Skip to main content

ပညတ် ပရမတ်

၁။ ပညတ်

အဟုတ်တကယ် ရှိသကဲ့သို့ လောကသင်္ကေတ အမှတ်ဖြင့် ခေါ်ဝေါ်ကြသော သဘောသည် ပညတ် ဖြစ်ပါတယ်။ လောကီနယ်မှာ လူမျိုးအလိုက် ဒေသအလိုက် ကာလအလိုက် အများသဘောတူ ခေါ်ဝေါ် သမုတ်ကြတဲ့ အမည် တွေသာ ဖြစ်ပါတယ်။

ပညတ် ဥပမာ

လူ၊ ခွေး၊ ကြောင်၊ သစ်ပင်။

ပညတ် ခြောက်မျိုးရှိပါတယ်။

(၁) ဝိဇ္ဇမာနပညတ်

(၂) အဝိဇ္ဇမာနပညတ်

(၃) ဝိဇ္ဇမာနေန အဝိဇ္ဇမာနပညတ်

(၄) အဝိဇ္ဇမာနေန ဝိဇ္ဇမာနပညတ်

(၅) ဝိဇ္ဇမာနေန ဝိဇ္ဇမာနပညတ်

(၆) အဝိဇ္ဇမာနေန အဝိဇ္ဇမာနပညတ်

၂။ ပရမတ်

ပရမတ္ထ ဆိုသည်မှာ ပါဠိ စကားတည်း။ မြန်မာလို “မြတ်သောအနက်သဘော”ဟု ဆိုလိုသည်။ “မြတ်”ဆိုသည်မှာလည်း “မွန်မြတ်၊ မြင့်မြတ်၊ ကောင်းမြတ်”ဆိုသော အမြတ်မဟုတ်။ ပင်ကိုယ်သဘောအတိုင်း မဖောက်ပြန် မပြောင်းလဲပဲ ခိုင်မြဲတည့်မတ်သော အမြတ်တည်း။ 

ပရမ = မြတ်သော၊ အတ္ထ = အနက်သဘော။ ပရမတ္ထ = မြတ်သောအနက်သဘော။ ဤ ပရမတ္ထသဘောကို “ပရမတ်”ဟုလည်းခေါ်၏။

ထို ပရမတ္ထတရားကား စိတ်၊ စေတသိက်၊ ရုပ်၊ နိဗ္ဗာန် အားဖြင့် ၄ ပါးရှိသည်။ (မဟာဂန္ဓာရုံဆရာတော် အရှင်ဇနာကာဘိဝံသ ၏ ကိုယ်ကျင့်အဘိဓမ္မာကျမ်း)

စေတသိက် သတ်ပုံကို မှားရေးတာတွေ မကြာခဏတွေ့ရတယ်။ ကသတ်နဲ့သာရေးရတယ်။ တသတ် မဟုတ်ပါ။

စေတသိက - စေတသိက်

နမောတဿ နဲ့ စေတသိက် တို့ဟာ အခုထိတော့ ဖျက်ဆီးခြင်းမခံရသေးသော စာလုံးများဖြစ်ပါသည်။ တရား၊ တဏှာတို့ကား စသတ်ခြင်းခံနေကြရပြီ။

ဒေါက်တာတင့်ဆွေ

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

ပဲ နဲ့ ဘဲ ဋီကာ

၁။ ပဲမှန်သမျှ ဘဲလား ဆရာခင်ဗျ အငြင်းအနေနဲ့မှ ဘဲ သုံးရတာလားဗျ ခွဲခြားမသိလို့ပါဆရာ ၂။ ဆရာခင်ဗျာ 'ပန်းပန်လျက်ပဲ' မှားတယ်ဆိုတော့ ပဲနဲ့ဘဲ အသုံးလေးရှင်းပြစေလိုပါတယ်ခင်ဗျာ ၃။ ပဲ နဲ့ ဘဲ သုံးတာ ပုံထဲကအတိုင်း မှန်လား မှားလား ဆိုတာ သိချင်ပါတယ် ဆရာ။ ၄။ ချောင်းအစွယ်လား ချောင်းအဆွယ်လားဆရာ မူကွဲတွေကလည်း ကွဲဘဲကွဲနိုင်လွန်း ၅။ မနက်စာ စားပဲဖြစ်ဖြစ် အဆာပြေလေးဖဲဖြစ်ဖြစ် - ဖဲဆိုတာ ဖဲရိုက်တာ။ ၆။ အထင်ကရအစားအစာ တစ်ခုဖဲလေနော် - တခုပဲ (ဘဲ) လေနော်လို့ ရေးရ။ ‘တစ်ခု’ ဆိုရင် မျိုမကျတဲ့အစားအစာ။ ဖဲဆိုတာ ဖဲရိုက်တာ။ ၇။ ငါပဲလုပ်မယ်လားဗျ ပဲ လား ဘဲ လား ဇဝေဇဝါဗျ ၈။ ပဲနဲ့ဘဲကို အမြဲမှားပါတယ် ဒါပဲလို့ပြောယင် အမှားပါလားရှင် - ပန်းပန်လျက်ပဲ မှားတယ်။ ဆိတ်အုပ်ကဗျာ။ - သူငယ်ချင်းလို့ပဲ ဆက်၍ခေါ်မည်ခိုင် မှားတယ်။ သူငယ်ချင်းလို့ပဲ ဆက်၍ခေါ်မည် ဆိတ်မ။ ဗေဒါလမ်း ညိုပြာပြာ လတာပြင်ခြေရင်း လှိုင်းတက်ရာ ဗေဒါတက်၊ လှိုင်းသက်ရာဆင်း။ ဆင်းရလဲ မသက်သာ အုန်းလက်ကြွေရေပေါလော၊ မျောစုန်လို့လာ အဆင်းနဲ့အလာ၊ ဗေဒါမ အထွေး အုန်းလက်ကြွေ သူ့နံဘေး၊ ဆောင့်ခဲ့ရသေး။ ဆောင့်ခဲ့လဲ မသက်သာ နောက်တချီ ဒီတလုံးက၊ ဖုံးလိုက်ပြန်ပါ မြုပ်လေပေါ့ ပေါ်မလာ၊ မဗေဒါအလှ တလံကွာ လှ...
Post a Comment
Read more

