စာဏကျနီတိ

(ရွှေဟင်္သာဆရာတော်ကြီး)

မြန်မာပြန် - ဆောင်ပုဒ်များ အမှတ် (၁)

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=2349147861781807&id=1877881868908411

လူမိုက်နည်းတူ၊           မြွေသည်မူလည်း

မျက်ထူ ကြမ်းမာန်၊      စိတ်ခက်ထန်၏့

မိုက်သန် လူယုတ်၊        စိတ်ကြမ်းကြုတ်၏့

ချုတ်ချယ် မြွေ့ထက်၊   လူမိုက်ခက်၏့

မာန်တက်မြွေအား၊       မန္တရားနှင့်

ဆေးဝါးသွင်းခါ၊           နိုင်စေရာ၏့

ယုတ်မာ လူမိုက်၊          ဘယ်ဆေးတိုက်၍့

စရိုက်ကူးပြောင်း၊         နှလုံးကောင်းအောင်

နည်းကောင်း ဘယ်မှာ  ရှိအံ့နည်း။   ။ (ဆောင်ပုဒ်-၂၆)

နည်းကောင်းတချက်၊     မှတ်ယူကျက်လော့

လက်သည်း, ခြေသည်း၊ ထားသိုပြီးသည့်

ကျားကြီး သစ်ဆိုး၊        ခြင်္သေ့မျိုးကို

ကောင်းနိုး စိတ်ထင်၊      ကျွမ်းမဝင်နှင့်

အယှဉ်ထန်ပြင်း၊           သွင်သွင်ဆင်းသည့်

ယင်းသည့်မြစ်မူး၊          ယုံမကူးနှင့်

ဦးချိုလက်စွဲး၊               နွားစိုင်ကျွဲးသို့

တင့်ရဲးနီးစပ်၊                ချဉ်းမကပ်နှင့်

ခပ်သိမ်းဇာတ်ခြား၊        မိန်းမသားနှင့်

မင်းအားရှောင်ကြဉ်၊      ကျွမ်း မဝင်ပဲး

ချစ်ကြင် မစပ်၊              ရှောင်ဖဲးအပ်သည်

မြဲးကြပ် သတိရှိစေသတည်း။   ။ (၂၇)

သတိရှေ့တင်၊               သက်ရှိဆင်ကို

ဖဲးကြဉ်ရှောင်ခွါ၊            ကိုက်ငါးရာမှ

မြင်းမှာ ငါးဆယ်၊           ရှောင်ဖယ်ကွင်းပတ်

ဦးချိုစွပ်သည့်၊               သတ္တဝါကောင်

ဆယ်တောင်ခွါလော့၊

ယုတ်မာလူမိုက်၊            ဒုစရိုက်ကို

မြဲးစိုက်ရပ်ရွာ၊               နီးကပ်ရာမှ

ခွါရှောင်ဖဲးလှန်၊             မဆက်ဆံနှင့်

ဆိပ်ထန် မြွေနှယ်           မယွင်းတည်း။   ။ (၂၈)

မြွေနှယ် မယွင်း၊           နှလုံးသွင်း၍့

ကိုယ်တွင်းဘေးဒဏ်၊    ပြင်ပရန်ကို

တွန်းလှန်ဖို့ရေး၊            ဥစ္စာကြေးကို

အလေးဂရု၊                  ထိန်းသိမ်းပြုလော့

သူ့ထက် မယား၊            စောင့်ရှောက်များ၍့

မယား, ဥစ္စာ၊                 ယင်းနှစ်ဖြာထက်

အခါခပ်သိမ်း၊                ကိုယ်ကိုထိန်းမှ

မလိမ်း အပြစ်၊               ဘေးရန်နစ်မည်

မလစ် မလပ် စေသတည်း။   ။ (၂၉)

မလစ် မလပ်၊               သတိချပ်၍့

မစပ်ကွာခြား၊               သူတပါး၏့

မယား. ဥစ္စာ၊                ဝေးဝေးခွာလော့

ရှည်ကြာမတဲ့၊              အချစ်မဲ့သည်

ကဲ့ရဲ့စကား၊                 မပြောကြားနှင့်

တရားပြယ်ပြယ်၊          ရှက်ကြောက်ဖွယ်လည်း

ပျက်ရယ်စကား၊           မဆိုငြားနှင့်

ကျောက်သားသန္တု၊        အလေးပြုသည့်

ကျေးဇူးအရှင်၊              သခင် မိဘ

စသည်ရှေ့မှောက်၊         ခစားရောက်သော်

လျှပ်ပေါ် လပ်လပ်၊        မပြုအပ်သည်

ပျပ်ဝပ် ရိုသေ ရှိစေတည်း။   ။ (၃၀)

