Skip to main content

Catapult ဘတ်ခွ





လေးခွ

လောက်လေးခွ

လောက်လေး

လေးနဲ့မြား

ဒူးလေး

ဘတ်ခွကို လေးခွ နဲ့ လောက်လေးခွလို့လည်း ခေါ်ကြတယ်။

လောက်လေးက တမျိုး။ မြားတံနဲ့ပစ်ရတဲ့ လေးနဲ့လည်း မတူပါ။ လောက်လေးမှာ ကြိုးနှစ်ချောင်းပါပြီး ကြိုးအလယ်နေရာက လောက်စာလုံး၊ ခဲလုံးထားစရာနေရာလေးမှာ ကြိုးနှစ်ချောင်းကို ကန့်လန့်ကျစ်ထားတယ်။ ငယ်ငယ်ကရွာမှာ တွေ့ဘူးတယ်။ ကျီးကန်းခြောက်ရတယ်။

Rambo First Blood ‘ရမ်ဘို’ စတဲ့ ရုပ်ရှင်တွေမှာသုံးတာက ရိုးရိုးလေးနဲ့မြားကို ဆန်းသစ်ထားတယ်။

Hawk Crossbow ‘ခရော့စ်ဘိုး’ က မြန်မာပြည်က ဒူးလေးနဲ့ ဆင်တယ်။ ဆန်းသစ်ထားတယ်။

Archery ခေါ် ခေတ်ပေါ်မြားပစ်ပြိုင်ပွဲတွေမှာလည်း ခေတ်မီလေးနဲ့မြားကို ဆန်းသစ်ထားတာ။

Catapult လောက်လွှဲက တမျိုး။ ဂရိခေတ်၊ ရောမခေတ်က စစ်ပွဲတွေမှာ သုံးကြတယ်။ ကျောက်တုံးတွေ မီးလုံးတွေနဲ့ ရန်သူမြို့ရိုးကို ကျော်ပြီးပစ်နိုင်တာမျိုး။

ဒူးလောက်တင်မှ ရင်လောက်ကျ မတူတဲ့ဖွင့်ဆိုချက်များ

(၁) စကားပုံ

သားကောင်ကို လက်နက်ဖြင့် ချိန်ရွယ်၍ ပစ်ခတ်ရာတွင် ရင်ဒူးနေရာသို့ မှန်း၍ပစ်မှ ရင်ဘတ်ကို မှန်နိုင်သကဲ့သို့ အလုပ်လုပ်ရာတွင် ပို၍ ရည်မှန်းထားမှ သင့်ရုံကျသည်။

ဒူး (ရင်ဒူး) = တိရစ္ဆာန်၏ ရင်ညွန့်တွင် နံရိုးနှစ်ဖက်ဆုံရာ အရိုးနု။ (ရင်နုရိုးဟုလည်း ခေါ်သည်။)

(၂) အလင်္ကာ ပုလဲပန်း 

ဒူးလောက်တင်မှ၊ ရင်လောက်ကျ

အညာမှာ အမျိုးသမီးငယ်တွေ ရေခပ်တဲ့ အခါ ရေအိုးကို ခေါင်းပေါ်ပင့်တင်ဖို့အတွက် တဆင့်တည်းနဲ့ ရောက်အောင် မတင်နိုင်တတ်လို့ ဒူးပေါ်ကတဆင့် ခေါင်းပေါ်ပင့်ရပါတယ်။ ဒူးလောက်တင်တဲ့အခါမှာ ရေအိုးဟာ ရင်ညွန့်နဲ့ တတန်းတည်း ဖြစ်သွားတာကို ရည်ရွယ်ပြီး ဒူးလောက်တင်မှ ရင်လောက်ကျတယ် လို့ဆိုတာ ဖြစ်ကြောင်း ဆရာမောင်သာနိုးက ပြောပါတယ်။

နောက်ထပ် မူကွဲတမျိုးကတော့ ဒူးဆိုတာ ခြေထောက်မှာရှိတဲ့ ဒူးကို ဆိုတာမဟုတ်ဘဲ၊ ရင်ဒူးကို ခေါ်တာလို့ ဆိုပါတယ်။ ရင်ဒူးဆိုတာ ရင်ညွန့် အထက်နားကပ်ရက် နေရာကို ဆိုချင်တာဖြစ်ပါတယ်။ လူမှာ ရင်ဒူး အသုံးပျောက်ကွယ်သွားပေမယ့် ဆိတ်သားမှာ ရင်ဒူးဆိုတဲ့ အသုံး ရှိနေသေး ကြောင်း ဆိုကြပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ဒူးလောက်တင်မှ ရင်လောက်ကျမယ် ဆိုတာဟာ ရင်ဒူးလောက်တင်မှ ရင်လောက်ပဲကျတာကို ရည်ရွယ်တာလို့ ဆိုပါတယ်။

