယ်။ မကောင်းတဲ့စုန်းဆိုတာက အစွပ်စွဲခံရတယ်ဆိုတဲ့စကားက လာတယ်လို့ယူဆပါတယ်။ ကျော်အောင်စံထားဆရာတော်ကြီးကတော့ စုန်းဟာ စုံကနေလာတာလည်း ဖြစ်နိုင်တဲ့သဘောပြောပါတယ်။ အစုံတတ်တဲ့သူပေါ့။ ဒါပေမဲ့ နသတ် သတ်ပုံနဲ့ မကိုက်ညီဘူးလို့ သူ့ဘာသာ မှတ်ချက်ပြုထားတာကိုလည်း တွေ့ရပါတယ်။

(၃)

စုန်းပြူး (ဝစ်ရှင်နရီ)

ရေစိမ်ရာတွင် မပွဘဲနေသည့်ပဲစေ့။

စုန်းပြူးကလေးတစ်စေ့ကိုဝါးမိမှ။ မြန်မာ့အလင်း။ ၂၅-၁၀-၅၁။

(၄)

ကျွန်တော့ လေ့လာချက်

မြန်မာအဘိဓာန် အကျဉ်းချုပ် (၁၉၇၈)

စုန်းပြူး

(ကြိ)

၁။ ပဲစေ့ မပွပဲ မာကျစ်နေသည်။ စုန်းကြူးသည်။ 

၂။ လုပ်ရိုးလုပ်စဉ် ဖြစ်ရိုးဖြစ်စဉ်မှ ဖောက်ပြန် ကွဲလွဲသည်။ ဒေါ်ဒေါ်တယောက်ဟာ စုန်းပြူးပြီး ရပ်ရွာကလေးကို စွန့်ပစ်ခဲ့တယ်။

၃။ ချို့ငဲ့သည်။ ခေသည်။ ချို့ကတထူး၊ ကံစုန်းပြူးနှင့်၊ ဉာဏ်ရူးမွဲတေ။

ပြူး

မြန်မာအဘိဓာန် အကျဉ်းချုပ် (၁၉၇၉)

ပြူး (နဝိ)

ဝန်းဝိုင်းကျယ်ပြန့်သော။ မျက်စိပြူးသော မိန်ကလေး။

ပြူး (ကြိ)

အပြင်သို့ စွန်းထွက် ကဲပြူစေသည်။ မျက်စိကို ပြူး၍ ကြည့်ခြင်းမျိုးလည်း မဟုတ်။

ပြူး (ကြိ)

စုပြုံရောဖက်သည်။ (နှစ်လုံးပြူး၊ တပြူးနှစ်ပြူး စသည် အသုံးရှိသည်။)

ပြူးကလူး ပျာကလာ

ပြူးတူး ကြောင်တောင်

ပြူးတူး ပြဲတဲ

ကျွန်တော်တို့ ငယ်ငယ်ကတည်းက စုန်းပြူးစာလုံး ပြောဆိုကြတယ်။ ဖတ်ရတယ်။ အများထဲက ထူးနေတာကို ဆိုလိုတယ်။ ထူးတယ်ဆိုတာ အများအားဖြင့် အရည်အသွေးမမီတာမှာ သုံးပါတယ်။ ညံ့ဖျင်းတာမဟုတ်ပေမဲ့ သူများနဲ့မတူ တမူထူးတာကိုလည်း စုန်းပြူးလို့လည်း ချစ်စနိုး ပြောဆိုကြပါသေးတယ်။ ကိုးကားချက်တွေထဲက နိုင်ငံတော်မူ တဝမ်းပူသတ်ပုံအမှားတွေကို မပြင်လိုက်ပါ။