ပျပ်ဝပ်ရိုသေ၊                ရှိလှစေ၍့

မျိုးဆွေ တကွက်၊           ကောင်းကျိုးတွက်ငှာ

တယောက်တာကို၊          စွန့်ခွာရာ၏့

တရွာ တမြေ၊                 ကောင်းကျိုးဖွေမူ

မျိုးဆွေခွါလှပ်၊               စွန့်ပစ်အပ်၏့

ရပ်ပေါင်း ပြည်ကျိုး၊       ရည်ရွယ်ကျိုးမူ

ဆွေမျိုး ရွာရပ်၊               မကြည့်အပ်တည့်

တရပ် ကိုယ်ကျိုး၊           ရှိစနိုးမူ

မျိုး မြို့ တိုင်းခွင်၊             မြေအပြင်ကို

မခင် မကပ်၊                   စွန့်ပယ်အပ်သည်

မတပ် တဏှာ                 ရှင်းရှင်းတည်း။   ။ (၃၁)

မကပ် တဏှာ၊                ပညဝါကား

လှည့်ရာရပ်ပေါင်း၊          ခြေတချောင်းတည့်

တချောင်းခြေမှာ၊            တည်မြဲးရာ၏့

ဌာန နေရင်း၊                   တခြေနင်း၍့

စဉ်းစားဉာဏ်တွင်၊          ရှုဆင်ခြင်လျက်

အလျင်ချက်ချင်း၊            ကိုယ့်နေရင်းကို

လက်တွင်းကလျှင်၊          မလွှတ်ခင်သည်

နှိုင်းယှဉ် ဘယ်ရွာ             ကောင်းဆိုးနည်း။   ။ (၃၂)

ရပ်ရွာကောင်းဆိုး၊           သိအောင်ကြိုး၍့

တံစိုးလိုချင်၊                    ပစ္စည်းခင်ကို

မမင်ရက်ရော၊                 ပစ္စည်းမျှော၍့

ဒေါသမျက်ကြူး၊               လူဘီလူးကို

နဖူးတင်မှီ၊                       လက်အုပ်ချီ၍့

ဒုဿီ စရိုက်၊                    လူငမိုက်ကို

အလိုက် သင့်လျော၊          အောက်ကြို့ပြော၍့

သဘောဖြူဘိ၊                   ပညာရှိကို

တစိထိန်လှောင့်၊               ကွယ်မထောင့်ပဲး

ဖြောင်ဖြောင့် မှန်စင်း၊        ပြောဆိုခြင်းဖြင့်

လိုရင်းကိုယ့်ဘက်၊            ဆွဲးဆောင်ယက်လော့

နှစ်သက် လိုက်ပါ စမြဲးတည်း။   ။ (၃၃)

လိုက်ပါစမြဲး၊                  မခက်ခဲးလည်း

ဝမ်းထဲးပိပိ၊                     ပညာရှိသည်

ကိုယ်၏့ ဥစ္စာ၊                 ပျက်ပြားရာ၌

ထင်စွာဖွင့်ဟော၊              ထုတ်မပြောဘူး

မနောညှိုးနွမ်း၊                 စိတ်မချမ်းနှင့်

စည်းကမ်းကျင့်ပျက်၊       အိမ်တွင်းတွက်ကို

သိုဝှက်စိတ်တွင်း၊             ဖွင့်မလင်းတည့်

မစဉ်းလှည့်ပတ်၊              ပြုတုံလတ်လည်း

လွတ်ကင်း သတိ၊             မဖော်ဘိခဲ့

မရှိတိုင်းရှည်၊                   ကင်းမဲ့သည်လျက်

ဂုဏ်ရည်မပျက်၊               လျှို့ထိန်ဝှက်သည်

မမြွက် မလင်း တန်ရာဘူး။   ။ (၃၄)

မလင်းတန်ရာ၊                 ဥစ္စာစပါး

ချေးငှားဖလှယ်၊               ရောင်းအဝယ်နှင့်

ပျားနှယ် ပညာ၊                ဆည်းပူးခါတည့်

အာဟာဘောဇဉ်၊             စားစဉ်လည်းကောင်း

ကုန်ရောင်း စုဆည်း၊         ပစ္စည်းရှာကြိုက်

ထိုထိုခိုက်၌၊ 

စွန့်ထိုက် ရှက်ကြောက်၊     သို့မှ မြောက်မည်

နောက်တွန့် မဆုတ်ရာသတည်း။   ။ (၃၅)

