Skip to main content

ခက်ဆစ်အဓိပ္ပါယ် (၂)

Please explain me this poem in writing sir

ကဗျာကို ဖွင့်ဆိုချက်လုပ်ပေးဘို့ ပြောတာဖြစ်ပါတယ်။ 

မကြာခဏ တင်ပြပါတယ်။ ကျွန်တော်က မြန်မာစာကို ဆရာလုပ်နိုင်တဲ့အထိ မတတ်ပါ။

ကဗျာတို့ စိတ္တဇပန်းချီတို့ကို အဓိပ္ပါယ်ဆိုတဲ့အခါ အထူး သတိထားရတယ်။ ရေးကြ ပြောဟောကြပေမဲ့ မူရင်းပညာရှင်ရဲ့အာဘော်ကို ထိထိမိမိ ဖွင့်ဆိုနိုင်ခြင်း မရှိဘူးလို့ဆိုရင် လွန်တယ်လို့ မထင်ပါ။

ကျွန်တော်လည်း တခါခါ အင်္ဂလိပ်လိုရေးထားတဲ့ကဗျာ၊ စာညွန့်၊ ဇင်တရား စတာတွေကို မြန်မာလို ဘာသာပြန်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ရေးသူရဲ့ နှလုံးသားအထိ ရောက်ရှိခြင်း မရှိတာ ကိုယ်တိုင်သိပါတယ်။

(၁)

စံနစ်တကျသင်ပေးတဲ့ဆရာတွေက ခက်ဆစ်အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ပေးကြပါတယ်။ ကဗျာစာအုပ်တွေမှာ ဝေါဟာရအနက်၊ ဝေါဟာရ လေ့လာချက်၊ စကားပြေ၊ လိုရင်းအချုပ်၊ ဝေဖန်ချက်ပါထည့်တယ်။ ဦးကြီးရေးတဲ့ စပ်ဟင်းချို လွမ်းချင်းကို တင်ပြပါရစေ။

စပ်ဟင်းချို

တခါလေလိုက်ခဲ့တော့၊ စရိုက်ကယ်ဘာသာ၊ တို့တောရွာမှာ၊ စားစရာဆန်ထမင်းမှာလ၊ မုရင်းနီတျာနှင့် သီတာရောတဲ့ချိန်ကိုလေး။

စပ်ဟင်းချိုမူ ယုန်ကိုပြက်ပြက်၊ ကင်ပလင်း ဂုံမင်းဖက်လို့၊ ငပျက်ကယ်ရောရီ၊ လောရွှေပီနှင့်၊ ပတီရုံးပြုံး စပ်ကာ ကျိုပြီးလျှင်၊ ဇီးချိုပင်ရိပ်သာမှာ၊ နှစ်မျက်နှာ ယှဉ်ပြိုင်ပြုံးလို့၊ သုံးရအောင်လေး။   ။

ဝေါဟာရအနက်

နီတျာ = နီရဲသော

သီတာဆန် = ကောက်ကြီးဆန်တမျိုး။

ပြက်ပြက် = အနည်းငယ်။

ငပျက် = ငါးအငယ်စားတမျိုး။

ရောရီ = ရောနှော၍။

ပြုံးစပ်ကျို = ရောမွှေ၍ကျိုသည်။

ထမင်းကို မုရင်းဆန်နီနီနှင့် သီတာဆန်ရောချက်တယ်။

ဟင်းချိုကို ကင်ပလင်းရွက်၊ + ဂုံမင်းရိုး + ပီလောရွက် + ရုံပတီးသီး ရောမွှေပြီးကျိုတယ်။

တောဓလေ့ရေးတဲ့ ဦးကြီးကတော့ 'တခါလေ' ကို 'တစ်ခါလေ' လို့ မရေးပါ။ မြို့ဓလေ့ ဆရာကြီးတွေ၊ နေပြည်တော်ဓလေ့ ဆရာမကြီးတွေကတော့ ထင်ရာရေးကြ ဟောပြောနေကြတယ်။

(၂)

