တို့စာ တို့စကား တို့တိုင်းပြည်

ဥမ္မာဒန္တီအလှ စာနု ခွဲထား  ပြည်လေးမျက်နှာ၊   စည်ပင်စွာသား မဟာနဂရ၊              အရိဋ္ဌဟု နာမတွင်ဖိ၊              တိုင်းသီရိ၌ တိရိဋိဝစ္ဆ၊ မည်ရတွင်ပြီး၊          သဌေးကြီး၏့ သ္မီးရတနာ၊              လှကညာကို ဥမ္မာဒန္တီ၊                   ဘွဲ့သိဂီနှင့် နတ်မှီသဏ္ဌာန်၊         လှပဟန်မူ နှိုင်းရန်မပြူ၊              မိုးအောက်သူတွင် ဇမ္ဗူမင်းစံ၊               ရွှေပွတ်ခံသို့ ရိုးတံရိုးဆစ်၊            ပြေပြစ်ချောမော မြကြောစိမ်းစိမ်း၊      ရှိမ်းရှိမ်းစိုစို လှသည်ကိုယ်၌၊ ရှိုက်ဖိုကြီးငယ်၊         အသွယ်သွယ်မူ တင့်တယ်စေမှု၊         သိကြားထုသို့ ညံ့နုသားရေ၊            မြဆံကေလည်း ဖြေသော်ပြန်တက်*၊  ဖနောင့်ထက်*ဝယ် ကျီးနက်တောင်ပံ*၊    ပိတုန်းပျံ*သို့ ဖိတ်လျှံရောင်ခြည်*၊  တလံရှည်^လျက် ရိပ်ခြည်*မမှိန်၊           ရုပ်ရည်^ထိန်၍ ဒေဝိန္ဒရ၊                    သိကြာ့သမီး စံသီးနတ်တူ၊             မြင်သသူတို့ လူပုထုဇန်၊                ပုဂ္ဂိုလ်မှန်မူ လျင်မြန်ခုန်မြောက်*၊ သေရည်သောက်သား မျောက်*၏့ပမာ၊       ထောင့်ငါးရာကြောင့် ကာယိန္ဒြေ၊                မှိန်မသေပဲး လက်ခြေ အာပေါင်၊   ချွန်းတောင်ဉာဏ်ခိုင် မချိတ်နိုင်၍့၊   

မုန်းညင်း မုန်ညင်းပြား ဂျင်းနဲ့ ပဲပုတ်(ပဲပုပ်)ကြော်ရယ် ခြံထွက်ကိုင်းခရမ်းချဉ်သီးထောင်းရယ် ရှမ်းဆန်စီးစီး(စေးစေး) မွှေးမွှေးနဲ့ မုန်ညင်း၊ ပဲပုပ်၊ ဆန်စေး၊ စာနဲ့တော့ စေး လို့ရေးပါတယ်။ အသံထွက်တော့ စေး။ စေး = ချွဲပျစ်သော။ ကပ်သော။ အကြင်အရသာသည် ခံတွင်းကိုစေးတတ်ငြိတတ်၏။ စေးထန်း စေးနှဲ စေးကပ် စေးပိုင် ကတ္တရာစေး ရှားစေး သစ်စေး ရာဘာစေး  ပြောင်းချိုစေး  ဆန်စေး ရှမ်းခေါက်ဆွဲ  သတ္တုဓာတ်ဆားအများအပြား ပျော်ဝင်နေသဖြင့် ဆပ်ပြာအမြှုပ် အလွယ်တကူမထွက်နိုင်သောရေ။ ဆပ်ပြာအမြှုပ်များ မထွက်ဘဲနေသောရေကို ရေစေးဟုခေါ်သည်။  သူဌေးကြီး ဦးကပ်စေး ယောဖရုံသီး စေး၏ ကောက်ညှင်းက မစေး၊ ဆန်ကြမ်းက စေး (မြန်မာစကားပုံ) ပုံအတွက် ကျေးဇူး။ ဒေါက်တာတင့်ဆွေ

