Skip to main content

"ကောက်ရိုးနွယ်"

ပပ်ကြားအက်

မှားတတ်တဲ့ စာလုံးပေါင်း။

ပပ်

၁။ ကွဲအက်သည်။ ကွဲကြောင်းပေါ်သည်။

၂။ (အပေါ်ယံအရေပါး) သွေ့ခြောက် ကွဲအက်သည်။ ဆောင်းရာသီ၌ အသားပပ်သည်။

ပပ်ကြားအက်

ပပ်သေးထ

"ကောက်ရိုးနွယ်"

ဘဝ၏ ညှဉ်းပန်းခြင်းကို ခံနိုင်သူ နှစ်ဦး

ရပ်နေသော လယ်ကန်သင်းကလေးကို ငုံ့၍ ကြည့်မိ၏။ ကန်သင်းကလေး၏ လက်ဝဲဘက် ချိုင့်ကလေးထဲမှ လူး၍ တက်လာသော ကန်စွန်းရိုးနီ အညွန့်ကလေးသည် တဖက် လယ်ကွင်းထဲသို့ ဆင်းရန် ကြိုးစားနေ၏။

ကန်စွန်းရိုးကလေး မရောက်တရောက်နေရာမှ ရိုးပြတ်များကို လိမ်၍ ပပ်ကြားအက်များကို ကျော်လျက် ပေါက်သွားသော ကောက်ရိုးနွယ်ကလေးကို မြင်၏။

အတော် သန်ပုံရ၏။ အရင်းဘက်တွင် အရွက်များ ရင့်လျက် လက်ခွကြားမှ အပွင့်ကလေး တပွင့် ထွက်နေ၏။ လက်သန်းဖျားလောက် ရှိ၏။ အနားဖြူ၍ အလယ်တွင် ခရမ်းရောင်လိုလို ရှိ၏။

အနွယ်ကလေးလည်း ရိုးရိုး ဖြစ်၏။ အရွက်လည်း ပေါက်ရ၏။ ပပ်ကြားအက်များ အကြားတွင် ပျော်ရ၏။ သူများတကာ အပင်တွေ ဝေဝေဆာဆာ ပေါက်၍ လယ်ကွင်းခြောက်မှ ပေါက်ရ၏။ တော်တော်ရိုး၏။ တော်တော် အောက်တန်းကျ၏။

သို့သော် အနွယ်ကလေးမှာ အားလျှော့ပုံမရ။ အညွန့်ကလေး တညွန့်သည် တထွာကျော်ကျော်မျှ ရှိသော ရိုးပြတ်ကလေးကို လိမ်တက်၍ ခေါင်းကလေး မော်ကာ ဟိတ်ဟန် ထုတ်နေပုံရ၏။

၎င်းနှင့် သုံးတောင် လောက်တွင် မိန်းမပျိုကလေး တယောက်သည် ရိုးပြတ်ကြားထဲတွင် ငုံ့ကာ ငုံ့ကာ ကောက်ရိုးနွယ်များကို ရှာခူးနေ၏။ အသက် ၁၆ နှစ်သာသာလောက် ရှိ၏။

ထဘီကလေး ဒူးလောက်ထိ ဝတ်ထား၏။ ဆံထုံး နောက်တွဲကလေး ထုံးထား၏။ ခြောက်တောက်တောက်၊ ဆီနှင့် ဝေးပုံရ၏။ အင်္ကျီကလေးမှာလည်း လက်မောင်း စုတ်နေ၏။ ကောက်ရိုးနွယ်ကလေး ရိုးသလို ရိုး၏။ ကောက်ရိုးနွယ်ကလေး အောက်ကျသလို အောက်ကျ၏။

ကောက်ရိုးနွယ်ကလေးသည် တပါးအပင်များ ပေါက်ပြီး လယ်ကွက်ခြောက်မှ ပေါက်ရသကဲ့သို့ ကလေးမကလေး သည်လည်း သူတပါး လက်ဦးစား၊ သူတပါး လက်ဦး ယူပြီး အကြွင်းအကျန်ကလေးများကို လိုက်၍ ကောက်ရသူ ဖြစ်၏။

သို့သော် ကောက်ရိုးနွယ်ကလေး သန်သလို ထိုမိန်းကလေးလည်း သန်၏။ ကောက်ရိုးနွယ်ကလေး ခေါင်းကလေး ထောင်သလို မိန်းကလေး၏ ခေါင်းကလေးသည် ထောင်လျက် ရှိ၏။

