Skip to main content

ပြား မူး မတ် ပဲ ကျပ်


ဆရာခင်‌ဗျား အရင်ခေတ်က ငွေအသုံးယူနစ်တွေဖြစ်တဲ့ မူး မတ် ပဲ ရွေး စတာ‌‌တွေရဲ့ ဆက်စပ်ပုံကို သိလိုပါတယ်ခင်ဗျာ။

ရွှေအလေးချိန်၊ လက်သမားသုံးနဲ့ ပိုက်ဆံအသုံးတွေ မတူကြပါ။

(၁)

ရွှေတွက်နည်းအကြောင်း သိကောင်းစရာ

မြန်မာနိုင်ငံမှာဆိုလျှင် ရွှေကို ကျပ်၊ ပဲ၊ ရွေး နဲ့တွက်ကြသည်။

ကျပ်၊ ပဲ၊ ရွေး ဆက်သွယ်ချက်

၁ကျပ် = ၁၆ပဲ

၁ပဲ = ၈ရွေး

၁ကျပ် = ၁၂၈ရွေး

၁ကျပ် = ၁၆.၆ဂရမ်

ပိုင်းခြေမှာ ၁၆ ရှိရင် => ပဲ

ပိုင်းခြေမှာ ၈ ရှိရင် => မူး

ပိုင်းခြေမှာ ၄ ရှိရင် => မတ်

(၂)

ကျပ် ပဲ ပိုင် ယူနစ်များ 

၃ ပိုင် ၁ပြား

၄ ပြား ၁ပဲ

၂ပဲ ၁မူး(၈ပြား)

၂မူး ၁မတ်(၄ပဲ ၁၆ပြား)

၄မူးကို ၅မူးတင်းဟု ခေါ်သည်။

၅မူးကို ၆မူးတင်းဟု ခေါ်သည်။

၇မူးကို ၈မူးတင်းဟု ခေါ်သည်။

(တင်းဆိုသည်မှာ တခုလျော့ ဖြစ်သည်။)

ယခင်က ၁ ကျပ်(၁ ရူပီး)တွင် ၆၄ပြားရှိခဲ့သည်။

၆၄ ပြား = ၁ ကျပ် = ၁၆ ပဲ = ၈ မူး = ၄ မတ် 

၈လီစနစ် ဖြစ်၍ ခွဲဝေရ ခက်ခဲသည်။ ထိုစနစ်ကို ငွေကြေးတိုင်းတာမှုတွင်သာမဟုတ်ပဲ အလေးချိန်တွင် သုံးကြသေးသည်။

ဥပမာ။ ။ ၁ကျပ်သား ၅မူးသား ၁မတ်သား

၂ပဲသား

ထုအထူ တိုင်းရာတွင်လည်း သုံးကြသည်။

ဥပမာ။ ။ ၅မူးထု ၃မတ်ထု စသည်ဖြင့် လုံးပတ်တိုင်းတာရာ၌လည်း သုံးကြသည်။

အရှည်တိုင်း

၅"× ၅မူး ၆ × ၅မူး

၈ပုံ ပုံလျင် မူး

၄ပုံ ပုံလျှင် မတ်

၁၆ ပုံ ပုံလျှင် ပဲ

နာရီတွင် ၆၀မိနစ် ကို ၄ ပုံ ပုံလျှင် ၁၅မိနစ်(၁မတ်ပုံ)

ထိုကြောင့် ၉ နာရီထိုးရန် ၁၅မိနစ် လိုသည်ကို ၉နာရီမတ်တင်း စသဖြင့်လည်း သုံးကြသေးသည်။

(၃)

