ဥမ္မာဒန္တီအလှ စာနု ခွဲထား
ပြည်လေးမျက်နှာ၊ စည်ပင်စွာသား
မဟာနဂရ၊ အရိဋ္ဌဟု
နာမတွင်ဖိ၊ တိုင်းသီရိ၌
တိရိဋိဝစ္ဆ၊
မည်ရတွင်ပြီး၊ သဌေးကြီး၏့
သ္မီးရတနာ၊ လှကညာကို
ဥမ္မာဒန္တီ၊ ဘွဲ့သိဂီနှင့်
နတ်မှီသဏ္ဌာန်၊ လှပဟန်မူ
နှိုင်းရန်မပြူ၊ မိုးအောက်သူတွင်
ဇမ္ဗူမင်းစံ၊ ရွှေပွတ်ခံသို့
ရိုးတံရိုးဆစ်၊ ပြေပြစ်ချောမော
မြကြောစိမ်းစိမ်း၊ ရှိမ်းရှိမ်းစိုစို
လှသည်ကိုယ်၌၊
ရှိုက်ဖိုကြီးငယ်၊ အသွယ်သွယ်မူ
တင့်တယ်စေမှု၊ သိကြားထုသို့
ညံ့နုသားရေ၊ မြဆံကေလည်း
ဖြေသော်ပြန်တက်*၊ ဖနောင့်ထက်*ဝယ်
ကျီးနက်တောင်ပံ*၊ ပိတုန်းပျံ*သို့
ဖိတ်လျှံရောင်ခြည်*၊ တလံရှည်^လျက်
ရိပ်ခြည်*မမှိန်၊ ရုပ်ရည်^ထိန်၍
ဒေဝိန္ဒရ၊ သိကြာ့သမီး
စံသီးနတ်တူ၊ မြင်သသူတို့
လူပုထုဇန်၊ ပုဂ္ဂိုလ်မှန်မူ
လျင်မြန်ခုန်မြောက်*၊ သေရည်သောက်သား
မျောက်*၏့ပမာ၊ ထောင့်ငါးရာကြောင့်
ကာယိန္ဒြေ၊ မှိန်မသေပဲး
လက်ခြေ အာပေါင်၊ ချွန်းတောင်ဉာဏ်ခိုင်
မချိတ်နိုင်၍့၊ ထိုင်ယောင် ထယောင်
ကတောင်ကချောက်၊ စိတ်နောက်ကိုယ်ပါ
ကိုးရာ မရ၊ ရူးအောင်လှသား
ပုညမူကား၊
အလှူအနည်း၊ တထည်တည်းမျှ
ပစ္စည်းလည်းသန့်၊ စိတ်မတွန့်ပဲ
ပေးစွန့်ပေတတ်၊ ပုဂ္ဂိုလ်မြတ်အား
ရိုညွှတ်ကြည်ညို၊ ရှေးကုသိုလ်ကြောင့်
နဂိုတိုင်းပင်*၊ မပြုပြင်*လည်း
မြင်*သူမိန်းမှိုင်၊ ထိန်းမခိုင်သည်
ယိမ်းယိုင်ဗျာပေါင့် ဗျာပါတည်း။ ။ (ပိုဒ်-၉)
ထိုရောအခါ၊ စောဥမ္မာ၌
ရောင်ဝါရူပ၊ နှိုင်းမမျှအောင်
အလှကျူးကျော်၊ ကုသိုလ်ဖော်၍့
မိန့်တော်မျာဒိတ်၊ အကြောင်းဟိတ်မူ
အတိတ်ကာလ၊ ဗာရာဏဝယ်
ကဿပမြတ်စွာ၊ သာသနာတွင်
ဥမ္မာဒန္တီ၊ မဖြစ်မီက
ဤသည်ဘဝ၊ ဆင်းရဲးလှ၍
သူများ့နည်းသာ၊ ဝတ်ချင်ပါလည်း
သပြာဝယ်ရန်။ မရှိဟန်ကြောင့်
စေကျွန်သုံးနှစ်၊ ခံသည်ဖြစ်မှ
တထည်ရ၍၊ မြစ်ကရေမိုး
ချိုးမြသန့်စွာ၊ ဝတ်မှီငှာကို
ဝမ်းသာသော့ထွေ၊ ပြကာနေသော်
