Skip to main content

Reading and Writing စကားပြောတာနဲ့ စာရေးတာ

တင်ထားတဲ့စာ = ရခိုင်ကီးဘုတ် မြန်မာကီးဘုတ်

(၁)

ကွန်မင့်တခု = သူတို့က မြန်မာကီးဘုတ်ကိုပဲသုံးပြီး နှုတ်ကထွက်တဲ့လေသံနဲ့ရေးကြတာပါဆရာ။ "လူငယ်တယောက်ဖစ်လို့ ကြိုးစားခွင့်ရရေအချိန်မှာ ဆက်ကြိုးစားဖို့ ခွန်အားတိပီးရေ အမျိုးရို့ကို မီးချေက ကျေးဇူးတင်ရှိပါရေ။ နိန်ရာတခုမှာ သီးခံခြင်း ခွင့်လွှတ်ခြင်း"

ဟုတ်။

ဘယ်ဘာသာစကားမှာဖြစ်ဖြစ် စကားပြောတာနဲ့ စာရေးတာမှာ မတူတတ်တာတချို့ ရှိပါတယ်။ အကိုးအကားတွေ အဆင်သင့်တိုင်း တင်ပြထားပါတယ်။

(၂)

ထမင်းစားပီးပီလား။ ထမင်းစားပြီးပြီလား။ ဘယ်ဟာအမှန်ပါလည်း။ ဆရာ။

မြန်မာစာစစ်စစ်မှာ ခေတ်စမ်းစာပေနောက်မှာ စကားပြောသလိုစာရေးနည်း ပေါ်လာပါတယ်။၁၉၃၀ ခုနှစ်ဝန်းကျင်မှာ ပေါ်ပေါက်တယ်။ ဖတ်ရတာ ပိုပြီး အဆင်ပြေတယ်လို့ မှတ်ချက်တွေရှိတယ်။

ဒါပေမဲ့ -

စကားပြောသလိုစာရေးနည်းကို အသုံးချသူတွေရေးတာထဲမှာ အဆင်မပြေတာတချို့လည်း တွေ့ရတယ်။

စကားပြောတဲ့အခါ "စားပီးဘီလား" လို့ အသံထွက်ပါတယ်။

စားပီးပီလား (မှား)

စားပြီးပြီလား (မှန်)

စားပီးပီ (မှား)

စားပြီးပြီ (မှန်)

အပီးသတ် (မှား)

အပြီးသတ် (မှန်)

အထင်ကရစာရေးဆရာတချို့ကပါ 'ပြီး 'ကို 'ပီး' လို့ရေးကြတယ်။ ကျွန်တော်က တယ်တော့ သဘောမကျပါ။

အရေး - အသံထွက်

မြန်မာအဘိဓာန် အကျဉ်းချုပ် (၁၉၇၉)

ပြီး - ပျီး

ပြီးစလွယ် - ပျီးဇလွယ်

ပြီးစီး - ပျီးဇီး

ပြီးဆုံး - ပျီးဆုန်း

ပြီးငြိမ်း - ပျီးညိန်း

ပြီးပြည့်စုံ - ပျီးပျိဇုန်

ပြီးပြတ် - ပျီးပျက်

ပြီးဆေး - ပျီးဇေး

ပြီးပြေ - ပျီးပျေ

ပြီးမြောက် - ပျီးမျောက်

ဒုတ်ပီး ဓားပီး သေနတ်ပီး ဗုံးအမြှောက်ပီး လက်နက်အမျိုးမျိုးပီးတဲ့ ကာယသိဒ္ဓိဂါထာတော်

မြန်မာအဘိဓာန် အကျဉ်းချုပ် (၁၉၇၉)

ပြီး

(စည်း)

ပြုလုပ် ဖြစ်ပျက်ခြင်း ထမြောက်ကျော်လွန်ခဲ့သည်ကို ထင်ရှားစေသော စကားလုံး။

(ကြိယာ)

တစုံတရာ ဆောင်ရွက်မှု ကျေကုန်ပြတ်စဲသည်။ ရန်မီး၏ အရေးတော် ပြီးပါစိမ့်မည်ဘုရား။

သိဒ္ဓိတန်ခိုး ပြည့်စုံသည်။ ခံနိုင်ရည်အစွမ်းရှိထားရင်း ဖြစ်သည်။ (ဓားပြီး၊ တုတ်ပြီး၊ သေနတ်ပြီး စသည် အသုံးရှိသည်။)