ထိုကောက်ရိုးနွယ် နှင့် ထိုမိန်းကလေးတို့ကား ဘဝ၏ ညှဉ်းပန်းခြင်းကို ခံနိုင်သူများ ဖြစ်၏။ ဘဝ၏ ဖိစီးခြင်းကို ရုန်းကန်နိုင်သူများ ဖြစ်၏။

လက်ဦးစား လက်ဦးပေါက် ရာသီကောင်းကို မှီ၍ ဟန်ပြခဲ့သူများ ပြိုလဲပျက်စီးကြသော နွေခေါင်ခေါင် မြေခြောက်ခြောက်တွင် ခေါင်းထောင်နိုင်သူများ ဖြစ်၏။ ကမ္ဘာ့ အဆီအနှစ်ကို မစားရသော်လည်း ကမ္ဘာနှင့် ဆိုးတူကောင်းဘက် သွားကြသူများ ဖြစ်၏။

၎င်းအပေါ်က ငွါးငွါးစွင့်စွင့် မိုး၍ ပေါက်လျက် လူတို့ အမြတ်တနိုးထားကြသော ကောက်ပင်များ အဘယ်သို့ ရောက်ကုန်ပြီနည်း။

စာဆိုတော်ကြီးများ ချီးကျူးခဲ့ကြသော နှင်းဆီ၊ စပယ်တို့ အဘယ်သို့ ရောက်ကုန်ကြပြီနည်း။ ရွှေဘုံရွှေနန်း အတွင်း ရွှေဘီး ရွှေတံကျင် စိုက်၍ ပန်ကြသော ကံ့ကော်၊ စွယ်တော်၊ သဇင်၊ ကြက်ရုန်း တို့သည် အဘယ်သို့ ရောက်ကုန်ကြပြီနည်း။ ပျောက်ကုန်ကြပြီ။

ကောက်ရိုးနွယ်ကလေးကား ကျန်နေ၏။ အားယူနေ၏။

သို့သော် ကောက်ရိုးနွယ်ကလေး၏ ဂုဏ်အရသာကို သူတို့ မသိကြ၊ သတိမမူကြ၊ မချီးကျူးကြ၊ ရာသီကောင်း ခိုကာ ခေါင်းတထောင်ထောင်နှင့် မော်တတ်၊ ကြွားတတ်၍ ရာသီ ဆိုးသည်နှင့် တပြိုင်နက် ပြိုလဲပျောက်ပျက်ကုန်သော ပန်းတို့ကို စာဆိုတော်ကြီး စာဆိုတော်ငယ် အသီးသီးတို့သည် ကကြီး မှ အအဆုံး သင်ပုန်းကြီး တခုလုံး အတွင်းရှိ အက္ခရာတို့ဖြင့် အမျိုးမျိုး အဖုံဖုံ အထပ်ထပ် အဖန်ဖန် ဖွဲ့နွဲ့ သီဆို ကြွေးကြော် ချီးကျူးခဲ့ကြသော်လည်း မြန်မာစာပေ ဟူသမျှတို့၌ ကောက်ရိုးနွယ်ဘွဲ့ ဒွေးချိုးကလေး တပုဒ်၊ တေးထပ်ကလေး တပုဒ် ရှိဖို့ မဆိုထားဘိ၊ အမည်ကလေးမျှဖြင့် စပ်ကာ ဟပ်ကာ ရှာမရခဲ့ ဖြစ်ပေ၏။

သို့သော် ကောက်ရိုးနွယ်ကလေးနှင့် မိန်းကလေးသည် ၎င်းတို့အား မည်သူက ချီးကျူးကျူး မကျူးကျူး သိသိ မသိသိ ထိုသူတို့၏ မှတ်တမ်းကို အလေးမမူ၊ ရှင်သီလဝသတို့၊ ရှင်မဟာရဋ္ဌသာရတို့၊ တောင်တွင်းကြီး ဦးကြော့၊ ရွှေတိုက်စိုး ဦးတိုးတို့၊ စလေ ဦးပုညတို့ စာတွေ ပေတွေ၊ ပုဂံခေတ်ကမှ ယခုအထိ ကမ္ဘာ အရှည်တည်ရော့ဟု ထိုးခဲ့သော ကျောက်ထက် အက္ခရာတွေ၊ သမိုင်းတွေ၊ မဟာ ရာဇဝင်တော်တွေ၊ ရွှေနားတော်သွင်း ဧချင်းတွေ၊ ပျောက်ပ ကုန်သော်လည်း ၎င်းတို့ကား ပျောက်ပ တိမ်မြုပ်ခြင်း မရှိဘဲ လယ်ကန်သင်းဘေး ပပ်ကြားအက် အကြားတွင် ပျော်ပျော် ပါးပါးကြီး တည်၍ သွားကြမည် ဖြစ်သတည်း။ ။