ခေတ်လူတွေ အများစုက သိနိုင်သော ပိုက်ဆံအသုံး

၂၅ ပြား = ၁ မတ်

၄ မတ် = ၁ ကျပ်

၁ မူး = ၁၀ ပြား 

၅ မူး = ပြား ၅၀ = ၂ မတ်

၁ မတ် = ၂၅ ပြား 

၂ မတ် = ပြား ၅၀

၃ မတ် = ၇၅ ပြား

၄ မတ် = ၁ ကျပ် = ပြား ၁၀၀ 

ပြားကို ၁၉၅၂တွင်စတင် အသုံးပြုခဲ့သည်။

၁ မတ်= ၂၅ပြား

၁ မူး= ၁၂.၅ပြား

၁ ပဲ= ၄ပြား။ 

ထိုခေတ်သည်လည်း ငွေကြေးတန်ဖိုးအတော်အသင့် တန်ဖိုးရှိသော ခေတ်ပေတည်း။

ရွှေ ၁ကျပ်သား = ၂၀၀ကျပ်

အခြေခံလစာ = ၈၂ကျပ် ၁၅ပြား

ဆန်တပြီ = ၆၅/၈၀ ပြား

ဆီတပိဿာ = ၅ကျပ်

သား/ငါးတပိဿာ= ၃/၅ ကျပ်

ကြက်/ဘဲဥ တလုံး ၁၅ပြား

ခေါက်ဆွဲကြော်တပွဲ ၅၀ပြား/၇၅ပြား

လဖက်ရည်တခွက် ၂၅ပြား

နံပြားအီကြာကွေးတခု ၁၀ပြား

အကြော်စုံတခု ၂၅ပြား

အင်္ဂလန်ရီလေးစက်ဘီး ၁၀၀ကျပ်

၅၀၀/၆၀၀ကျပ်ဖြင့် ဂျစ်ကားဝယ်စီးနိုင်သည်။

ဒေါက်တာတင့်ဆွေ

Comments

Popular posts from this blog

ပဲ နဲ့ ဘဲ ဋီကာ

၁။ ပဲမှန်သမျှ ဘဲလား ဆရာခင်ဗျ အငြင်းအနေနဲ့မှ ဘဲ သုံးရတာလားဗျ ခွဲခြားမသိလို့ပါဆရာ ၂။ ဆရာခင်ဗျာ 'ပန်းပန်လျက်ပဲ' မှားတယ်ဆိုတော့ ပဲနဲ့ဘဲ အသုံးလေးရှင်းပြစေလိုပါတယ်ခင်ဗျာ ၃။ ပဲ နဲ့ ဘဲ သုံးတာ ပုံထဲကအတိုင်း မှန်လား မှားလား ဆိုတာ သိချင်ပါတယ် ဆရာ။ ၄။ ချောင်းအစွယ်လား ချောင်းအဆွယ်လားဆရာ မူကွဲတွေကလည်း ကွဲဘဲကွဲနိုင်လွန်း ၅။ မနက်စာ စားပဲဖြစ်ဖြစ် အဆာပြေလေးဖဲဖြစ်ဖြစ် - ဖဲဆိုတာ ဖဲရိုက်တာ။ ၆။ အထင်ကရအစားအစာ တစ်ခုဖဲလေနော် - တခုပဲ (ဘဲ) လေနော်လို့ ရေးရ။ ‘တစ်ခု’ ဆိုရင် မျိုမကျတဲ့အစားအစာ။ ဖဲဆိုတာ ဖဲရိုက်တာ။ ၇။ ငါပဲလုပ်မယ်လားဗျ ပဲ လား ဘဲ လား ဇဝေဇဝါဗျ ၈။ ပဲနဲ့ဘဲကို အမြဲမှားပါတယ် ဒါပဲလို့ပြောယင် အမှားပါလားရှင် - ပန်းပန်လျက်ပဲ မှားတယ်။ ဆိတ်အုပ်ကဗျာ။ - သူငယ်ချင်းလို့ပဲ ဆက်၍ခေါ်မည်ခိုင် မှားတယ်။ သူငယ်ချင်းလို့ပဲ ဆက်၍ခေါ်မည် ဆိတ်မ။ ဗေဒါလမ်း ညိုပြာပြာ လတာပြင်ခြေရင်း လှိုင်းတက်ရာ ဗေဒါတက်၊ လှိုင်းသက်ရာဆင်း။ ဆင်းရလဲ မသက်သာ အုန်းလက်ကြွေရေပေါလော၊ မျောစုန်လို့လာ အဆင်းနဲ့အလာ၊ ဗေဒါမ အထွေး အုန်းလက်ကြွေ သူ့နံဘေး၊ ဆောင့်ခဲ့ရသေး။ ဆောင့်ခဲ့လဲ မသက်သာ နောက်တချီ ဒီတလုံးက၊ ဖုံးလိုက်ပြန်ပါ မြုပ်လေပေါ့ ပေါ်မလာ၊ မဗေဒါအလှ တလံကွာ လှ...