အရာဝတ္ထုတမျိုးတည်းနှင့် လုပ်ထားသည်။ ရွှေနှင့် ပြီးသော ပြသာဒ်။

ကဝိဓဇသတ်ပုံကျမ်း

ပြီး

ပြီးစီးသည်၊

ပြီးဆုံးသည်၊ 

ပြီးပါပြီ၊

ပြီးငြိမ်း၊

ပြီးပြတ်၊

ပြီးမြောက်၊ 

ဓါးလှံသေနပ်ပြီးသည်၊ (သေနပ်လို့ ရေးတယ်။)

ရှိန်းဆာယာပြီးသည်၊

အပြီးအစီး၊ 

အပြီးတိုင်အောင်၊ 

ပြီးပြီးပျောက်ပျောက်၊

ထိုသို့တပြီးကား၊

မပြီးမခြင်း၊ 

ပြီးအောင်လုပ်၊

ပြီးခိုင် (ပြည့်စုံသည်)၊

ကဝိဓဇသတ်ပုံကျမ်းမှာလည်း ပ၊ ပါ၊ ပါး၊ ပိ၊ ပီ နောက်မှာ ပီး မလာတော့ဘဲ ပု လာတယ်။ အဲဒါကြောင့် ပီး အသုံးဟာ စံကိုက်မဟုတ်ပါ။ စကားပြောသလိုဆိုရင်လည်း မပီးမချင်းလို့ ပြောတာက စကားသံ မပီသ၊ မပြီးမချင်းလို့သာ ရေးရတယ်။ ရုပ်ရှင်ပီးဘီလို့ ပြောတယ်။ ပြီးပြီလို့သာ ရေးရတယ်။ ထမင်းစားပီဘီလို့ စကားသံထွက်ပါတယ်။ စားပီပြီဆိုတာ ကပြား။ စကားပြောသလို စားရေးနည်းရဲ့ အားနည်းချက်တခု ဖြစ်တယ်။

ပီ

ပီလောပင်၊ ပလောပီနံ၊ ပီသသည်၊ ပီပီသသ၊ ပီပြင်သည်၊ ပီပီပြင်ပြင်၊ ယောက်ျားပီသသည်၊ မိန်းမပီပီ။ 

ပြီ

တန်ပြီ၊ တော်ပြီ၊ တတ်ပြီ၊ မှန်ပြီ၊ ဟုတ်လှပြီ၊ မွဲး (မွဲ) ပြီ၊ ချမ်းသာပြီ၊ များလေပြီ၊ အချိန်သင့်ပြီ၊ ပြီးပါပြီ၊ ကောင်းပြီ၊ သွားလေပြီ၊ စကားပြီပြီသသ။

ပြီး

ပြီးစီးသည်၊ ပြီးဆုံးသည်၊ ပြီးပါပြီ၊ ပြီးငြိမ်း၊ ပြီးပြတ်၊ ပြီးမြောက်၊ ဓါးလှံသေနပ် (သေနတ်) ပြီးသည်၊ အပြီးအစီး၊ အပြီးတိုင်အောင်၊ ပြီးပြီးပျောက်ပျောက်၊ ထိုသို့တပြီးကား၊ မပြီးမခြင်း၊ ပြီးအောင်လုပ်၊ ပြီးပြည့်စုံသည်။

ငယ်ကတည်းက ရုပ်ရှင်တွေ အဆုံးမှာ ပြီးပါပြီစာတမ်းထိုးပါတယ်။ 

သီချင်းဆိုရာမှာလည်း စကားသံနဲ့ မဆိုရပါ။ သီချင်းစားကိုတော့ စာလိုရေးပါတယ်။ တချို့သီချင်းစာသားတွေ စကားသံနဲ့ရေးတာလည်း ရှိတယ်။ ဥပမာ ပန်းသည် - ပန်းသယ်။