စုံခြေမြိုင်နန်း၊ တောဝယ်မြန်းသည်
ရဟန်းတပါး၊ သင်္ကန်းများကို
ခိုးသားညဉ့်ငှက်၊ မောသောပျက်တို့
သူ့လက်ငွေကြေး*၊ သူမပေးလျက်
ကတ်ကျေး*နှင့်ကိုက်၊ ဖြတ်လုလိုက်သို့
တော၌ယူချွတ်၊ ဖက်ကိုဝတ်၍့
လွှတ်လိုက်သော့ခါ၊ လူ့ရပ်လာလျှင်
ဥမ္မာမယ်လျ*၊ မြင်ကာလ*၌
ရှေးကငါ့အား၊ လှူမဲ့ငြား၍့
ရှားပါးစွာလှ၊ ခုဘဝဟု
ဒါနသံဝေ၊ ဖြစ်တုံလေသော်
စိတ်စေတနာ၊ ရွှင်ထက်စွာလျက်
နောင်ခါသည်လို၊ ဆင်းရဲးကိုယ်နှင့်
ငြိုငြင်တောင့်တ၊ မရှိရအောင်
မြဇမ္ဗူရာဇ်၊ ရွှေပွတ်သစ်ဝယ်
လျှပ်စစ်နွယ်သို့၊
နိကာယ်ခေါင်ဖျား၊ ရောင်ခြည်ပွား၍့
ယောက်ျားတကာ*၊ မြင်သောခါ*၌
တည်ရာမရ၊ ရူးမူးကြအောင်
လှပလိုကြောင်း၊ ဆုယူတောင်းလျက်
တောကျောင်းပျော်မြန်း၊ ဤရဟန်းကို
ဝတ်ပန်းပုဆိုး၊ လှူသည်ကျိုးကြောင့်
ထက်မိုးဘုံမှာ၊ ဝတိံသာဝယ်
စံကာတဆက်၊ နတ်ကသက်မှ
အရိဋ္ဌတွင်၊ ဓနများစွာ*
ဥစ္စာ*ရွှေငွေ၊ ကုဋေရှစ်ဆယ်
ကြွယ်လတ်တုံပြီး၊ သူဌေးကြီး၏
သမီးဖြစ်ခါ၊ လမျက်နှာတွင်
သောကြာဥဠု၊ ယှဉ်ပြိုင်စုသို့
စက္ခုသောတ၊ ဃာနဇီဝါ
ကေသာခြေဆုံး၊ တကိုယ်လုံး၌
ရွှေတုံးပွတ်သစ်၊ ဇမ္ဗူရာဇ်သို့
ညစ်ကျေးဟူက၊ မြူ မလိမ်းကျံ*
ကျူမီးလျှံလည်း၊ နှိုင်းကြံ*မမျှ^
လျှပ်ရောင်ပလျက်၊ ခေါမ^ရောမ*
တိုင်းမှ*ထွက်စုံ၊ ကောတုမ္ဗရာဇ်
ဖြစ်သည်ပုဆိုး၊ အဖိုးသိန်းထိုက်
ကိုယ်၌မကွာ၊ ဆင်ရပါ၍့
ရုပ်ဝါဟန်ပန်၊ ဖက်မရန်တည့်
သဏ္ဌာန်တင့်မော၊ မြင်သူဇော*၌
အဆော*တလျင်၊ တပ်စိတ်ဝင်*လျက်
ဘဝင်*လွန်ကျ၊ ရူးအောင်လှ၍့
ပဉ္စကလျာ၊ ခြောက်ပြစ်ကွာကို
ဥမ္မာဒန္တီ၊ နတ်သညီဟု
သိင်္ဂီပုံနှိပ်၊ ရွှေတံဆိပ်နှင့်
ရွှေချိပ်ရွှေမင်၊ ရွှေလိပ်တင်သည်
လူရှင်ခေါ်ကြ စရာတည်း။ ။ (ပိုဒ်-၁၀)
တရံရောခါ၊ တနေ့မှာ၌
ဥစ္စာကြွယ်ဖြီး၊ သဌေးကြီးသည်
သ္မီးရတနာ၊ စောဥမ္မာကို
အိမ်ရာထောင်လောက်၊ အရွယ်ရောက်၍့
ချင့်ထောက်မျှော်က၊ ငါးပါးစ သည်
မိဘတို့ဝတ်၊ တရားမြတ်ဖြင့်