(စာရေး ဆရာကြီး ဇေယျ ရေးသားခဲ့သည့် ဤ ရသစာတမ်းငယ်ကို ၁၉၆၁ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် ဦးထိန်ဝင်း ထုတ်ဝေသော “မြန်မာ့မျက်ပွင့် (ရွာဓလေ့ လူ့ဓလေ့) ပထမ အကြိမ်” စာအုပ်မှ ထုတ်နုတ် ဖော်ပြခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ ဆရာကြီး ဇေယျ သည် ၁၉၀၀ ပြည့်နှစ် ဇူလိုင်လ ၁ ရက်နေ့ မွေးဖွားပြီး ၁၉၈၂ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၄ ရက် အသက် ၈၂ နှစ် အရွယ်တွင် ကွယ်လွန်သွားခဲ့ပါသည်။ ဧရာဝတီ)

ကျွန်တော်တို့ ၁၀ တန်း၊ ၁၉၆၄-၆၅ ခုနှစ်မှာ စိတ်ကြိုက်မြန်မာစာ ပြဋ္ဌာန်းစာအုပ်ဖြစ်တဲ့ မြန်မာ့မျက်ပွင့်ထဲက ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီခေတ်က မြန်မာစာ စာလုံးပေါင်းသတ်ပုံတွေ မှန်တယ်။ သိပ္ပံဘာသာတွဲယူတဲ့ ကျွန်တော်က စာအုပ်ငှားဖတ်တယ်။ စာတွေ အခုထိစွဲနေတယ်။

ဒေါက်တာတင့်ဆွေ

Comments

Popular posts from this blog

ပဲ နဲ့ ဘဲ ဋီကာ

၁။ ပဲမှန်သမျှ ဘဲလား ဆရာခင်ဗျ အငြင်းအနေနဲ့မှ ဘဲ သုံးရတာလားဗျ ခွဲခြားမသိလို့ပါဆရာ ၂။ ဆရာခင်ဗျာ 'ပန်းပန်လျက်ပဲ' မှားတယ်ဆိုတော့ ပဲနဲ့ဘဲ အသုံးလေးရှင်းပြစေလိုပါတယ်ခင်ဗျာ ၃။ ပဲ နဲ့ ဘဲ သုံးတာ ပုံထဲကအတိုင်း မှန်လား မှားလား ဆိုတာ သိချင်ပါတယ် ဆရာ။ ၄။ ချောင်းအစွယ်လား ချောင်းအဆွယ်လားဆရာ မူကွဲတွေကလည်း ကွဲဘဲကွဲနိုင်လွန်း ၅။ မနက်စာ စားပဲဖြစ်ဖြစ် အဆာပြေလေးဖဲဖြစ်ဖြစ် - ဖဲဆိုတာ ဖဲရိုက်တာ။ ၆။ အထင်ကရအစားအစာ တစ်ခုဖဲလေနော် - တခုပဲ (ဘဲ) လေနော်လို့ ရေးရ။ ‘တစ်ခု’ ဆိုရင် မျိုမကျတဲ့အစားအစာ။ ဖဲဆိုတာ ဖဲရိုက်တာ။ ၇။ ငါပဲလုပ်မယ်လားဗျ ပဲ လား ဘဲ လား ဇဝေဇဝါဗျ ၈။ ပဲနဲ့ဘဲကို အမြဲမှားပါတယ် ဒါပဲလို့ပြောယင် အမှားပါလားရှင် - ပန်းပန်လျက်ပဲ မှားတယ်။ ဆိတ်အုပ်ကဗျာ။ - သူငယ်ချင်းလို့ပဲ ဆက်၍ခေါ်မည်ခိုင် မှားတယ်။ သူငယ်ချင်းလို့ပဲ ဆက်၍ခေါ်မည် ဆိတ်မ။ ဗေဒါလမ်း ညိုပြာပြာ လတာပြင်ခြေရင်း လှိုင်းတက်ရာ ဗေဒါတက်၊ လှိုင်းသက်ရာဆင်း။ ဆင်းရလဲ မသက်သာ အုန်းလက်ကြွေရေပေါလော၊ မျောစုန်လို့လာ အဆင်းနဲ့အလာ၊ ဗေဒါမ အထွေး အုန်းလက်ကြွေ သူ့နံဘေး၊ ဆောင့်ခဲ့ရသေး။ ဆောင့်ခဲ့လဲ မသက်သာ နောက်တချီ ဒီတလုံးက၊ ဖုံးလိုက်ပြန်ပါ မြုပ်လေပေါ့ ပေါ်မလာ၊ မဗေဒါအလှ တလံကွာ လှ...