ဆရာ မဂ်လာပါ(မင်္ဂလာပါ) အခြေခံပညာ  အဆင့်မြန်မာစာ မှာပါတဲ့  ခက်ဆစ် ဆိုတာ ဘယ်လိုနားလည်ရပါသလဲ။ ပီးတော့(ပြီးတော့) ကျောင်းသားတွေက ဘာလို့ ခက်ဆစ်ကို တလုံးမှ အလွဲ မခံပဲ  နူတ်ကျက် ဖတ်နေရပါသလဲ။

ရှေးကရေးထားတဲ့ စာတွေ ကဗျာတွေမှာ အလွယ်မသိနိုင်တဲ့စာလုံးတွေ ပါလေ့ရှိတယ်။ ကျောင်းသုံးစာအုပ်ထဲ သုံးရင် ကဗျာအောက်မှာ ခက်ဆစ်အဓိပ္ပါယ်ဆိုပြီး ရှင်းလင်းချက် ထည့်ပေးရတယ်။

ပန်းလောင်ကြောက ပိန်းကောရှင် (ဝန်ကြီး ပဒေသရာဇာ)

ခက်ဆစ်

သိုး = အဝတ်အထည်ဖြင့်ပြုလုပ်သော-အနားလေးဘက်ခေါက်၍ထားသော ပေါင်းရစ်ဦးထုပ်တမျိုးဖြစ်သည်။

လမိုင်း = လယ်စောင့်နတ်။ ။ ထမင်းခူးသော်၊ တဆုပ်နေ့တိုင်း၊ လမိုင်းရှိပူဇော် = လယ်စောင့်နတ်ကို ထမင်းခူးတိုင်း တဆုပ်-တဆုပ်တင်သည် ဆိုလိုသည်။

ဟန်တခါပြင် ရွှေစင်ဆယ်တင်း - ပပငယ်လေဝင်းဝင်း-ချီ ပတ်ပျိုး (သိန်းတန်တဲ့မေ ပတ်ပျိုး)

ခက်ဆစ်

စံလွတ်ကျွန်း = စံဘက်ပြိုင်ဘက်မရှိဟု ဆိုလိုသည်။ လွတ်ကျွန်းမှာ တုကျွန်းကဲ့သို့ အတုမဲ့ အတုမရှိဟု ဆိုလိုသည်။

အလွတ်ကျက်မှတ်စေခြင်းကတော့ သင်ပြတဲ့မြန်မာစာဆရာဆရာမတွေအပေါ်မူတည်ပါမယ်။ ကဗျာကိုသာ တလုံးမလွဲ သိရမှာဖြစ်ပေမဲ့ ရိုးရိုးဝါကျနဲ့ရေးတဲ့ ရှင်းလျင်းချက်ကတော့ အဓိပ္ပါယ်မလွဲဘို့သာ အရေးကြီးပါတယ်။ တိုတိုလေးတွေဆိုရင်တော့ အလွတ်ရနေတာ ကောင်းပါမယ်။

ပုံကတော့ အလယ်တန်း မြန်မာကဗျာ လက်ရွေးစင် ၁၉၇၅ ထုတ်၊ စာမျက်နှာ ၁၄၂ ဖြစ်ပါတယ်။ သင်းမြေနဲ့တကြိုင် ကို စသတ်နဲ့ မရေးပါ။