မချွတ်စေမှု၊ ခင်ပွန်းပြုဖို့
ကြည့်ရှုလတ်သော်၊ မျိုးဖော်ဆွေချင်း
မတော်လျှင်းခဲ့၊
အဆင်းရောင်ညီး၊ ငါ့သ္မီးသည်
မင်းကြီးမှမူ၊ တပါးသူနှင့်
လူတွင်ဖြစ်သော်၊ ကြည့်ရှုမျှော်လည်း
မတော်သော့အား၊ သူတပါးနှင့်
ထိမ်းမြားခြင်းငှာ၊ မထိုက်ရာဟု
မင်းမှာဆက်မည်၊ နှလုံးရည်လျက်
ကြံစည်ပြီးသော်၊ ရွှေနန်းတော်သို့
သင့်လျော်ကာလ၊ ဝင်ပြီးမှလျှင်
ခယရိုညွတ်၊ ပရိသတ်နှင့်
လျောက်ပတ်ရာက၊ ရှိဦးချ၍့
ဘုရာ့ကျွန်တော်၊ သမီးသော်ကား
နှုန်းဖော်ပြိုင်ဖက်*၊ ဤမြေထက်တွင်
အဖက်*မမြင်၊ လှခေါင်တင်ကို
အလျင်လိုက၊ ဗြာဟ္မဏတို့
ကြည့်ကြစေပြီး၊ မင်းကြီးဘုန်းထူ
လုပ်ကျွေးလူဖို့၊ ယူတော်မူပါ
လျှောက်သောခါ၌၊ မဟာနရ
လူများ့သနင်း၊ သီဝိမင်းလည်း
ဝမ်းတွင်းစိတ်ညီ၊ ကောင်းလှပြီဟု
ဤသို့ နှုတ်က၊ မိန့်ပြီးမှလျှင်
အားရဝမ်းသာ၊ ကြည့်စိမ့်ငှာကို
ကောင်းစွာစုံလင်၊ ခန့်စီရင်၏့
သခင်ကြွယ်ရှေး၊ ထိုသဌေးသည်
မနှေးလျင်ပြင်း*၊ ပြန်လေလျှင်း၍့
မပျင်း*မရိ၊ ဝေဖန်ချိလျက်
မင်းကြီး့ပုဏ္ဏား၊ ဆရာများတို့
လာငြားသော့ခါ၊ ကျွေးစရာကို
ဂဏာနို့ပျား၊ စီရင်ထားသည်
ခမ်းနားတင့်တယ် လှစွာတည်း။ ။ (ပိုဒ်-၁၁)
သဌေးကိုယ်တွေ့၊ လျှောက်ခဲ့၍့လျှင်
တနေ့ရောက်သော်၊ ပုဏ္ဏားတော်တို့
ခေါ်၍လျင်ထွေ၊ ကြည့်ကြချေဟု
စေတော်မူက၊ ဗြာဟ္မဏတို့
သွားကြအလျောက်၊ အိမ်သို့ရောက်လျှင်
ဝမ်းမြောက်ကြွေးကြော်*၊ ဆရာတော်ဟု
ကျော်*အောင်ဆုပေး၊ သျှင်သဌေးလည်း
ကျွေးမွေးလတ်သော်၊ ပုဏ္ဏားတော်တို့
အဖော်တသင်း၊ ဧည့်ခံတွင်း၌
ထမင်းဂဏာ၊ စားနေခါတွင်
သော်တာပြည့်ဝန်း၊ တိမ်ပုံစွန်းက
ရွှန်းရွှန်း ယုန်စက်၊ ပေါ်လာထွက်သို့
ဖြိုးပြက်ရောင်ထင်၊ တန်းဆာဆင်လျက်
အကြင်ရောခါ၊ ထွက်၍့လာသား
ဥမ္မာဒန္တီ၊ ဆင်းနတ်ပီ၏
သိဂီရုပ်ပုံ၊ ရူပါရုံသည်
ကြေးမုံမှန်ဝ၊ နေရောင်ပြသို့
ပုဏ္ဏား့မျက်စိ၊ မြင်သည်ရှိသော်