မတွန့် မကပ်၊                   အကြင်ရပ်၌

သိပ်ကြပ် ပေါယယ်၊         ဥစ္စာကြွယ်သူ

ပြောထူ သုတိ၊                 ပညာရှိတည့်

လူ၏့ သေဌ်နင်း၊              ပြည့်ရှင်မင်းနှင့်

စီးဆင်း ဂင်္ဂါ၊                    ဆေးဆရာဟု

အင်္ဂါငါးပါး၊                      မရှိညားမူ

အခြားတရပ်၊                   ရွှေ့ပြောင်းအပ်သည်

ဝပ်၍့ မနေသင့်ချေဘူး။   ။ (၃၆)

မနေသင့်ရာ၊                     အရပ်မှာကား

ကြင်နာရိုကျိုး၊                 ချစ်မြတ်နိုးသည့်

သူမျိုးကင်းမွဲး၊                 ရောင့်ရဲး မရှိ

ဉာတိ ဗလာ၊                    ပညာ မရ

ယင်းဒေသ၌

တည တရက်၊                  မအိပ်စက်ပဲး

သွက်သွက် မဖင့်၊              ဖဲးခွာသင့်သည်

ရှည်မြင့် မကြာစေရာတည်း။   ။ (၃၇)

မဖင့် မကြာ၊                    စီးပွားရှာ၍့

စိတ်မှာကြံတုန်း၊              မှု အလုံးကို

မဖုံး ဖွင့်ဟ၊                     မပြောရတည့်

ပြောက လူသိ၊                ကျိုးမရှိပဲး

ဆုံးထိ ထုတ်ခြောက်၊       ပြီးမရောက်သည်

မပေါက် မကြား စေရာတည်း။   ။ (၃၈)

မပေါက် မကြား၊             သိုဝှက်ထား၍့

ဉာဏ်သားပြည့်လတ်၊     ပညာတတ်ကား

မမြတ် ကျင့်ဆိုး၊             ယင်းလူမျိုးတို့

ခိုကိုးမှီကပ်၊                   မကောင်းရပ်၌

သပ်သပ် မနေ၊               ရှောင်ကြဉ်လေလော့

ရှာဖွေဝမ်းကျောင်း၊        သက်မွေးကြောင်းလည်း

မကောင်းလျှင်ပစ်၊         ဇွတ် မနှစ်နှင့်

အကျင့်ဆိုးပုပ်၊              မယားယုတ်လည်း

ဖယ်ထုတ်နှင်မောင်း၊      မပူးပေါင်းရ

မကောင်းဘေးဘျမ်း၊     ပြည့်နှက်ပြွမ်းသည့်

မြစ်ကြမ်းကိုလျက်၊        မဆင်းသက်နှင့်

စက်ဆုပ်ဖွယ်ရာ၊            ယင်းဥစ္စာနှင့်

ရသာဘောဇဉ်၊              မခင်မင်နှင့်

ရှောင်ကြဉ် ယုံမှား         ရှင်းရှင်းတည်း။   ။ (၃၉)

ယုံမှား ရှင်းရှင်း၊            ကြွေးမြီကြွင်းနှင့်

မီးကြွင်း တတန်၊           ရောဂါ ကျန်သည်

တဖန်များပြား၊             တိုးတက်ပွား၏့

မထားတရံ၊                  ငြိမ်းအောင်ကြံမှ

သုခံ ချမ်းသာ               ရမည်တည်း။   ။ (၄၀)

ချမ်းသာရမည်၊             မပြတ်ရည်၍့

ကြံစည် ညနေ့၊              များသရွေ့သည်

ဆွေးမြေ့ရုပ်ဆင်း၊         အိုလွယ်ခြင်း၏့

အရင်းကြောင်းချာ၊        ဖြစ်သည်သာတည့်

လွန်စွာ ထန်ပြင်း၊           နေပူခြင်းသည်

ဝတ်ခင်း အရုံ၊                ဆွေးလွယ်ကုန်၏့

ချစ်ယုံကင်းပါး၊              လင်ယောက်ျား၏့

သနား မရှိ၊                     ပစ်ခွါဘိမူ

ဇနီး အိမ်သူ၊                   အိုကြောင်းဟူ၏့

များထူစရိုက်၊                 မေထုန်လိုက်လျှင်

မြင်း၌ အိုလွယ်ခြင်းပေတည်း။   ။ (၄၁)