ဒေါက်တာတင့်ဆွေ

Comments

Popular posts from this blog

ဝိဘတ်များ

ရေး မြို့ကကြိုဆိုပါ၏ နဲ့  ​ရေးမြို့မှ ကြိုဆိုပါ၏ ဘယ်ဟာအမှန်လဲဆရာ ရန်ကုန်မြို့က ကြိုဆိုပါ၏စာကို တင်တယ်။ ကွန်မင့်တွေလည်း များတယ်။ မက်စင်ဂျာကနေလည်း လာတယ်။ တချို့က နားမလည်။ အမှားကိုသာ မှန်တယ်ထင်ပြီး ရေးကြတယ်။ မတတ်နိုင်။ မှ နဲ့ က ကို ၂၀၁၇ ကတည်းက တင်ပြထားပြီးပါပြီ။ ကို နဲ့ အား လည်းရေးထားတယ်။ ရ နဲ့ က မှားနေကြပြန်တယ်။ နာမ်၊ နာမ်စားတို့၏ နောက်၌တည်၍ ၄င်းတို့သည် ကတ္တားဖြစ်သည်၊ ကံဖြစ်သည် စသည်ကိုလည်းကောင်း၊ ကြိယာ၏ နောက်၌တည်၍ ၄င်းကြိယာ၏ ကာလနှင့် အမျိုးအစားကို လည်းကောင်း ဝေဖန်ပိုင်းခြားပြသော စကားလုံးကို ဝိဘတ်ဟု ခေါ်သည်။ ဝိဘတ် (၂) မျိုး ရှိသည်။ ၁။ နာမ်ဝိဘတ် ၂။ ကြိယာဝိဘတ် နာမ်ဝိဘတ် နာမ်၊ နာမ်စားတို့၏ နောက်၌တည်၍ ၄င်းတို့သည် ကတ္တားဖြစ်သည်၊ ကံဖြစ်သည် စသည် ဝေဖန်ပိုင်းခြားပြသော ဝိဘတ်ကို နာမ်ဝိဘတ်ဟု ခေါ်သည်။ နာမ်ဝိဘတ် (၁၇) မျိုး ရှိသည်။ 1. ကတ္တားဝိဘတ် 2. ကံဝိဘတ် 3. ထွက်ခွာရာပြဝိဘတ် 4. ရှေးရှုရာပြဝိဘတ် 5. ဆိုက်ရောက်ပြဝိဘတ် 6. အသုံးခံပြဝိဘတ် 7. အကြောင်းပြဝိဘတ် 8. လက်ခံပြဝိဘတ် 9. နေရာပြဝိဘတ် 10. အချိန်ပြဝိဘတ် 11. ပိုင်ဆိုင်ခြင်းပြဝိဘတ် 12. လိုက်လျောပြဝိဘတ် 13. ယှဉ်တွဲပြဝိဘတ် 14. ခွဲထုတ်ရာပြဝိဘတ် 15. ရည်စူးချက်ပ