Relationship Between Reading and Writing | English Skills | English EFL

ဒေါက်တာတင့်ဆွေ

Comments

Popular posts from this blog

ပဲ နဲ့ ဘဲ ဋီကာ

၁။ ပဲမှန်သမျှ ဘဲလား ဆရာခင်ဗျ အငြင်းအနေနဲ့မှ ဘဲ သုံးရတာလားဗျ ခွဲခြားမသိလို့ပါဆရာ ၂။ ဆရာခင်ဗျာ 'ပန်းပန်လျက်ပဲ' မှားတယ်ဆိုတော့ ပဲနဲ့ဘဲ အသုံးလေးရှင်းပြစေလိုပါတယ်ခင်ဗျာ ၃။ ပဲ နဲ့ ဘဲ သုံးတာ ပုံထဲကအတိုင်း မှန်လား မှားလား ဆိုတာ သိချင်ပါတယ် ဆရာ။ ၄။ ချောင်းအစွယ်လား ချောင်းအဆွယ်လားဆရာ မူကွဲတွေကလည်း ကွဲဘဲကွဲနိုင်လွန်း ၅။ မနက်စာ စားပဲဖြစ်ဖြစ် အဆာပြေလေးဖဲဖြစ်ဖြစ် - ဖဲဆိုတာ ဖဲရိုက်တာ။ ၆။ အထင်ကရအစားအစာ တစ်ခုဖဲလေနော် - တခုပဲ (ဘဲ) လေနော်လို့ ရေးရ။ ‘တစ်ခု’ ဆိုရင် မျိုမကျတဲ့အစားအစာ။ ဖဲဆိုတာ ဖဲရိုက်တာ။ ၇။ ငါပဲလုပ်မယ်လားဗျ ပဲ လား ဘဲ လား ဇဝေဇဝါဗျ ၈။ ပဲနဲ့ဘဲကို အမြဲမှားပါတယ် ဒါပဲလို့ပြောယင် အမှားပါလားရှင် - ပန်းပန်လျက်ပဲ မှားတယ်။ ဆိတ်အုပ်ကဗျာ။ - သူငယ်ချင်းလို့ပဲ ဆက်၍ခေါ်မည်ခိုင် မှားတယ်။ သူငယ်ချင်းလို့ပဲ ဆက်၍ခေါ်မည် ဆိတ်မ။ ဗေဒါလမ်း ညိုပြာပြာ လတာပြင်ခြေရင်း လှိုင်းတက်ရာ ဗေဒါတက်၊ လှိုင်းသက်ရာဆင်း။ ဆင်းရလဲ မသက်သာ အုန်းလက်ကြွေရေပေါလော၊ မျောစုန်လို့လာ အဆင်းနဲ့အလာ၊ ဗေဒါမ အထွေး အုန်းလက်ကြွေ သူ့နံဘေး၊ ဆောင့်ခဲ့ရသေး။ ဆောင့်ခဲ့လဲ မသက်သာ နောက်တချီ ဒီတလုံးက၊ ဖုံးလိုက်ပြန်ပါ မြုပ်လေပေါ့ ပေါ်မလာ၊ မဗေဒါအလှ တလံကွာ လှ