ဒါပေမဲ့

  ဒါပေမဲ့ ဒါပေမယ့် ဘယ်ဟာကအမှန်လဲဆရာ - စာဖတ်ကြဖို့ လိုတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဘယ်လိုစာအုပ်တွေကို ဘယ်လိုဖတ်ကြမလဲ။ (စာဖတ်တဲ့ အလေ့အထ - လူထုဦးလှ) - တမာရွက် နုချိန်မှာ ဆီးချဉ်သီးကလည်း ပေါ်တယ်။ တမာရွက်က ခါးတော့ အခါးကို အချဉ် ကလေးနဲ့ သတ်ပေးမှ အခါး သက်သာတယ် ဟုတ်လား။ အဲဒါ တခြား အချဉ်နဲ့သတ်ရင် ရတော့ ရတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဇီးဆီးသီး ချဉ်ကလေးက ဆီးနံ့လေး မွှေးတယ်လေ။ (အညာနဲ့တမာ လူထုဒေါ်အမာ) - သူက မကစားတာ အနှစ် နှစ်ဆယ် ကျော်ပြီတဲ့၊ ပန်းချီဆရာတဲ့၊ မြနန္ဒာ နာမည်ကြီးလွန်းလို့၊ မြင်ဖူးကြည့်ဖူးချင်လို့ ဖဲဝိုင်းကို လိုက်လာတာဆိုပဲ။ အဖြစ်သည်းလိုက်တာ။ ယောက်ျားများ သည်လိုပဲ။ ဒါပေမဲ့ မြနန္ဒာမှာ သူတကာထက် ဘာများ သာတာရှိလို့လဲကွယ်။ (မောင် ကိုကို နှင့် မြနန္ဒာ၊ ကြည်အေး)) - ဆရာအောင်သင်းရေးတဲ့ မူရင်းစာမှာ ဒါပင်မဲ့ ဟုတ် မဟုတ် မသိပါ။ ဒါပေမဲ့လို့သာ ရေးလေ့ရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လို့လည်း ရေးတာရှိပါတယ်။ ခိုင်နှင့် ကျွန်တော် ဘဝမှာမူ နှစ်လွှာပေါင်းမှ တရွက်ဖြစ်ရသည့် စွယ်တော်ရွက်ပမာသာ ဖြစ်ခဲ့ရသည်။ တလွှာကြွေခဲ့လေပြီမင့် တရွက်မမည်လေတော့သော အထီးကျန် ဤဘဝဝယ် (တက္ကသိုလ်ဘုန်းနိုင်) ဒါပေမဲ့ မဲ့ မယ့် https://burmese-spelling.blogspot.com/2024/09/blog-post_6...
Post a Comment
Read more

ဂဏန်းရေးနည်း သင်ပုန်းကြီး

တရာ မှာ တ​ယောက်လား တစ်ရာ မှာ တစ်​ယောက် လား ဆရာ ပို့စ် တင်ပါမည်။ ၅-၁၀ ကြိမ်လောက်တော့ တင်ပြထားပြီး။ ဂဏန်းရေးနည်း ဘတ်နည်း ပုံစံ တစ် ၁ နှစ် ၂ သုံး ၃ လေး ၄ ငါး ၅ ခြောက် ၆ ခုနစ် ၇ ရှစ် ၈ ရှစ်ကိုး ၉ တဆယ် ၁၀ Numbers မှား မမှန် လွဲ လျှာရှည် https://burmese-spelling.blogspot.com/2023/06/numbers.html Numbers ဂဏန်းရေးနည်း (၂) https://burmese-spelling.blogspot.com/2022/08/numbers.html Numbers ဂဏန်းရေးနည်း (၃) https://burmese-spelling.blogspot.com/2024/01/numbers.html ဒေါက်တာတင့်ဆွေ
Post a Comment
Read more