ပြုတ် နှင် ပြုပ်

ဆရာခင်ဗျ ဒုတိယတန်းမြန်မာဖတ်စာမှာ ပြုတ်နဲ့ ပြုပ် ဘယ်ဟာကမှန်ပါသလဲ တရုတ်စံကားပင် နွားတင်းကုပ်နားမှာရှိသည်။ အပွင့်ကိုပြုတ်ပါ။ လက်သုပ် သုပ်စားရအောင်။ အဲ့ဒီမှာ ပြုတ်လို့ရေးထားပါတယ် ပြုပ်မဟုတ်ဘူးလားခင်ဗျ။ ကျေးဇူးပြု၍ရှင်းပြပေးပါခင်ဗျ ပြုတ်က မှန်တယ်။ ပြုတ် ချက်ပြုတ်၊ ပြုတ်ဆန်၊ ပြုတ်တူ၊ ပြုတ်ဖတ်၊ ပြုတ်ပြုတ်ပြုန်း၊ ပြုတ်ရှပ်ရှပ်၊ ပြုတ်လုတဲတဲ၊ ပြုတ်ကြွေ၊ ပြုတ်ကြော်ဟင်း၊ ဖြုတ်၍ပြုတ်၊ အစပြုပ်၊ အပြုတ်တိုက်။ ပြုပ် ပြုပ်ထ၊ ပြုပ်ရှပ်ရှပ် ပြုပ်ဆတ်ဆတ် (မနူးမနပ်) ဖါးပြုပ် အရေတွန့်ရှုပ်၊ ဖါးပြုပ်ကိုယ်နှယ်။ ဝမ်းမှာ ပိုက်ထုပ်၊ ခေါ် ဖါးပြုပ်၊ ရစ်အုပ် ပ ကိုသတ်။ ဒေါက်တာတင့်ဆွေ

ယတိဘေဒ ခေါ် မြန်မာစာရေးနည်း

ကျွန်တော် ညက အိပ်မက် မက်ပါတယ်။ ဆောင်းအိပ်မက်က အကျအန။ နေ့ခင်းတုန်းက မိတ်ဆွေတဦးကနေ ဆရာ မြန်မာစာ ပန်ကျူယေးရှင်းအကြောင်း ကျမ်းတစောင်ရေးပါလားတဲ့။ ဟာ - ရာရာစစ၊ ကျွန်တော်က မြန်မာစာကို ဆရာလုပ်နိုင်တဲ့အထိ မတတ်ကျွမ်းပါ။ ဒါပေမဲ့ အိပ်မက်ထဲမှာ ကျမ်းတစောင် ရေးခဲ့တယ်။ မြန်မာစာရေးနည်းထဲက ယတိဘေဒ။ လက်ထဲမှာ လယ်တီဆရာတော်ဦးကေလာသ  (လယ်တီဒီပနီကို ရေးသားတော်၏မူတဲ့ လယ်တီဆရာတော်ကြီး မဟုတ်ပါ) ရေးတဲ့ ယတိဘေဒ ခေါ် မြန်မာစာရေးနည်း “ပီဒီအက်ဖ်” ဖိုင်ကို ရှေးစာကဗျာများနေရာကနေ ရထားတယ်။ ကျေးဇူး။ ယတိ (၁) = ရပ်ခြင်း။ ရပ်တန့်ခြင်း။ ချုပ်တည်းခြင်း။ စောင့်စည်းခြင်း။ ယတိ (၂) = ရဟန်း။ မြန်မာလိုမှာ ယတိပြတ်လို့ ရှိတယ်။ တစုံတခုကို တိတိကျကျ ဆုံးဖြတ်တာမျိုး။ သတ်မှတ်တာမျိူး။ ပိုင်းခြားလိုက်တာမျိုး။ မြန်မာစာရေးသားနည်းမှာ ယတိဆိုတာ စားလုံးတခုနဲ့တခု၊ စကားစုတခုနဲ့တခုကို ပိုင်းခြားခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ အလွယ်ဆုံးနဲ့ အများဆုံးက ပုဒ်ထီးနဲ့ ပုဒ်မ။  ကွန်ပြူတာစာရိုက်နည်းမပေါ်ခင် လက်နှိပ်စက်ရိုက်နည်းမှာ စနစ်တကျသင်ကြရပါတယ်။ ပုဒ်ထီး၊ ပုဒ်မ မဟုတ်ဘဲ တကွက်ခြာ ရိုက်ရတာလည်းရှိတယ်။ အခုခေတ်မှာတော့ “စပေ့စ်ဘား” ခေါ်တယ်။ တကွက် ဆိုတာ နှစ်ကွက် သုံးကွက် မဟု...