အိုရလွယ်ခြင်း၊               နှလုံးသွင်း၍့

သားရင်း ကျေးကျွန်၊       မြတ်မွန် မယား

သုံးဦးသားသည်

စိတ်ထားကိုယ်ကြိုက်၊      ကိုယ့်လိုလိုက်မူ

နတ်၌ထိုသူ၊                    တည်သည်တူ၏့

မယူ သားမယား၊             ကျွန် မထားလည်း

မများ ဆန္ဒ၊                     ရသမျှနှင့်

မျှတနိုင်မူ၊                       ထိုသသူလည်း

ဇမ္ဗူလူ့ဇာတ်၊                  နေတုံလတ်လည်း

နတ်၌နေသူ၊                    ဆိုမြဲးဟူသည်

မပူ ချမ်းသာဘိ၍့တည်း။   ။ (၄၂)

မပူ ချမ်းသာ၊                  ကင်းသူမှာကား

သစ္စာ ဖောက်ပြား၊           စရိုက်မှားသည့်

မယားနှင့်တူ၊                   နေမူလည်းကောင်း

မကောင်းစဉ်းလဲး၊           ဖော်သဟဲးနှင့်

အမြဲးဆက်ဆံ၊                ပြန်လှန်နှုတ်ထိုး

ကျေးကျွန်မျိုးနှင့်၊           တအိုး တအိမ်

တူနေကြိမ်လျက်၊           ခွေလိမ်အမြဲး

နေအိမ်ထဲး၌၊                  မစဲးအစဉ်

မြွေလည်းမြင်မူ၊              မှတ်ချင် ထိုသူ

အယူ မလွဲး၊                    သေကိန်းပဲးဟု

ရဲးရဲး ဗေဒင်                    ဟောသတည်း။   ။ (၄၃)

ရဲးရဲး ဗေဒင်၊                   ဟောသလျှင်တည့်

အကြင်သူ၏့၊                  မွေးသည်မိလည်း

မရှိအိမ်တွင်၊ 

ကြင်နာစကား၊                ပြောတတ်ငြားသည့်

မယားမယ်မြတ်၊             မရှိလတ်တည့်၊ 

နတ်နှင့် မခြား၊                စည်းစိမ်များလည်း

ယောက်ျားနေရာ၊           တောပမာတည့်

ဖဲးခွါ မြိုင်ရပ်၊                 သွားနေအပ်သည်

ကျိုးနပ် ပစ္စုပ်,               နာဂတ်တည်း။   ။ (၄၄)

ကျိုးနပ် ပစ္စုပ်၊               ကြွေးမြီလုပ်သည့်

ထိန်းအုပ် ဘခင်၊             ရန်သူပင်တည့်

ဖြူစင် ကောင်းကျင့်၊         မရှိလင့်သော

မိခင့် ယုတ်မာ၊                ရန်သူသာတည့်

တန်ဆာ မနှော၊               ပင်ကိုယ်ချောသည့်

ရုပ်ဖော ဇနီး၊                  ရန်သူကြီးတည့်

ချည်းနှီး ဗလာ၊               ပညာ လွတ်ကင်း

ကိုယ့်သားရင်းလည်၊

ထင်လင်းရန်သူ၊              ဖြစ်တတ်ဟူသည်

ပူပန် နေ့ညဉ့်                   ယှက်ကူးတည်း။   ။ (၄၅)

နေ့ညဉ့် ယှက်ကူး၊           ဥသြမြူးသည်

ရင့်ကြူးသာယာ၊              တွံသံသာသည်

သတ္တဝါ ဥသြ၊                 အဆင်းဟော၏့

သဘော လင့်ကြိုက်၊         လင့်လိုလိုက်၍့

စရိုက်ဖြောင့်သား၊            ရှိလေငြားမူ

မယား အိမ်သူ၊                 အဆင်းဟူ၏့

မဖြူရေသား၊                    ရုပ်ဆိုးဝါး၏့

ဆင်းကား သိပ္ပ၊                ဆိုစကြ၏့

ဓမ္မ ဝိနည်း၊                      အကျင့်သည်း၍့

သည်းညည်းခံတတ်၊         အကျင့်မြတ်သည့်

သူမြတ်တောခို၊                အကျင့်ဆိုသည်

ကြည်ညို လူ, နတ် ခပင်းတည်း။   ။ (၄၆)