ဒေါက်တာတင့်ဆွေ

Comments

Popular posts from this blog

နိုင်ငံတော်သီချင်း

နိုင်ငံတော်သီချင်းကို တင်ထားတာ တွေ့တယ်။ မူရင်းသီချင်း မဟုတ်ပါ။ သတ်ပုံရော စာသားပါ မှားအောင်ပြင်ထားတာဖြစ်နေတယ်။ အမှန်ကိုသိသူ အတော်ကို ရှားသွားပြီ။နိုင်ငံတော်သီချင်း  တရားမျှတ လွတ်လပ်ခြင်းနဲ့မသွေ တို့ပြည် တို့မြေ များလူခပ်သိမ်း ငြိမ်းချမ်းစေဖို့ ခွင့်တူညီမျှ ဝါဒဖြူစင်တဲ့ပြည် တို့ပြည် တို့မြေ ပြည်ထောင်စုအမွေ အမြဲတည်တံ့စေ အဓိဋ္ဌာန်ပြုပေ ထိန်း သိမ်း စို့လေ။ (ကမ္ဘာမကျေ၊ ဗမာပြည်၊ တို့ဘိုးဘွား အမွေစစ်မို့ ချစ်မြတ်နိုးပေ) ၂ ပြည်ထောင်စုကို အသက်ပေးလို့ တို့ကာကွယ်မလေ။ ဒါ တို့ပြည် ဒါ တို့မြေ တို့ပိုင်နက်မြေ။ တို့ ပြည် တို့ မြေ - အကျိုးကို  ညီညာစွာ တို့ တတွေ ထမ်းဆောင်ပါစို့ လေ  တို့ တာဝန်ပေ  အဖိုးတန် မြေ။ မှတ်ချက် - ပြည်ကို ပြေဟု ဖတ်ပါ။ တို့ ကို ဒို့ ဟာ ဖတ်ပါ။ နိုင်ငံတော်သီချင်း မူရင်း ဖြစ်ပါတယ်။ အခုတော့ ဗမာပြည် မရှိတော့ပါ။ တို့တတွေလည်း မရှိတော့ပါ။ သတ်ပုံမှန်တွေကို ဖျက်လိုက်ပြီ။ စစ်အစိုးရ ဒုတိယမျိုးဆက်မှာ ဗမာ နဲ့ မြန်မာ ဝေါဟာရကို အငြင်းပွားလာကြတယ်။ စစ်ထောက်လှမ်းရေးက စတာ။ ကနေ့အသုံး ဂျင်း (ချင်း) ဖြစ်တယ်။ တိုင်းရင်းသားအမျိုးမျိုးကလည်း ဗမာဆိုတာ တကောင်းကစခဲ့တဲ့ ပုဂံ (ပျူ) လူမျိုးနဲ့သာဆိုင်တယ်၊ မြန်မာကသာ

ပဲ နဲ့ ဘဲ ဋီကာ

၁။ ပဲမှန်သမျှ ဘဲလား ဆရာခင်ဗျ အငြင်းအနေနဲ့မှ ဘဲ သုံးရတာလားဗျ ခွဲခြားမသိလို့ပါဆရာ ၂။ ဆရာခင်ဗျာ 'ပန်းပန်လျက်ပဲ' မှားတယ်ဆိုတော့ ပဲနဲ့ဘဲ အသုံးလေးရှင်းပြစေလိုပါတယ်ခင်ဗျာ ၃။ ပဲ နဲ့ ဘဲ သုံးတာ ပုံထဲကအတိုင်း မှန်လား မှားလား ဆိုတာ သိချင်ပါတယ် ဆရာ။ ၄။ ချောင်းအစွယ်လား ချောင်းအဆွယ်လားဆရာ မူကွဲတွေကလည်း ကွဲဘဲကွဲနိုင်လွန်း ၅။ မနက်စာ စားပဲဖြစ်ဖြစ် အဆာပြေလေးဖဲဖြစ်ဖြစ် - ဖဲဆိုတာ ဖဲရိုက်တာ။ ၆။ အထင်ကရအစားအစာ တစ်ခုဖဲလေနော် - တခုပဲ (ဘဲ) လေနော်လို့ ရေးရ။ ‘တစ်ခု’ ဆိုရင် မျိုမကျတဲ့အစားအစာ။ ဖဲဆိုတာ ဖဲရိုက်တာ။ ၇။ ငါပဲလုပ်မယ်လားဗျ ပဲ လား ဘဲ လား ဇဝေဇဝါဗျ ၈။ ပဲနဲ့ဘဲကို အမြဲမှားပါတယ် ဒါပဲလို့ပြောယင် အမှားပါလားရှင် - ပန်းပန်လျက်ပဲ မှားတယ်။ ဆိတ်အုပ်ကဗျာ။ - သူငယ်ချင်းလို့ပဲ ဆက်၍ခေါ်မည်ခိုင် မှားတယ်။ သူငယ်ချင်းလို့ပဲ ဆက်၍ခေါ်မည် ဆိတ်မ။ ဗေဒါလမ်း ညိုပြာပြာ လတာပြင်ခြေရင်း လှိုင်းတက်ရာ ဗေဒါတက်၊ လှိုင်းသက်ရာဆင်း။ ဆင်းရလဲ မသက်သာ အုန်းလက်ကြွေရေပေါလော၊ မျောစုန်လို့လာ အဆင်းနဲ့အလာ၊ ဗေဒါမ အထွေး အုန်းလက်ကြွေ သူ့နံဘေး၊ ဆောင့်ခဲ့ရသေး။ ဆောင့်ခဲ့လဲ မသက်သာ နောက်တချီ ဒီတလုံးက၊ ဖုံးလိုက်ပြန်ပါ မြုပ်လေပေါ့ ပေါ်မလာ၊ မဗေဒါအလှ တလံကွာ လှ