ဒါပေမဲ့

  ဒါပေမဲ့ ဒါပေမယ့် ဘယ်ဟာကအမှန်လဲဆရာ - စာဖတ်ကြဖို့ လိုတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဘယ်လိုစာအုပ်တွေကို ဘယ်လိုဖတ်ကြမလဲ။ (စာဖတ်တဲ့ အလေ့အထ - လူထုဦးလှ) - တမာရွက် နုချိန်မှာ ဆီးချဉ်သီးကလည်း ပေါ်တယ်။ တမာရွက်က ခါးတော့ အခါးကို အချဉ် ကလေးနဲ့ သတ်ပေးမှ အခါး သက်သာတယ် ဟုတ်လား။ အဲဒါ တခြား အချဉ်နဲ့သတ်ရင် ရတော့ ရတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဇီးဆီးသီး ချဉ်ကလေးက ဆီးနံ့လေး မွှေးတယ်လေ။ (အညာနဲ့တမာ လူထုဒေါ်အမာ) - သူက မကစားတာ အနှစ် နှစ်ဆယ် ကျော်ပြီတဲ့၊ ပန်းချီဆရာတဲ့၊ မြနန္ဒာ နာမည်ကြီးလွန်းလို့၊ မြင်ဖူးကြည့်ဖူးချင်လို့ ဖဲဝိုင်းကို လိုက်လာတာဆိုပဲ။ အဖြစ်သည်းလိုက်တာ။ ယောက်ျားများ သည်လိုပဲ။ ဒါပေမဲ့ မြနန္ဒာမှာ သူတကာထက် ဘာများ သာတာရှိလို့လဲကွယ်။ (မောင် ကိုကို နှင့် မြနန္ဒာ၊ ကြည်အေး)) - ဆရာအောင်သင်းရေးတဲ့ မူရင်းစာမှာ ဒါပင်မဲ့ ဟုတ် မဟုတ် မသိပါ။ ဒါပေမဲ့လို့သာ ရေးလေ့ရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လို့လည်း ရေးတာရှိပါတယ်။ ခိုင်နှင့် ကျွန်တော် ဘဝမှာမူ နှစ်လွှာပေါင်းမှ တရွက်ဖြစ်ရသည့် စွယ်တော်ရွက်ပမာသာ ဖြစ်ခဲ့ရသည်။ တလွှာကြွေခဲ့လေပြီမင့် တရွက်မမည်လေတော့သော အထီးကျန် ဤဘဝဝယ် (တက္ကသိုလ်ဘုန်းနိုင်) ဒါပေမဲ့ မဲ့ မယ့် https://burmese-spelling.blogspot.com/2024/09/blog-post_6...

ဂဏန်းရေးနည်း သင်ပုန်းကြီး

တရာ မှာ တ​ယောက်လား တစ်ရာ မှာ တစ်​ယောက် လား ဆရာ ပို့စ် တင်ပါမည်။ ၅-၁၀ ကြိမ်လောက်တော့ တင်ပြထားပြီး။ ဂဏန်းရေးနည်း ဘတ်နည်း ပုံစံ တစ် ၁ နှစ် ၂ သုံး ၃ လေး ၄ ငါး ၅ ခြောက် ၆ ခုနစ် ၇ ရှစ် ၈ ရှစ်ကိုး ၉ တဆယ် ၁၀ Numbers မှား မမှန် လွဲ လျှာရှည် https://burmese-spelling.blogspot.com/2023/06/numbers.html Numbers ဂဏန်းရေးနည်း (၂) https://burmese-spelling.blogspot.com/2022/08/numbers.html Numbers ဂဏန်းရေးနည်း (၃) https://burmese-spelling.blogspot.com/2024/01/numbers.html ဒေါက်တာတင့်ဆွေ