Skip to main content

ဥ သတ်ပုံ


၁။ ဆရာ ကျောင်းဆရာမပါ နောက်တခုသိချင်တာက ကျွန်မတို့ငယ်တုန်းက ဖားသည်ဥများကိုအုချပါသည်လို့သင်ရပြီး အခုသင်ရိုးစာအုပ်မှာကိုကဥဥလို့ဖြစ်နေတာကိုသိချင်လို့ပါ ဆရာမတွေတောင် လိုက်မမှီတော့တဲ့ခေတ် ဖြစ်နေသလားလို့ပါ အားချိန်ရှိမှဖြေပေးပါဆရာ

၂။ ဥသည်နဲ့ အုသည်မှာ အုသည်က အမှန်ပါလားဆရာ။

သတ်ပုံကျမ်းတွေမှာ အု မပါ။ ဥ သာပါတယ်။

၃။ မင်္ဂလာပါဆရာရှင် ဥ ဦ ဦး ဖတ်တဲ့အခါမှာ

ဥ အက္ခရာ အု

ဦ အက္ခရာ အူ

ဦး အက္ခရာ အူး အသံရှည်ဖတ်ရပါတယ်။ သို့မဟုတ်

ဥ အက္ခရာ အု

ဦ အက္ခရာ အု လုံးကြီးတင်ဆံခတ် အူ

ဦး အက္ခရာ အု လုံးကြီးတင်ဆံခတ်အူဝစ္စနှစ်လုံးပေါက်အူးဆိုပြီးဖတ်နေကြတာတွေ့ရပါတယ်ရှင်။ ဘယ်လိုဖတ်တာ အမှန်ဆိုတာရှင်းပြပေးစေချင်ပါတယ်ရှင်။

မြန်မာစာမှာ အက္ခရာအမည်ရတာ ၏၊ ၌၊ ၍ သုံးခုရှိတယ်လို့ဆိုပါတယ်။

ဣ၊ ဤ၊ ဧ၊ ၏၊ ၌၊ ၍၊ ဥ၊ ဦ၊ ဦး၊ သြ၊ သြော်တို့ကိုလည်း အက္ခရာတွေလို့ ပြောဆိုပါသေးယ်။

အဲတာ ကျွန်တော်သိသလောက်သာဖြစ်ပါတယ်။

၄။ ဥအု နဲ့ ဥဥ၊ ဥဥလို့ရေးတာက မှန်တယ်လို့ထင်တယ်။ ဆရာက ဗဟုသုတပိုများပါတယ်။

ကျွန်တော်လည်းမကြာခဏ မှားရေး လွဲရိုက်တတ်ပါတယ်။ ဆောရီး။ အုလို့ သတ်ပုံစာအုပ်တွေမှာ မတွေ့သေးပါ။ ဥဥလို့သာ ရေးရမလား မသိပါ။ ဥအုသည်လို့တော့ ရေးမိတယ်။ လူအမည်မှာတော့ မအု၊ အုအုလို့ရှိတယ်။

ကဝိဓဇသတ်ပုံကျမ်းမှာ အု မပါ။ ဥတလုံး တကောက်ကြွက်။

မြန်မာအဘိဓာန် အကျဉ်းချုပ် (၁၉၈၀) မှာ

အု = မြန်မာ သရ ၂၂ လုံးတို့တွင် အပါအဝင်ဖြစ်သော ၇ လုံးမြောက် သရ။

ဥ = မြန်မာသရ ၂၂ လုံးတွင် ပါဝင်သော သရတမျိုး။ အက္ခရာအုဟု ခေါ်သည်။ ဥ ကို နာမ်အဖြစ်သာ ဖေါ်ပြထားသည်။ ကြိယာအနေဖြင့် ဖေါ်ပြတာ မတွေ့ရပါ။

အု ကိုလည်း နာမ်အဖြစ်သာ ဖေါ်ပြထားတယ်။

ငှက်ဥ

ကြက်ဥ

မျိုးဥ

လိင်ဥ

သစ်ဥ

အက်ဥပဒေ

ဥရူတိုင် (အိမ်)

ဥကင်ဖွင့်

ဥကင်တော်ဖွင့်

ဥက္ကဌ

ဥချိုးငှက်

ဥတလုံး တကောင်ကြွက်

ဥတ္တရာယဉ်

ဥတုဇရုပ်

ဥတုရာသီ

ဥတဲ = တံခါး

ဥဒည်းတောင်

ဥဒဟို

ဥဒါန်း =ဥဒါန =ဝမ်းသာလှ၍ ကျူးရင့် မြွက်ဆိုသောစကား

ဥဒါန်းကျူး

ဥဒါန်းမကျေ

ဥဒါန်းမကြေ

ဥဒါဟရုဏ်

ဥဒါဟို = ထုတ်ချင်းခတ် = အဆက်မပြတ်

ဥပစာနည်း

ဥပဇ္ဈဥသျှစ်သီး

ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာ

ဥပဒ်ဘေး

ဥပဓိရုပ်

ဥပပတ်နတ်

ဥပပါတ်

ဥပမာ ဥပမည်း

ဥပရာဇ်မင်း

ဥပါဒါန်

ဥပါဒိဏ်

ဥပါဒ်

ဥပါဒ်ဌီဘင်

ဥပါပျံ (ဥပ္ပာတ်ပျံ)