ဝိဘတ်များ

ရေး မြို့ကကြိုဆိုပါ၏ နဲ့  ​ရေးမြို့မှ ကြိုဆိုပါ၏ ဘယ်ဟာအမှန်လဲဆရာ ရန်ကုန်မြို့က ကြိုဆိုပါ၏စာကို တင်တယ်။ ကွန်မင့်တွေလည်း များတယ်။ မက်စင်ဂျာကနေလည်း လာတယ်။ တချို့က နားမလည်။ အမှားကိုသာ မှန်တယ်ထင်ပြီး ရေးကြတယ်။ မတတ်နိုင်။ မှ နဲ့ က ကို ၂၀၁၇ ကတည်းက တင်ပြထားပြီးပါပြီ။ ကို နဲ့ အား လည်းရေးထားတယ်။ ရ နဲ့ က မှားနေကြပြန်တယ်။ နာမ်၊ နာမ်စားတို့၏ နောက်၌တည်၍ ၄င်းတို့သည် ကတ္တားဖြစ်သည်၊ ကံဖြစ်သည် စသည်ကိုလည်းကောင်း၊ ကြိယာ၏ နောက်၌တည်၍ ၄င်းကြိယာ၏ ကာလနှင့် အမျိုးအစားကို လည်းကောင်း ဝေဖန်ပိုင်းခြားပြသော စကားလုံးကို ဝိဘတ်ဟု ခေါ်သည်။ ဝိဘတ် (၂) မျိုး ရှိသည်။ ၁။ နာမ်ဝိဘတ် ၂။ ကြိယာဝိဘတ် နာမ်ဝိဘတ် နာမ်၊ နာမ်စားတို့၏ နောက်၌တည်၍ ၄င်းတို့သည် ကတ္တားဖြစ်သည်၊ ကံဖြစ်သည် စသည် ဝေဖန်ပိုင်းခြားပြသော ဝိဘတ်ကို နာမ်ဝိဘတ်ဟု ခေါ်သည်။ နာမ်ဝိဘတ် (၁၇) မျိုး ရှိသည်။ 1. ကတ္တားဝိဘတ် 2. ကံဝိဘတ် 3. ထွက်ခွာရာပြဝိဘတ် 4. ရှေးရှုရာပြဝိဘတ် 5. ဆိုက်ရောက်ပြဝိဘတ် 6. အသုံးခံပြဝိဘတ် 7. အကြောင်းပြဝိဘတ် 8. လက်ခံပြဝိဘတ် 9. နေရာပြဝိဘတ် 10. အချိန်ပြဝိဘတ် 11. ပိုင်ဆိုင်ခြင်းပြဝိဘတ် 12. လိုက်လျောပြဝိဘတ် 13. ယှဉ်တွဲပြဝိဘတ် 14. ခွဲထုတ်ရာပြဝိဘတ် 15. ရည်စူးချက်ပ