ရှေးရေစက်

ရေး - ရွှေတိုင်ညွန့် ဆို - ဝင်းဦး + မာမာအေး လူမြင်ရင် ချစ်ချင်ဖွယ် ရူပါရုံ ချောလှတယ် သဘောကောင်းတဲ့ သူကလေးရယ် အတူဆုံဖို့ နဖူးစာရေးတယ် ယုံကြည်ဖွယ် မာယာနှောကာ ပြောတတ်တဲ့သက်လှယ်ရယ် နောင်ခါဝယ် မေရှင်ကလေးကို အရေးမစိုက်မှာ အလွန်စိုးတယ် ချစ်မှာလားကွယ်  မေတ္တာထားတယ်  ရှေးရေစက် ကံဆုံတယ် တူနှစ်သွယ် ဆုံဆည်းရတယ် ချစ်စရာကောင်းသူကလေးရယ် မောင့်စိတ်ထဲမှာ စွဲလန်းတယ် အဟုတ်ကိုပြောတာလားကွယ် လိမ်ဉာဏ်တွေပိုတယ်  ကရုဏာထားတာ အဟုတ်ပါပဲ မေတ္တာထားတယ် တကယ့်ကိုပဲ မင်းအလိုရှိရင်မောင့်အသည်း ခွဲကာပေးမယ်  တွေ့ရင်တော့ဖြင့် လွမ်းအောင်ချွဲ နောက်ကွယ်ကျရင်မေ့မှာပဲ အသည်းမှာစွဲတဲ့ ပျိုမေရှင်ကို အလိုလိုက်ရလိမ့်မယ်  တူမောင်မယ် မေတ္တာအကြောင်းနဲ့ ပေါင်းဖို့ရာ ဆုတောင်းမယ်  ခင်နဲ့မောင် သစ္စာထား သိကြားနတ်တွေ အကုန်သိတယ် တူမောင်မယ် မေတ္တာအကြောင်းနဲ့ ပေါင်းဖို့ရာ ဆုတောင်းမယ်  ခင်နဲ့မောင် သစ္စာထား သိကြားနတ်တွေ အကုန်သိတယ်  ချစ်တဲ့သူရယ်  ကြိုက်တဲ့သူရယ်  ရာသက်ပန်ရွယ်ကိုးလို့သာ အရိုးကျအောင် ပေါင်းပါ့မယ်  စိုးရိမ်ဖွယ် စိုးရိမ်ဖွယ် ယောက်ျားများဟာ ဖောက်ပြားလွယ် တကယ်ကြောက်အားပိုတယ် ယုံဘူး ယုံဘူး ချစ်ဦးပျိုသက်လှယ်  လူမြင်ရင် ချစ်ချင်ဖွယ် ရူပါရုံ

ယတိဘေဒ ခေါ် မြန်မာစာရေးနည်း

ကျွန်တော် ညက အိပ်မက် မက်ပါတယ်။ ဆောင်းအိပ်မက်က အကျအန။ နေ့ခင်းတုန်းက မိတ်ဆွေတဦးကနေ ဆရာ မြန်မာစာ ပန်ကျူယေးရှင်းအကြောင်း ကျမ်းတစောင်ရေးပါလားတဲ့။ ဟာ - ရာရာစစ၊ ကျွန်တော်က မြန်မာစာကို ဆရာလုပ်နိုင်တဲ့အထိ မတတ်ကျွမ်းပါ။ ဒါပေမဲ့ အိပ်မက်ထဲမှာ ကျမ်းတစောင် ရေးခဲ့တယ်။ မြန်မာစာရေးနည်းထဲက ယတိဘေဒ။ လက်ထဲမှာ လယ်တီဆရာတော်ဦးကေလာသ  (လယ်တီဒီပနီကို ရေးသားတော်၏မူတဲ့ လယ်တီဆရာတော်ကြီး မဟုတ်ပါ) ရေးတဲ့ ယတိဘေဒ ခေါ် မြန်မာစာရေးနည်း “ပီဒီအက်ဖ်” ဖိုင်ကို ရှေးစာကဗျာများနေရာကနေ ရထားတယ်။ ကျေးဇူး။ ယတိ (၁) = ရပ်ခြင်း။ ရပ်တန့်ခြင်း။ ချုပ်တည်းခြင်း။ စောင့်စည်းခြင်း။ ယတိ (၂) = ရဟန်း။ မြန်မာလိုမှာ ယတိပြတ်လို့ ရှိတယ်။ တစုံတခုကို တိတိကျကျ ဆုံးဖြတ်တာမျိုး။ သတ်မှတ်တာမျိူး။ ပိုင်းခြားလိုက်တာမျိုး။ မြန်မာစာရေးသားနည်းမှာ ယတိဆိုတာ စားလုံးတခုနဲ့တခု၊ စကားစုတခုနဲ့တခုကို ပိုင်းခြားခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ အလွယ်ဆုံးနဲ့ အများဆုံးက ပုဒ်ထီးနဲ့ ပုဒ်မ။  ကွန်ပြူတာစာရိုက်နည်းမပေါ်ခင် လက်နှိပ်စက်ရိုက်နည်းမှာ စနစ်တကျသင်ကြရပါတယ်။ ပုဒ်ထီး၊ ပုဒ်မ မဟုတ်ဘဲ တကွက်ခြာ ရိုက်ရတာလည်းရှိတယ်။ အခုခေတ်မှာတော့ “စပေ့စ်ဘား” ခေါ်တယ်။ တကွက် ဆိုတာ နှစ်ကွက် သုံးကွက် မဟုတ်ရပါ။ စာ