ဥပါဘီလူး

ဥပါယ်တံမျဉ်

ဥပါယ်တမျည်

ဥပါသကာ

ဥပုသ်သီတင်း

ဥပစ္ဆေဒကကံ

ဥပဒေ

ဥပဒေသ

ဥပမေယျဒဥပမယ်ဒဥပမည်

ဥကြက် = နိမိတ်ထူး

ဥသြငှက်

ဥဗျိုင်း

ဥဘုတ်ငှက်

ဥဘတောဗျည်း

ဥမင်လိုဏ်ခေါင်း

ဥမွန်းပင်

ဥယျာဉ်

ဥသဘနွား

ဥသျှစ်ပင်

ဥတေနမင်း

ဥဒေါင်းငှက်

ဥပေက္ခာ

ဥယျောဇဉ်စကား

ဥသျှောင်ကျင်

ဥဿဘယားကျောက်

ဥဿာပဲခူး

ဥနှဲပင်

ဝှေးဥ

မျိုးဥ

လိင်ဥ

ဝှေးဥ

သစ်ဥ

အက်ဥပဒေ

ဣ၊ ဤ၊ ဧ၊ ၏၊ ၌၊ ၍၊ ဥ၊ ဦ၊ ဦး၊ သြ၊ သြော်တို့ကိုလည်း အက္ခရာတွေလို့ ပြောဆိုပါသေးယ်။

ဥ - ဥက္ကဌ - ဥက္ကဋ္ဌ

ဥ အက္ခရာ အု

ဥကင်တော်ဖွင့်

ဥကင်ဖွင့်

ဥကြက် = နိမိတ်ထူး

ဥက္ကဋ္ဌ

ဥက္ကဌ = မြန်မာစာလုံး

ဥချိုးငှက်

ဥတလုံး တကောင်ကြွက်

ဥတုဇရုပ်

ဥတုရာသီ

ဥတေနမင်း

ဥတဲ = တံခါး

ဥတ္တရာယဉ်

ဥဒည်းတောင်

ဥဒဟို

ဥဒါန်း =ဥဒါန =ဝမ်းသာလှ၍ ကျူးရင့် မြွက်ဆိုသောစကား

ဥဒါန်းကျူး

ဥဒါန်းမကျေ

ဥဒါန်းမကြေ

ဥဒါဟရုဏ်

ဥဒါဟို = ထုတ်ချင်းခတ် = အဆက်မပြတ်

ဥဒေါင်းငှက်

ဥနှဲပင်

ဥပစာနည်း

ဥပစ္ဆေဒကကံ

ဥပဇ္ဈဥသျှစ်သီး

ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာ

ဥပဒေ

ဥပဒေသ

ဥပဒ်ဘေး

ဥပဓိရုပ်

ဥပပတ်နတ်

ဥပပါတ်

ဥပမာ ဥပမည်း

ဥပမေယျဒဥပမယ်ဒဥပမည်

ဥပရာဇ်မင်း

ဥပါဒါန်

ဥပါဒိဏ်

ဥပါဒ်

ဥပါဒ်ဌီဘင်

ဥပါပျံ (ဥပ္ပာတ်ပျံ)

ဥပါဘီလူး

ဥပါယ်တံမျဉ်

ဥပါယ်တမျည်

ဥပါသကာ

ဥပုသ်သီတင်း

ဥပေက္ခာ

ဥဗျိုင်း

ဥဘတောဗျည်း

ဥဘုတ်ငှက်

ဥမင်လိုဏ်ခေါင်း

ဥမွန်းပင်

ဥယျာဉ်

ဥယျောဇဉ်စကား

ဥရူတိုင် (အိမ်)

ဥသဘနွား

ဥဿဘယားကျောက်

ဥသျှစ်ပင်

ဥသျှောင်ကျင်

ဥသြငှက်

ဥဿာပဲခူး

သခင်ဘသောင်းရဲ့ ပန်းသာမစာဥကို ပန်းသာမစာအုနဲ့ ပန်းသည်မစာဥလို့ ရေးကြတာတွေက မှားတယ်။

ပါဠိစာလုံးဖြစ်တယ်။ တက်ခြင်း။ အတက်ပြုခြင်း။ ပြဓာန်းခြင်း။ ကင်းခြင်း။ ဖြစ်သင့်ခြင်း။ သဘောရခြင်း။ စွမ်းနိုင်ခြင်း။ 