အာရမ္မဏိက၊ ဟဒယမှ
ရာဂလွန်စိတ်၊ စေတသိက်တို့
ချွန်းချိတ်မရ၊ ဆင့်နှယ်ထ၍့
ပုဏ္ဏား့ခံတွင်း၊ ထမင်းခွံ့လက်
သတိပျက်လျှင်၊ ခေါင်းထက်သို့ကျော်
ကျောပေါ်သို့တက်၊ လက်ကတီးရောက်
မေးအောက်လည်ပင်း၊ ဟင်းအလူးလူး
ကိုယ်စီရူး၍့၊ နမူးနထိုင်း
ဗိုင်းဗိုင်းခွေညွတ်၊ အချွတ်ချွတ်နှင့်
တရွတ်တသီ၊ ကိုယ်စီနည်းခြား
အမှားမှားဖြင့်၊
ပုဏ္ဏားတစု၊ ရှက်ဖွယ်မှုကို
ပြုကြသောခါ၊ လက္ခဏာ၌
ချင့်မှာသတိ၊ မရှိသသူ
ဖတ်မူ ဘဇာ၊ မှန်နိုင်ရာလိမ့်
စိတ်မှာထဲသို၊ နှုတ်ကဆိုလျက်
လည်ကိုငင်၍၊ ထုတ်နှင်လိုက်သော်
ပုဏ္ဏားတော်တို့၊ ထိုရော်ကာလ
ရှက်ကြသော့အား၊ အငြိုးထားလျက်
မိဖုရားစစ်၊ မဖြစ်စိမ့်ငှာ
လျှောက်စရာကို၊ ပြန်တာခရီး
တိုင်ပင်ပြီးမှ၊ မင်းကြီးရှိရာ
ဝင်ကြလာ၍့၊
အင်္ဂါယုတ်ကြောင်း၊ မယူကောင်းဟု
ထိန်းကျောင်းမဲ့ချုတ်၊ ဒေါသယုတ်ကို
မထုတ်မနှင်၊ အဟုတ်တင်သည်
ဆင်ခြင်မထောက် မစာတည်း။ ။ (ပိုဒ်-၁၂)
ထိုသို့ပုဏ္ဏား၊ မင်းကျိုးများ၌
မထားမထောက်၊ ဒေါသပေါက်၍့
စိတ်နောက်ကိုယ်ပါ၊ မဟုတ်ရာကို
ညှာတာမရှိ၊ လျှောက်ရှာဖိသော်
မင်းကြီး့စိတ်တွင်၊ အဟုတ်ထင်လျက်
မမြင်သော့အား၊ ယုံမိမှား၍့
မိဖုရားဖို့၊ အင်္ဂါချို့လျှင်
ငါတို့ မင်းနှင့်၊ မတော်သင့်ဟု
စိတ်ချင့်ပြီးမူ၊ ဆင်းနတ်တူကို
မယူလိုငှာ၊ မိန့်လိုက်ရာတွင်
ဥမ္မာဒန္တီ၊ ဆင်းနတ်ပီလည်း
ဤမင်းကိုယ်သည်၊ ရပ်မတည်အောင်
ရုပ်ရည်တို့ကို၊ ပြလိုစိတ်မှာ
ငြိုးလေပါ၏့၊
ဥစ္စာကြွယ်ရှေး၊ ဘသူဌေးလည်း
ပြည်ရေးအပ်ပြီး၊ စစ်သူကြီးက
သ္မီးရတနာ၊ မယ်ဥမ္မာကို
သင့်ရာမှူးမတ်၊ ပရိသတ်နှင့်
တောင်းလတ်သော့အား၊ ကျော်ထင်ရှားအောင်
စုလျားပိုက်သွင်း၊ ပေးဆောက်နှင်းသည်
သတင်းနှံ့သိ ကြော်ငြာတည်း။ ။ (ပိုဒ်-၁၃)
(မဟာမင်းလှမင်းခေါင်ကျော်)
ခွဲထားအနည်းငယ်ကိုသာ ထုတ်ပြခြင်း ဖြစ်ပါသည်။
(ရှေးစာကဗျာများ)
Comments
Post a Comment