၁။ ဆရာ သဒ္ဒါတရား သထာတရား သဓါ(သဒ္ဓါ)လွန်ရင် တဏှာကျွန်ဖြစ် အမှန်ကို ရေးပြပါဦးရှင့်။
သဒ္ဓါလွန်တော့ တဏှာကျွန်ဆိုသလို သတိလွတ်လာတဲ့ ယုံကြည်မှုဟာ ယုံတာပဲရှိတယ် ကြည်လာဖို့တော့ မလွယ်ဘူး။ သဒ္ဓါကို ပညာနဲ့ ညှိပါ။
၂။ ငါတို့ရဲ့မန္တလေး အရာရာအလှမ်းမဝေး သဒ္ဒါ(သဒ္ဓါ)မှာ အရမ်းမနှေးတဲ့မြို့ကနေ စာလွှာလှမ်းရေး မိတ်ဆွေတို့ရေ လာပါမန္တလေး
သဒ္ဒါ ဆိုသည်မှာ ဘာသာရပ်တခု၏ စည်းကမ်း ဥပဒေသဖြစ်သည်။ “မည်သို့ရေးရမည်။ အရေးအသား၊ အထားအသို၊ ဝါကျတည်ဆောက်ပုံ၊ ဘယ်စကားလုံးကို ဘယ်နေရာမှာ သုံးစွဲရမည်” စသည်တို့ကို စည်းစနစ်ကျမှု ရှိစေရန်အတွက် သဒ္ဒါ ဟူသော ဘာသာရပ်၏ ဥပဒေသ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်။ အင်္ဂလိပ်ဘာသာ၊ မြန်မာဘာသာ နှင့် အခြားသောဘာသာတိုင်းတွင် ၎င်းတို့၏ ကိုယ်ပိုင်သဒ္ဒါ များရှိသည်။ သဒ္ဒါတွင် စိတ္တဇသဒ္ဒါနှင့် ဥတဇသဒ္ဒါ ဟူ၍နှစ်မျိုးရှိပေသည်။
မြန်မာသဒ္ဒါ ဆိုသည်မှာ မြန်မာဘာသာစကားအတွက် သတ်မှတ်ထားသော စည်းမျဉ်းဥပဒေသ ဖြစ်သည်။ ဘာသာစကားတိုင်း၌ ကိုယ်ပိုင်သဒ္ဒါများရှိကြ၏။ သဒ္ဒါဟူသောပုဒ်သည် ပါဠိဘာသာစကား၏ သဒ္ဒ ဟူသောပုဒ်မှ ဆင်းသက်လာ၍ အသံ ဟုအနက်ရရှိသည်။ အသံများတွင် အဓိပ္ပာယ်ရှိသောအသံ နှင့် အဓိပ္ပာယ်မရှိသောအသံ ဟူ၍ရှိရာ အနက်အဓိပ္ပာယ်ရှိသော အသံကို အစွဲပြု၍ ရေးသားထားသောကြောင့် သဒ္ဒါဟု ခေါ်ဆိုသည်။ လူတို့၏ နှုတ်မှထွက်သော အသံကို ဆိုလိုသည့် အဓိပ္ပာယ်ရရှိစေရန် စနစ်တကျရေးသားသည့် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းပင်ဖြစ်သည်။
သဒ္ဒါတွင် အရေးအသားပုံစံအားဖြင့် အခြေခံကြဆုံးမှာ အက္ခရာများဖြစ်သည်။ အက္ခရာကို ဗျည်းနှင့် သရ အဖြစ်ခွဲနိုင်ကာ သရအက္ခရာ (၁၁) လုံးနှင့် ဗျည်းအက္ခရာ (၃၃) လုံး၊ ပေါင်းစပ်သော် မြန်မာဘာသာစကားတွင် အက္ခရာ (၄၄) လုံးရှိသည်။ ထိုအက္ခရာများကို အသုံးပြု၍ အဓိပ္ပာယ်ပေါ်လွင်စေသော စကားအစိတ်အပိုင်းများကို ဖွဲ့စည်းရသည်။ ထိုအစိတ်အပိုင်းများကို နာမ်၊ နာမ်စား၊ ကြိယာ၊ နာမဝိသေသန၊ ကြိယာဝိသေသန၊ ဝိဘတ်၊ သမ္ဗန္ဓ၊ ပစ္စည်း၊ အာမေဋိတ် ဟူ၍ မြန်မာသဒ္ဒါ၌ ခေါ်ဆိုကြသည်။ ဤသည်ကိုပင် ဝါစင်္ဂ (၉) မျိုးဟု သတ်မှတ်သည်။
သဒ္ဓါ = လိုလားကြည်ဖြူသည်။
မောင်ကလည်း ထားထားကို တယ်သဒ္ဓါတော် မူတာကိုး။ မဟာဆန်။ ၅၅။
သဒ္ဓါ၊ သဒ္ဓါတရား၊ ယုံကြည်-ကြည်ညို-ခြင်း၊ ယုံကြည်ကြောင်း-ယုံကြည်တတ်သော-ယုံကြည်ခြင်းမျှ ဖြစ်သော-တရား၊ သဒ္ဓါစစ်၊ သဒ္ဓါစေတသိက်။
သဒ္ဓါတရားသည် လူသားတိုင်းမှာ ရှိထိုက်သော အရေးအကြီးဆုံး တရားဖြစ်သည်။
သဒ္ဓသုတ် သည် မြတ်စွာဘုရားဟောကြားတော်မူခဲ့သည့် သုတ္တန်တခု ဖြစ်သည်။ ဤသုတ္တန်တွင် မြတ်စွာဘုရားသည် သဒ္ဓါတရားရှိသော အမျိုးကောင်းသား၏ အာနိသင်ငါးမျိုးတို့အကြောင်းကို ဟောကြားတော်မူခဲ့သည်။
ဒေါက်တာတင့်ဆွေ
Comments
Post a Comment