ပါဠိစာလုံးဖြစ်တယ်။ လွန်မြတ်သည်။ ထူးမြတ်သည်။ လွန်ကဲသည်။

ဥတလုံး တကောက်ကြွက် (ကဝိဓဇသတ်ပုံကျမ်း)

ကဝိဓဇသတ်ပုံကျမ်းမှာ အု မပါ။ ဥတလုံး တကောက်ကြွက်။

မြန်မာအဘိဓာန် အကျဉ်းချုပ် (၁၉၈၀) မှာ

အု = မြန်မာ သရ ၂၂ လုံးတို့တွင် အပါအဝင်ဖြစ်သော ၇ လုံးမြောက် သရ။

ဒေါက်တာတင့်ဆွေ

Comments

Popular posts from this blog

ပဲ နဲ့ ဘဲ ဋီကာ

၁။ ပဲမှန်သမျှ ဘဲလား ဆရာခင်ဗျ အငြင်းအနေနဲ့မှ ဘဲ သုံးရတာလားဗျ ခွဲခြားမသိလို့ပါဆရာ ၂။ ဆရာခင်ဗျာ 'ပန်းပန်လျက်ပဲ' မှားတယ်ဆိုတော့ ပဲနဲ့ဘဲ အသုံးလေးရှင်းပြစေလိုပါတယ်ခင်ဗျာ ၃။ ပဲ နဲ့ ဘဲ သုံးတာ ပုံထဲကအတိုင်း မှန်လား မှားလား ဆိုတာ သိချင်ပါတယ် ဆရာ။ ၄။ ချောင်းအစွယ်လား ချောင်းအဆွယ်လားဆရာ မူကွဲတွေကလည်း ကွဲဘဲကွဲနိုင်လွန်း ၅။ မနက်စာ စားပဲဖြစ်ဖြစ် အဆာပြေလေးဖဲဖြစ်ဖြစ် - ဖဲဆိုတာ ဖဲရိုက်တာ။ ၆။ အထင်ကရအစားအစာ တစ်ခုဖဲလေနော် - တခုပဲ (ဘဲ) လေနော်လို့ ရေးရ။ ‘တစ်ခု’ ဆိုရင် မျိုမကျတဲ့အစားအစာ။ ဖဲဆိုတာ ဖဲရိုက်တာ။ ၇။ ငါပဲလုပ်မယ်လားဗျ ပဲ လား ဘဲ လား ဇဝေဇဝါဗျ ၈။ ပဲနဲ့ဘဲကို အမြဲမှားပါတယ် ဒါပဲလို့ပြောယင် အမှားပါလားရှင် - ပန်းပန်လျက်ပဲ မှားတယ်။ ဆိတ်အုပ်ကဗျာ။ - သူငယ်ချင်းလို့ပဲ ဆက်၍ခေါ်မည်ခိုင် မှားတယ်။ သူငယ်ချင်းလို့ပဲ ဆက်၍ခေါ်မည် ဆိတ်မ။ ဗေဒါလမ်း ညိုပြာပြာ လတာပြင်ခြေရင်း လှိုင်းတက်ရာ ဗေဒါတက်၊ လှိုင်းသက်ရာဆင်း။ ဆင်းရလဲ မသက်သာ အုန်းလက်ကြွေရေပေါလော၊ မျောစုန်လို့လာ အဆင်းနဲ့အလာ၊ ဗေဒါမ အထွေး အုန်းလက်ကြွေ သူ့နံဘေး၊ ဆောင့်ခဲ့ရသေး။ ဆောင့်ခဲ့လဲ မသက်သာ နောက်တချီ ဒီတလုံးက၊ ဖုံးလိုက်ပြန်ပါ မြုပ်လေပေါ့ ပေါ်မလာ၊ မဗေဒါအလှ တလံကွာ လှ