နောက်တတိယ မူကွဲကတော့ သားကောင်ကို မုဆိုးက ပစ်ခတ်ဖို့ ချိန်ရွယ်တဲ့ အခါ မုဆိုးဒူးထောက် ထောက်ပြီး ချိန်ရွယ်ပါတယ်။ အဲသလို ချိန်ရွယ်တဲ့ အခါမှာ လေး၊ ဒူးလေးတို့ကို ကိုယ့်ဒူးလောက်မှာတင်မှ သားကောင်ရဲ့ ရင်လောက်ကျမယ်လို့ ပြောတာလို့ ဆိုပါတယ်။

KyawkyawWin Taungdagar

လေး နဲ့ မြား (bow and arrow) က လေး ကို လင်းလေး လို့ ခေါ်သေးတယ်။ လောက်လေး ကို လောက်လွှဲ လို့ ခေါ်ကြသေးတယ်။ လွှဲပြီး ပစ်ရတာ။ မပစ်တတ်ရင် လေးကိုင်း ကို ကိုင်ထားတဲ့ လက်မ ကို ထိတတ်တယ်။

ဒေါက်တာတင့်ဆွေ

Comments

Popular posts from this blog

ပဲ နဲ့ ဘဲ ဋီကာ

၁။ ပဲမှန်သမျှ ဘဲလား ဆရာခင်ဗျ အငြင်းအနေနဲ့မှ ဘဲ သုံးရတာလားဗျ ခွဲခြားမသိလို့ပါဆရာ ၂။ ဆရာခင်ဗျာ 'ပန်းပန်လျက်ပဲ' မှားတယ်ဆိုတော့ ပဲနဲ့ဘဲ အသုံးလေးရှင်းပြစေလိုပါတယ်ခင်ဗျာ ၃။ ပဲ နဲ့ ဘဲ သုံးတာ ပုံထဲကအတိုင်း မှန်လား မှားလား ဆိုတာ သိချင်ပါတယ် ဆရာ။ ၄။ ချောင်းအစွယ်လား ချောင်းအဆွယ်လားဆရာ မူကွဲတွေကလည်း ကွဲဘဲကွဲနိုင်လွန်း ၅။ မနက်စာ စားပဲဖြစ်ဖြစ် အဆာပြေလေးဖဲဖြစ်ဖြစ် - ဖဲဆိုတာ ဖဲရိုက်တာ။ ၆။ အထင်ကရအစားအစာ တစ်ခုဖဲလေနော် - တခုပဲ (ဘဲ) လေနော်လို့ ရေးရ။ ‘တစ်ခု’ ဆိုရင် မျိုမကျတဲ့အစားအစာ။ ဖဲဆိုတာ ဖဲရိုက်တာ။ ၇။ ငါပဲလုပ်မယ်လားဗျ ပဲ လား ဘဲ လား ဇဝေဇဝါဗျ ၈။ ပဲနဲ့ဘဲကို အမြဲမှားပါတယ် ဒါပဲလို့ပြောယင် အမှားပါလားရှင် - ပန်းပန်လျက်ပဲ မှားတယ်။ ဆိတ်အုပ်ကဗျာ။ - သူငယ်ချင်းလို့ပဲ ဆက်၍ခေါ်မည်ခိုင် မှားတယ်။ သူငယ်ချင်းလို့ပဲ ဆက်၍ခေါ်မည် ဆိတ်မ။ ဗေဒါလမ်း ညိုပြာပြာ လတာပြင်ခြေရင်း လှိုင်းတက်ရာ ဗေဒါတက်၊ လှိုင်းသက်ရာဆင်း။ ဆင်းရလဲ မသက်သာ အုန်းလက်ကြွေရေပေါလော၊ မျောစုန်လို့လာ အဆင်းနဲ့အလာ၊ ဗေဒါမ အထွေး အုန်းလက်ကြွေ သူ့နံဘေး၊ ဆောင့်ခဲ့ရသေး။ ဆောင့်ခဲ့လဲ မသက်သာ နောက်တချီ ဒီတလုံးက၊ ဖုံးလိုက်ပြန်ပါ မြုပ်လေပေါ့ ပေါ်မလာ၊ မဗေဒါအလှ တလံကွာ လှ