ပဲ နဲ့ ဘဲ ဋီကာ

၁။ ပဲမှန်သမျှ ဘဲလား ဆရာခင်ဗျ အငြင်းအနေနဲ့မှ ဘဲ သုံးရတာလားဗျ ခွဲခြားမသိလို့ပါဆရာ ၂။ ဆရာခင်ဗျာ 'ပန်းပန်လျက်ပဲ' မှားတယ်ဆိုတော့ ပဲနဲ့ဘဲ အသုံးလေးရှင်းပြစေလိုပါတယ်ခင်ဗျာ ၃။ ပဲ နဲ့ ဘဲ သုံးတာ ပုံထဲကအတိုင်း မှန်လား မှားလား ဆိုတာ သိချင်ပါတယ် ဆရာ။ ၄။ ချောင်းအစွယ်လား ချောင်းအဆွယ်လားဆရာ မူကွဲတွေကလည်း ကွဲဘဲကွဲနိုင်လွန်း ၅။ မနက်စာ စားပဲဖြစ်ဖြစ် အဆာပြေလေးဖဲဖြစ်ဖြစ် - ဖဲဆိုတာ ဖဲရိုက်တာ။ ၆။ အထင်ကရအစားအစာ တစ်ခုဖဲလေနော် - တခုပဲ (ဘဲ) လေနော်လို့ ရေးရ။ ‘တစ်ခု’ ဆိုရင် မျိုမကျတဲ့အစားအစာ။ ဖဲဆိုတာ ဖဲရိုက်တာ။ ၇။ ငါပဲလုပ်မယ်လားဗျ ပဲ လား ဘဲ လား ဇဝေဇဝါဗျ ၈။ ပဲနဲ့ဘဲကို အမြဲမှားပါတယ် ဒါပဲလို့ပြောယင် အမှားပါလားရှင် - ပန်းပန်လျက်ပဲ မှားတယ်။ ဆိတ်အုပ်ကဗျာ။ - သူငယ်ချင်းလို့ပဲ ဆက်၍ခေါ်မည်ခိုင် မှားတယ်။ သူငယ်ချင်းလို့ပဲ ဆက်၍ခေါ်မည် ဆိတ်မ။ ဗေဒါလမ်း ညိုပြာပြာ လတာပြင်ခြေရင်း လှိုင်းတက်ရာ ဗေဒါတက်၊ လှိုင်းသက်ရာဆင်း။ ဆင်းရလဲ မသက်သာ အုန်းလက်ကြွေရေပေါလော၊ မျောစုန်လို့လာ အဆင်းနဲ့အလာ၊ ဗေဒါမ အထွေး အုန်းလက်ကြွေ သူ့နံဘေး၊ ဆောင့်ခဲ့ရသေး။ ဆောင့်ခဲ့လဲ မသက်သာ နောက်တချီ ဒီတလုံးက၊ ဖုံးလိုက်ပြန်ပါ မြုပ်လေပေါ့ ပေါ်မလာ၊ မဗေဒါအလှ တလံကွာ လှ

အဘရောဂါ ကျဆုံးပါစေ

ဒီစာကို ခေါင်းစဉ်အမျိုးမျိုးနဲ့ အခါတရာလောက်တင်ပြီးသား။ စစ်ယူနီဖေါင်းနဲ့လူတွေ့တိုင်း အဘခေါ်ခိုင်းတာ နဝတ ခေတ်ကစတယ်။ နောက်တော့ လူတွေ့တိုင်း အဘဖြစ်လာတယ်။  ကိုယ့်အဖွားမှာ အိမ်ထောင်ဘက်တွေ များရော။ မလုပ်ကောင်းပါ။ ကန်တော့။ မြန်မာစာမှာပါ အဘရောဂါ ကူးစက်လာတယ်။ အခုဘဲ တယောက်က အဘ။ အဘအသုံးဟာ ယဉ်ကျေးမှု စသဖြင့် အရင်လူတွေရေးသလို ရေးလာပြန်တယ်။ အဘအသုံး နည်းလာပြီ။ အသစ်က Hi နဲ့ နော်။  စောစောက ထပ်မံတင်ပြသေးတယ်။ သားနဲ့ သမီး။ ကျွန်တော်၊ ကျနော်၊ ကျမ၊ ဗျ၊ ခင်ဗျ၊ ခင်ဗျာ၊ ရှင်၊ ရှင့် အသုံးတွေ ပျောက်ကွယ်လာလာတာအတွက် အင်မတန် နှမြောပါတယ်။  အဘမခေါ်ရမနေနိုင်သူတွေ ကျွန်တော့ဆီတော့ စာမရေးသားကြစေလိုပါ။ အခေါ်ခံချင်သူတွေ အများကြီး။  သူများကိုအဘခေါ်သူတွေ ကြီးလာရင် အဘလိုလုပ်ကြလိမ့်မယ်။ အဘရောဂါ ပျောက်ပါစေသတည်း။ အဘခေတ် ကျဆုံးပါစေသတည်း။ ယဉ်ကျေးမှုဖြစ်တယ်၊ ဘာဖြစ်တယ် ညာဖြစ်တယ် ပြန်မရေးစေလိုပါ။ ဆရာဝန်ကို ဆရာလို့ မခေါ်ချင်သူတွေလည်း မမေးကြစေလိုပါ။ ဒေါက်တာတင့်ဆွေ