ကြည်ညို လူ,နတ်၊            ဝိဇ္ဇာတတ်မှ

ကင်းပြတ်သသူ၊               ရှည်မူ အသက်

ကျိုးမသက်တည့်၊

ရပ်ထက်ဝန်းကျင်၊            သနားကြင်သည့်

ချစ်ခင်ဆွေမျိုး၊                မရှိချေက

မြေပြင်လုံးပိတ်၊               ခရီးဆိတ်၏့

ကင်းဆိတ် သားငယ်၊        ထို့အိမ်ဝယ်လည်း

ပျက်ပြယ်သွေ့ခြောက်၊     မပျော်လောက်တည့်

အိမ်ဟောက်ချည်းစည်း၊   ဥစ္စာနည်းက

ဆီးဆီးပိတ်ပိတ်၊              အကုန်ဆိတ်သည်

စိတ်လက် မရွှင်                မပျော်တည်း။   ။ (၄၇)

စိတ်လက် မရွှင်၊               မကြည်လင်သည့်

အစဉ်မျိုးဆက်၊                အနွယ်စက်၍့

ကျင့်ပျက်ချို့ယွင်း၊           အကြောင်းရင်းကြောင့်

ယက်သွင်းဝန်တို၊              မပေးလိုပဲး

ကြည်ညိုကင်းမဲ့၊               သဒ္ဓါပဲ့၏့

ပြုခဲ့ ပုည၊                         နည်းပါးလှ၍့

အောက်ကျ ဆင်းရဲး၊         ခုခါ မွဲး၏့

လွယ်ဆဲ့း သန္ဓေ(က်?)၊      မိခင်တွက်ကြောင့်

ပေါ့ပျက် ရူးသွပ်၊              ဖြစ်တတ်အပ်သည့်

မအပ်ကျောင်းကို၊  

မလို ပညာ၊                      ဘခင်တာကြောင့်

သားမှာ လူတေ၊               ဖြစ်တတ်ချေသည်

ရှိစေ သတိ                      ဘကောင်းတည်း။   ။ (၄၈)

ရှိစေ အပြီး၊                     လောင်ညီးညီးတည့်

မီးသည် ဗြဟ္မဏ၊             ခတ္တိယနှင့်

ဝေဿ နွယ်ရိုး၊                ကုလားမျိုးတို့

မြတ်နိုးအပ်သည်၊            အရာမည်၏့

ဆိုသည် တဝ၊                  ဗြဟ္မဏသည်

သုံးဝ အမျိုး၊                   ထွတ်မြတ်နိုးရာ

ဖြစ်သည်သာတည့်၊          မရှာ သယောက်

တယေက် အိမ့်ရှင်၊           ရှိသောလင်ကို

ချစ်ခင်ဇနီး၊                     ရိုသေကြီး၏့

ခရီးလမ်းမှ၊                     ရောက်စ ဧည့်သည်

ကိုယ့်မိတ်ကြည်ကို၊

ရွာပြည် မကြွင်း၊              လူခပင်းတို့

သာညှင်းမိတ်စပ်၊             ရိုသေအပ်သည်

နောက်ရပ် ဣန္ဒိ                ဓလေ့တည်း။   ။ (၄၉)

ဣန္ဒိ ဓလေ့၊                     မှတ်ဦးရွေ့လျှင်

ရှေ့သောအခါ၊                လင်္ကာကျွန်းဖွား

သီဟိုဠ်သားတို့

ထောင်လွှားဟန်ကြီး၊       ကိုယ့်ကိုချီး၍့

ပျက်စီးပြုန်းပြုန်း၊             အစ တုံး၏့

တထုံး ကုရု၊                    တိုင်းသားစုလည်း

လွန်မှု မာန်တွက်၊             ဆုံးရှုံးပျက်၏့

ပေးရက် ဒါန၊                  လွန်မင်းလှ၍့

ဝိရောဓနသား၊                 ဗလိအားလည်း

မင်းကား ဟရိ၊                 ချုပ်ဘူးဘိ၏့

ဣတိ ထို့တွက်၊                လွန်ကဲးတက်၍့

အချက်လုံးစုံ၊                  မပြုကုန်နှင့်

သင့်ရုံပြုလတ်၊                 လွန် မမြတ်သည်

ပျက်တတ် ကိုယ်ကျိုး      စီးပွါးတည်း။   ။ (၅၀

(စစ်ကိုင်း ရွှေဟင်္သာတောရ တိုက်သစ် ဆရာတော်ဘုရားကြီး)

ရှေးစာကဗျာများ

ဒေါက်တာတင့်ဆွေ