ရှေးရေစက်

ရေး - ရွှေတိုင်ညွန့် ဆို - ဝင်းဦး + မာမာအေး လူမြင်ရင် ချစ်ချင်ဖွယ် ရူပါရုံ ချောလှတယ် သဘောကောင်းတဲ့ သူကလေးရယ် အတူဆုံဖို့ နဖူးစာရေးတယ် ယုံကြည်ဖွယ် မာယာနှောကာ ပြောတတ်တဲ့သက်လှယ်ရယ် နောင်ခါဝယ် မေရှင်ကလေးကို အရေးမစိုက်မှာ အလွန်စိုးတယ် ချစ်မှာလားကွယ်  မေတ္တာထားတယ်  ရှေးရေစက် ကံဆုံတယ် တူနှစ်သွယ် ဆုံဆည်းရတယ် ချစ်စရာကောင်းသူကလေးရယ် မောင့်စိတ်ထဲမှာ စွဲလန်းတယ် အဟုတ်ကိုပြောတာလားကွယ် လိမ်ဉာဏ်တွေပိုတယ်  ကရုဏာထားတာ အဟုတ်ပါပဲ မေတ္တာထားတယ် တကယ့်ကိုပဲ မင်းအလိုရှိရင်မောင့်အသည်း ခွဲကာပေးမယ်  တွေ့ရင်တော့ဖြင့် လွမ်းအောင်ချွဲ နောက်ကွယ်ကျရင်မေ့မှာပဲ အသည်းမှာစွဲတဲ့ ပျိုမေရှင်ကို အလိုလိုက်ရလိမ့်မယ်  တူမောင်မယ် မေတ္တာအကြောင်းနဲ့ ပေါင်းဖို့ရာ ဆုတောင်းမယ်  ခင်နဲ့မောင် သစ္စာထား သိကြားနတ်တွေ အကုန်သိတယ် တူမောင်မယ် မေတ္တာအကြောင်းနဲ့ ပေါင်းဖို့ရာ ဆုတောင်းမယ်  ခင်နဲ့မောင် သစ္စာထား သိကြားနတ်တွေ အကုန်သိတယ်  ချစ်တဲ့သူရယ်  ကြိုက်တဲ့သူရယ်  ရာသက်ပန်ရွယ်ကိုးလို့သာ အရိုးကျအောင် ပေါင်းပါ့မယ်  စိုးရိမ်ဖွယ် စိုးရိမ်ဖွယ် ယောက်ျားများဟာ ဖောက်ပြားလွယ် တကယ်ကြောက်အားပိုတယ် ယုံဘူး ယုံဘူး ချစ်ဦးပျိုသက်လှယ်  လူမြင်ရင် ချစ်ချင်ဖွယ် ရူပါရုံ

ယတိဘေဒ ခေါ် မြန်မာစာရေးနည်း

ကျွန်တော် ညက အိပ်မက် မက်ပါတယ်။ ဆောင်းအိပ်မက်က အကျအန။ နေ့ခင်းတုန်းက မိတ်ဆွေတဦးကနေ ဆရာ မြန်မာစာ ပန်ကျူယေးရှင်းအကြောင်း ကျမ်းတစောင်ရေးပါလားတဲ့။ ဟာ - ရာရာစစ၊ ကျွန်တော်က မြန်မာစာကို ဆရာလုပ်နိုင်တဲ့အထိ မတတ်ကျွမ်းပါ။ ဒါပေမဲ့ အိပ်မက်ထဲမှာ ကျမ်းတစောင် ရေးခဲ့တယ်။ မြန်မာစာရေးနည်းထဲက ယတိဘေဒ။ လက်ထဲမှာ လယ်တီဆရာတော်ဦးကေလာသ  (လယ်တီဒီပနီကို ရေးသားတော်၏မူတဲ့ လယ်တီဆရာတော်ကြီး မဟုတ်ပါ) ရေးတဲ့ ယတိဘေဒ ခေါ် မြန်မာစာရေးနည်း “ပီဒီအက်ဖ်” ဖိုင်ကို ရှေးစာကဗျာများနေရာကနေ ရထားတယ်။ ကျေးဇူး။ ယတိ (၁) = ရပ်ခြင်း။ ရပ်တန့်ခြင်း။ ချုပ်တည်းခြင်း။ စောင့်စည်းခြင်း။ ယတိ (၂) = ရဟန်း။ မြန်မာလိုမှာ ယတိပြတ်လို့ ရှိတယ်။ တစုံတခုကို တိတိကျကျ ဆုံးဖြတ်တာမျိုး။ သတ်မှတ်တာမျိူး။ ပိုင်းခြားလိုက်တာမျိုး။ မြန်မာစာရေးသားနည်းမှာ ယတိဆိုတာ စားလုံးတခုနဲ့တခု၊ စကားစုတခုနဲ့တခုကို ပိုင်းခြားခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ အလွယ်ဆုံးနဲ့ အများဆုံးက ပုဒ်ထီးနဲ့ ပုဒ်မ။  ကွန်ပြူတာစာရိုက်နည်းမပေါ်ခင် လက်နှိပ်စက်ရိုက်နည်းမှာ စနစ်တကျသင်ကြရပါတယ်။ ပုဒ်ထီး၊ ပုဒ်မ မဟုတ်ဘဲ တကွက်ခြာ ရိုက်ရတာလည်းရှိတယ်။ အခုခေတ်မှာတော့ “စပေ့စ်ဘား” ခေါ်တယ်။ တကွက် ဆိုတာ နှစ်ကွက် သုံးကွက် မဟုတ်ရပါ။ စာ