ရှေးရေစက်

ရေး - ရွှေတိုင်ညွန့် ဆို - ဝင်းဦး + မာမာအေး လူမြင်ရင် ချစ်ချင်ဖွယ် ရူပါရုံ ချောလှတယ် သဘောကောင်းတဲ့ သူကလေးရယ် အတူဆုံဖို့ နဖူးစာရေးတယ် ယုံကြည်ဖွယ် မာယာနှောကာ ပြောတတ်တဲ့သက်လှယ်ရယ် နောင်ခါဝယ် မေရှင်ကလေးကို အရေးမစိုက်မှာ အလွန်စိုးတယ် ချစ်မှာလားကွယ်  မေတ္တာထားတယ်  ရှေးရေစက် ကံဆုံတယ် တူနှစ်သွယ် ဆုံဆည်းရတယ် ချစ်စရာကောင်းသူကလေးရယ် မောင့်စိတ်ထဲမှာ စွဲလန်းတယ် အဟုတ်ကိုပြောတာလားကွယ် လိမ်ဉာဏ်တွေပိုတယ်  ကရုဏာထားတာ အဟုတ်ပါပဲ မေတ္တာထားတယ် တကယ့်ကိုပဲ မင်းအလိုရှိရင်မောင့်အသည်း ခွဲကာပေးမယ်  တွေ့ရင်တော့ဖြင့် လွမ်းအောင်ချွဲ နောက်ကွယ်ကျရင်မေ့မှာပဲ အသည်းမှာစွဲတဲ့ ပျိုမေရှင်ကို အလိုလိုက်ရလိမ့်မယ်  တူမောင်မယ် မေတ္တာအကြောင်းနဲ့ ပေါင်းဖို့ရာ ဆုတောင်းမယ်  ခင်နဲ့မောင် သစ္စာထား သိကြားနတ်တွေ အကုန်သိတယ် တူမောင်မယ် မေတ္တာအကြောင်းနဲ့ ပေါင်းဖို့ရာ ဆုတောင်းမယ်  ခင်နဲ့မောင် သစ္စာထား သိကြားနတ်တွေ အကုန်သိတယ်  ချစ်တဲ့သူရယ်  ကြိုက်တဲ့သူရယ်  ရာသက်ပန်ရွယ်ကိုးလို့သာ အရိုးကျအောင် ပေါင်းပါ့မယ်  စိုးရိမ်ဖွယ် စိုးရိမ်ဖွယ် ယောက်ျားများဟာ ဖောက်ပြားလွယ် တကယ်ကြောက်အားပိုတယ် ယုံဘူး ယုံဘူး ချစ်ဦးပျိုသက်လှယ်  လူမြင်ရင် ချစ်ချင်ဖွယ် ရူပါရုံ

ယတိဘေဒ ခေါ် မြန်မာစာရေးနည်း

ကျွန်တော် ညက အိပ်မက် မက်ပါတယ်။ ဆောင်းအိပ်မက်က အကျအန။ နေ့ခင်းတုန်းက မိတ်ဆွေတဦးကနေ ဆရာ မြန်မာစာ ပန်ကျူယေးရှင်းအကြောင်း ကျမ်းတစောင်ရေးပါလားတဲ့။ ဟာ - ရာရာစစ၊ ကျွန်တော်က မြန်မာစာကို ဆရာလုပ်နိုင်တဲ့အထိ မတတ်ကျွမ်းပါ။ ဒါပေမဲ့ အိပ်မက်ထဲမှာ ကျမ်းတစောင် ရေးခဲ့တယ်။ မြန်မာစာရေးနည်းထဲက ယတိဘေဒ။ လက်ထဲမှာ လယ်တီဆရာတော်ဦးကေလာသ  (လယ်တီဒီပနီကို ရေးသားတော်၏မူတဲ့ လယ်တီဆရာတော်ကြီး မဟုတ်ပါ) ရေးတဲ့ ယတိဘေဒ ခေါ် မြန်မာစာရေးနည်း “ပီဒီအက်ဖ်” ဖိုင်ကို ရှေးစာကဗျာများနေရာကနေ ရထားတယ်။ ကျေးဇူး။ ယတိ (၁) = ရပ်ခြင်း။ ရပ်တန့်ခြင်း။ ချုပ်တည်းခြင်း။ စောင့်စည်းခြင်း။ ယတိ (၂) = ရဟန်း။ မြန်မာလိုမှာ ယတိပြတ်လို့ ရှိတယ်။ တစုံတခုကို တိတိကျကျ ဆုံးဖြတ်တာမျိုး။ သတ်မှတ်တာမျိူး။ ပိုင်းခြားလိုက်တာမျိုး။ မြန်မာစာရေးသားနည်းမှာ ယတိဆိုတာ စားလုံးတခုနဲ့တခု၊ စကားစုတခုနဲ့တခုကို ပိုင်းခြားခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ အလွယ်ဆုံးနဲ့ အများဆုံးက ပုဒ်ထီးနဲ့ ပုဒ်မ။  ကွန်ပြူတာစာရိုက်နည်းမပေါ်ခင် လက်နှိပ်စက်ရိုက်နည်းမှာ စနစ်တကျသင်ကြရပါတယ်။ ပုဒ်ထီး၊ ပုဒ်မ မဟုတ်ဘဲ တကွက်ခြာ ရိုက်ရတာလည်းရှိတယ်။ အခုခေတ်မှာတော့ “စပေ့စ်ဘား” ခေါ်တယ်။ တကွက် ဆိုတာ နှစ်ကွက် သုံးကွက် မဟုတ်ရပါ။ စာ