(အိပ်မက်ထဲက 'ဂဲလ်ဖရင်း') ကွန်မင့်တခု = မှတ်မိသလောက် စာစီစာကုံးကို ဆရာတွေဘယ်လိုသင်သလဲ။ ကျွန်တော် မသေချာခဲ့ဘူး။ စနစ်တကျ မသိခဲ့ဘူးလို့ ဆိုတာပါ။ ခြောက်တန်းရောက်တော့ ဝတ္ထုစဖတ်တော့ စာသားလှတာကို ယူတတ်လာတယ်။ ခံစားရတဲ့ အလှအပကို ရေးစမ်းလာတယ်။ တကယ်တော့ အဲဒီမဟုတ်ပါ။ စာဖတ်လို့ စာလုံးကြွယ်လာတယ်။ အရေးအသား ပြေပြစ်လာတယ်။ ဒါပေမဲ့ စာစီစာကုံးကောင်းအဖြစ် မသတ်မှတ်နိုင်ဘူး။ ပေးထားတဲ့ စာစီစာကုံးခေါင်းစဉ်ကို နားလည်းရမည်။ နိဒါန်းရေးရမယ်။ စာကိုယ်ရေးရမည်။ နိဂုံးအဆုံးသတ်ရမည်။ စာစီစာကုံးထဲမှာ နိဒါန်းပြီးတာနဲ့နေရာ ဇာတ်ကောင် စသဖြင့် အစီစဉ်တကျရေးရမည်။ နိဂုံးရောက်လာလျင် ကိုယ်ဘာပြောချင်တာဘာ အသိပေးချင်တာ ရေးနိုင်ရမယ်။ သို့သော် ကျွန်တော်သည် တောသားရေကူးသင်သလို ဝုန်းကနဲရေထဲခုန်ချခဲ့ပါသည်။ ယခုခေတ် ဆရာများကော စပြီးစာစီစာကုံး ရေးခိုင်းတော့မည်ဆိုလျှင် ဘယ်လိုများစနစ်တကျပြောပြီး အချက်အလက်ရအောင် သင်စေချင်သည်။ ဟုတ်။ ဒီပို့စ်မှာ စာစီစာကုံးရေးနည်း မရေးပါ။ ဘာသာပြန်ဆရာလုပ်နေတဲ့ကျောင်းမှာ ပြီးခဲ့တဲ့အပတ်က 'ပါရာဂရပ်' ရေးနည်း သင်တယ်။ စာပိုဒ်တခု ရေးနည်း။ အင်္ဂလိပ်သဒ္ဒါကို လေးလသင်ပေးထားပြီ။ ဝါကျအနည်းဆုံး ၅ ကြောင်း၊ ဖြစ်နိုင်ရ

(တသက်တကျွန်း) မြသန်းတင့်ရဲ့ နိုင်ငံရေးဘဝ သို့မဟုတ် ကိုကိုးကျွန်း နှစ်ခါရောက်တဲ့ စာရေးဆရာဆောင်းပါးကို ဘိုဘိုလန်းစင်က ရေးထားတယ်။ ဘီဘီစီမှာ သတ်ပုံမှန်တယ်။ စစ်အာဏာရှင်နှင့် ကိုကိုးကျွန်းအကျဉ်းထောင်ဆောင်းပါးကို ဧရာဝတီမှာ ထက်မြက်က ရေးထားတယ်။ သတ်ပုံမှန်တယ်။ ဗိုလ်နေဝင်းလက်ထက်တွေမှာ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေကို ကိုကိုးကျွန်းပို့ပြီး ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်တယ်။ တသက်တကျွန်း ချတယ်လို့ ခေါ်တယ်။ ၁၉၅၈ ခုနှစ်က အိမ်စောင့်အစိုးရကနေ လက်ဝဲ နိုင်ငံရေးသမားတွေကို ကိုကိုးကျွန်း အကျဉ်းထောင်ကို ပဌမဆုံး ပို့တယ်။ ၁၉၆၉ ခုနှစ်မှာလည်း အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီက ဒုတိယအကြိမ် ပို့ပါတယ်။ အစာငတ်ခံ တိုက်ပွဲတွေဖြစ်တယ်။ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသား သေဆုံးမှုတွေရှိတယ်။ တသက်မှာ နှစ်ကျွန်းကျသူ မန်းငြိမ်းမောင် လွတ်လာပြီးနောက် စာအုပ်ထုတ်တယ်။ တစ်သက်တစ်ကျွန်းတဲ့။  (၁) Institute for Strategy and Policy – Myanmar တသက်တကျွန်း from ispmyanmar.com Jun 10, 2022 — အမြင့်ဆုံးပြစ်ဒဏ်တွေဖြစ်တဲ့ သေဒဏ်နဲ့ ထောင်ဒဏ်တသက်တကျွန်း ချမှတ်ခံရသူ ၂၀၉ ဦးထဲမှာ ရန်ကုန်တိုင်းအတွင်းက ၂၀၂ ဦး၊ ရာခိုင်နှုန်းအားဖြင့် ၉၆ ဒသမ ၇ ရာခိုင်နှုန်း ပါဝင်ပြီး ကျန် ၇ ဦး၊ ရာခိုင်နှုန်းအား ဖြင့် ၃

လူပါးဝတယ်။ ခေတ်လူတွေက တမျိုးကို တမျိုး လို့မရေးရတဲ့။ မ မပါလို့ ပဲကွ တဲ့။ လူပါးဝကြတယ်။ ဒေါက်တာတင့်ဆွေ

မေးတာတခုရတယ်။ မဝယ်ဘူး မယ်ခူးတဲ့ဖက်ဆို ‘မ’ ရှေ့ရှိလျှင် ‘ဘ’ နဲ့ ဆုံးမယ်။ အဲ့လိုသင်ခဲ့ဖူးတယ်။ မှန်သည် မမှန်သည်တော့ ပညာသည်တွေ သိမှာပဲ။ ‘ဖက်’ ဆိုလို့ရေးရင် သွက်သွက်ခါအောင် မှားတယ်။ ဘယ်ဆရာဆရာမတွေက ဘယ်စာအုပ်တွေ ဘယ်ကျမ်းတွေကို ကိုးကားပြီး သင်ပေးကြသလဲတော့ မသိပါ။  မြန်မာစာမှာ သိပ္ပံမှာလို ဖေါ်မြူလာတွေက အသုံးမကျတာက များတယ်။ 'မ' နောက်က 'ဘဲ' လိုက်ဆိုတာ၊ ရေတွက်လို့ရရင် 'တစ်'လုပ်ပါ။ အဲဒီနှစ်ခုလုံးကို နေရာတိုင်းမှာ သုံးလို့မရပါ။ ယေဘုယျ မှန်တာတော့ များပါတယ်။ နမူနာတွေ အကိုးအကားတွေ ပေးထားတာ များလှပြီ။ "ဆေးလိပ်လက်ဆောင်" မဝယ်ဘူး မယ်ခူးတဲ့ဖက်စို။  မီးမကူ နေပူမှာ မကင်အားလို့၊ ထားရတယ် အိပ်ရာအောက်မှာ၊ မင်းသောက်ဖို့ကို။  ညှာအနား၊ ရှေ့သွားနဲ့ကိုက်လို့တို၊ မချိုတောင့်လိပ်ဆေး။ ပိုးမကူ၊ ဝါချည်ဖြူ တပင်ရစ်ကယ်နှင့်၊ ငယ်ချစ်မောင် ရွှေဝသွားကို၊ ပါးလိုက်ကဲ့လေး။   ။ (မယ်ခွေ)  ရိုးရိုးလေးသာ စဉ်းစားကြည့်ပါ။ ဖက်က စိုနေလို့ မယ်ခွေမှာ မီးကင်စရာ ရှာနေရတယ်။ မီးမကူနိုင်လို့ သူ့အိပ်ယာ အောက်မှာသာ ထားရရှာတယ်။  "ခန်းတော်ဝင် မနောဟရီ အိပ်မက်ဖွဲ့" ရွှေနံ့သာ ထုံကာသ၊ စုံစွာပ စီခြယ်၊ ဖုံဇာမြ ကတီ